Bài giảng Đại số lớp 7 - Đại lượng tỉ lệ thuận - Phan Ngọc Hải

HOÄI THI THIEÁT KEÁ GIAÙO AÙN ẹIEÄN TệÛBAỉI 1: ẹAẽI LệễẽNG Tặ LEÄ THUAÄNMoõn: ToaựnLụựp 7Ngửụứi soaùn: Phan Ngoùc HaỷiTrửụứng THCS Nguyeón Vieỏt XuaõnHoứa tieỏn, ngaứy 22 thaựng 12 naờm 2010Chương ii : hàm số và đồ thịCấu trúc của chương IIHàm số và đồ thịĐại lượng tỉ lệ thuậnĐại lượng tỉ lệ nghịchHàm sốMột số bài toán về đại lượng tỉ lệ thuậnMột số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịchMặt phẳng toạ độĐồ thị hàm số y = axTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬNTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaTính chu vi của hình vuông có cạnh bằng 6 cm.? Nếu cạnh hình vuông tăng 2 lần thì chu vi hình vuông đó thay đổi như thế nào?? Nếu cạnh hình vuông giảm 3 lần thì chu vi hình vuông đó thay đổi như thế nào?GiảiChu vi hình vuông có cạnh bằng 6cm là:4.6 = 24 (cm)- Nếu cạnh hình vuông tăng 2 lần thì chu vi hình vuông đó cũng tăng 2 lần- Nếu cạnh hình vuông giảm 3 lần thì chu vi hình vuông đó cũng giảm 3 lầnTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaCác ví dụ về đại lượng tỉ lệ thuận: Chu vi và cạnh của hình vuông Quãng đường đi được và thời gian của một vật chuyển động đều. Khối lượng và thể tích của thanh kim loại đồng chất.? . Thế nào là hai đại lượng tỉ lệ thuận?Hai đại lượng tỷ lệ thuận là hai đại lượng liên hệ với nhau sao cho khi đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lầnTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaHãy viết công thức tính:a. Quãng đường đi được s(km) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều với vận tốc 15 (km/h)b. Khối lượng m (kg) của một thanh sắt đồng chất có khối lượng riêng là 7800 (kg/cm3) theo thể tích V (m3)? 1Giảia. 	s = 15 . t (km)b. 	m sắt = 7800 . V (kg)? Em hãy rút ra nhận xét về sự giống nhau của các công thức trên?Các công thức trên đều có điểm giống nhau là đại lượng này bằng đại lượng kia nhân với một hằng số khác 0DienTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩa? 1Giảia. 	s = 15 . t (km)b. 	m sắt = 7800 . V (kg)Ta nói đại lượng s tỉ lệ thuận với đại lượng t theo hệ số tỉ lệ 15Ta nói đại lượng tỉ lệ thuận với đại lượng theo hệ số tỉ lệ m V 7800 ........ ...... ........ Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩa? 1Giải 	 = . 	 = . Ta nói đại lượng s tỉ lệ thuận với đại lượng t theo hệ số tỉ lệ 15Ta nói đại lượng tỉ lệ thuận với đại lượng theo hệ số tỉ lệ m V 7800 ........ ...... ........ a. b. s msắt 15 7800 t V y y k k x x (kg) (km) k x y ? Khi nào thì đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x?Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.Bài tập: Đại lượng y có tỉ lệ thuận với đại lượng x không?a. y = 2xb. y = xc. y =d. y = mxcóKhôngcócócócóKhôngKhôngKhôngKhôngKhôngcóTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.? 2. Cho biết y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k = . Hỏi x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ nào?Giảiy tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k = x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là k = Nếu y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ là k (k khác 0) thì x có tỷ lệ thuận với y không? Theo hệ số tỷ lệ là bao nhiêu?Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.Chú ý: Khi đại lượng y tỷ lệ thuận với đại lượng x thì x cũng tỷ lệ thuận với y và ta nói hai đại lượng đó tỷ lệ thuận với nhau. Nếu y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ là k (khác 0) thì x tỷ lệ thuận với y theo hệ số tỷ lệ là Chú ý: SGK/52Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.? 3Chú ý: SGK/52Hình vẽ dưới là một biểu đồ hình cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mỗi con khủng long ở các cột a, b, c, d nặng bao nhiêu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao các cột được cho trong bảng sau:CộtabcdChiều cao (mm)1085030Chiều cao của cột (L) và khối lượng của khủng long (m) là hai đại lượng tỷ lệ thuận m = k . L (k ≠ 0) + ở cột a có m = 10; L = 10 m =1 . L+ Khối lượng con khủng long ở cột b là : + Khối lượng con khủng long ở cột c là :+ Khối lượng con khủng long ở cột d là : abcd10tấn 8tấn50tấn30tấnm = 1 . 8 = 8 (tấn): m = 1 . 50 = 50 (tấn)m = 1 . 30 = 30 (tấn)=> k = m : L = 10 : 10 = 1 10mm8 mm50 mm30 mm?3Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.Qua bài trên, hãy trả lời câu hỏi:Nếu biết hai giá trị tương ứng của đại lượng tỷ lệ thuận thì ta tìm được gì?Trả lời: Ta tìm được hệ số tỉ lệ kKhi biết hệ số tỉ lệ k và mộtgiá trị của đại lượng này ta tìm được gì?Trả lời: Ta tìm được giá trị tương ứng của đại lượng kia.Nhận xét:- Nếu biết hai giá trị tương ứng của tỉ lệ thuận ta tìm được hệ số tỉ lệ k.- Khi biết hệ số tỉ lệ k và một giá trị của đại lượng này ta tìm được giá trị tương ứng của đại lượng kia.Chú ý: SGK/52Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.2. Tính chất Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ thuận với nhau:xx1 = 3x2 = 4x3 = 5x4 = 6yy1 = 6y2 = y3 =y4 =a. Hãy xác định hệ số tỉ lệ của y đối với xb. Thay mỗi dấu "?" trong bảng trên bằng một số thích hợp;c. Có nhận xét gì về tỉ số giữa hai giá trị tương ứng? 4???81012c. Chú ý: SGK/52Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.2. Tính chấtc. ? 4Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì:Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì:Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi. Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kiaNếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì:Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi. Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kiaChú ý: SGK/52Tiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.2. Tính chấtNếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì:Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi. Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kiaChú ý: SGK/52Bài tậpHộp quà may mắnHướng dẫn về nhàTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬNBài tập 3 trang 54V12345m7,815,623,431,239Các giá trị tương ứng của V và m được cho trong bảng sau:a Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng trênb Hai đại lượng m và V có tỉ lệ thuận với nhaukhông? Vì sao?Vì m = 7,8VExitExitLuật chơi: Cú 3 hộp quà khỏc nhau, trong mỗi hộp quà chứa một cõu hỏi và một phần quà hấp dẫn. Nếu trả lời đỳng cõu hỏi thỡ mún quà sẽ hiện ra. Nếu trả lời sai thỡ mún quà khụng hiện ra. Thời gian suy nghĩ cho mỗi cõu là 15 giõy. HỘP QUÀ MAY MẮNCho biết hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau và khi x = 6 thỡ y = 4HỘP QUÀ MÀU VÀNG=> Hệ số tỉ lệ k là ĐúngSai0123456789101112131415Chọn hộpCho biết hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau và HỘP QUÀ MÀU TÍM y = xĐúngSai0123456789101112131415Nếu x = 10 thỡ y = 20Chọn hộpCho biết hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau và khi x = 4 thỡ y = 6HỘP QUÀ MÀU XANH=> y = xĐúngSai0123456789101112131415Chọn hộpPHAÀN THUễÛNG LAỉ ẹIEÅM 9Chọn hộpPHAÀN THUễÛNG LAỉ ẹIEÅM 9Chọn hộpBạn đó trả lời sai rồi và một số hỡnh ảnh “Đặc biệt” để giải trớ.Chọn hộpTiết 23 Đ1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬNHướng dẫn về nhà- Thuộc định nghĩa, tính chất của hai đại lượng tỷ lệ thuận.- Hoàn thiện các bài tập ?2, ?3, ?4 vào vở .- Làm bài tập 1, 2, 4 SGK trang 53, 54.- Ôn lại về tỷ lệ thức, tính chất của dãy tỷ số bằng nhau.- Xem trước bài "Một số bài toán về đại lượng tỷ lệ thuận".CHÚC CÁC EM HỌC TỐTXIN CHÀO VÀ HẸN GẶP LẠI