Bài giảng Lịch sử 11 - Bài 21: Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX - Bùi Thị Ngọc

Người thực hiện: BÙI THỊ NGỌCLớp 11A 9 Bài 21Phong trào yờu nước chống Phỏp của nhõn dõn Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIXi. Phong trào cần vương bùng nổ.1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành Huế và sự bùng nổ phong trào Cần Vương.a. Nguyên nhân :-Sau 2 Hiệp ước Hácmăng (1883) và Patơnốt (1884), Pháp bắt đầu thiết lập chế độ bảo hộ ở Bắc Kì và Trung Kì.- Phong trào đấu tranh chống Pháp của nhân dân ta tiếp tục phát triển.- Dựa vào phong trào đó, phe chủ chiến trong triều đình (do Tôn Thất Thuyết đứng đầu) có những hành động chuẩn bị cho 1 cuộc nổi dậy chống Pháp giành chủ quyền.Tôn thất thuyết (1835-1913)=>Pháp âm mưu tiêu diệt phe chủ chiến.bài 21: phong trào yêu nước chống pháp của nhânNguyên nhân bùng nổ cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành Huế là gì ?=>Tôn Thất Thuyết chủ động tấn công trước.HOÀNG THÀNHĐồn Mang Cỏ(5-7-1885)Tũa Khõm Sứ(5-7-1885)i. Phong trào cần vương bùng nổ.1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành Huế và sự bùng nổ phong trào Cần Vương.a. Nguyên nhân :b. Diễn biến cuộc phản công : Đêm 4 rạng 5/7/1885 Tôn Thất Thuyết hạ lệnh cho quân triều đình tấn công Pháp ở đồn Mang Cá và toà Khâm sứ. Cuộc chiến đấu diễn ra vô cùng ác liệt. => Cuộc phản công thất bại và bị thực dân Pháp đàn áp man rợ. bài 21: phong trào yêu nước chống pháp của nhân- Do chưa chuẩn bị chu đáo - Quân Pháp có ý thức đề phòng, lực lượng của chúng còn mạnh.Trình bày diễn biến chính cuộc phản công Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành HuếVì sao cuộc phản công đó lại bị thất bại ?i. Phong trào cần vương bùng nổ.1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành Huế và sự bùng nổ phong trào Cần Vương.a. Nguyên nhân :b. Diễn biến cuộc phản công:c. Sự bùng nổ phong trào Cần Vương.- Trước tình hình trên Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi ra khỏi Hoàng thành lên sơn phòng Tân Sở (Quảng Trị)#19. Slide 19-13/7/1885 Tôn Thất Thuyết lấy danh vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương kêu gọi văn thân, sĩ phu và nhân dân giúp vua cứu nước.#19. Slide 19=> Phong trào Cần Vương bùng nổ, kéo dài hơn 10 nămbài 21: phong trào yêu nước chống pháp của nhânPhong trào Cần Vương bùng nổ như thế nào ?i. Phong trào cần vương bùng nổ.Hoạt động nhóm:Nhóm I:Nhóm II:Đặc điểm phát triển của phong tràoCần Vương (từ 1885-1888) nhưthế nào ? Đặc điểm phát triển của phong tràoCần Vương (từ 1888-1896) nhưthế nào ? bài 21: phong trào yêu nước chống pháp của nhân1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành Huế và sự bùng nổ phong trào Cần Vương.2. Các giai đoạn phát triển của phong trào Cần Vương.i. Phong trào cần vương bùng nổ. Nội dungThời gianLãnh đạophong trào Lực lượng tham gia Địa bàn hoạt độngDiễn biến tóm tắtKết quả1885-18881888-1896Các nhóm làm theo nội dung ở bảng trênbài 21: phong trào yêu nước chống pháp của nhân1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành Huế và sự bùng nổ phong trào Cần Vương.2. Các giai đoạn phát triển của phong trào Cần Vương.i. Phong trào cần vương bùng nổ.1. Cuộc phản công quân Pháp sự bùng nổ phong trào Cần Vương.2. Các giai đoạn phát triển của phong trào Cần Vương.a. Từ năm 1885-1888 + Lãnh đạo: Vua Hàm Nghi, Tôn Thất Thuyết, văn thân, sĩ phu yêu nước+ Lực lượng: Đông đảo nhân dân tham gia+ Địa bàn: phạm vi rộng lớn, nhất là ở Bắc Kì và Trung Kì.+ Diễn biến chính: Các cuộc khởi nghĩa vũ trang bùng nổ tiêu biểu: khởi nghĩa Bãi Sậy, Ba Đình, Hương Khê+ Kết quả: cuối 1888 vua Hàm Nghi bị thực dân Pháp bắt và bị lưu đày sang Angiêri.bài 21: phong trào yêu nước chống pháp của nhânLăng mộ vua ham nghi tại AnGiờRiChỳ giải Binh thuyền Phỏp từ Bắc vào vào Huế Phỏi chủ chiến nổ sỳng đỏnh Phỏp Chiếu C.Vương Cuộc k/nghĩa trong ptrào C. VươngHUẾĐà NẵngQĐ Hoàng SaQĐ Trường SaCửa Thuận AnTõn Sở(13-7-1885)Ấu Sơn(20-9-1885) Phan ThiếtNha TrangTuy HũaBỡnh ĐịnhSụng CẩuQuảng NgóiBỡnh SơnĐồng VănQuảng TrạchĐồng Hới6 - 1885Lược đồ những địa điểm diễn ra các Cuộc khởi nghĩa trong phong tráoCần Vương (1885-1896) Bói Sậy(1883-1892)Ba Đỡnh(1886-1887)Hương Khờ(1885-1896)Nguyễn thiện thuật (1844-1926)Phan đình phùng (1847-1895)i. Phong trào cần vương bùng nổ.1. Cuộc phản công quân Pháp sự bùng nổ phong trào Cần Vương.2. Các giai đoạn phát triển của phong trào Cần Vương.b. Từ năm 1888-1896 + Lãnh đạo: Các văn thân, sĩ phu yêu nước + Lực lượng: Đông đảo nhân dân tham gia. + Địa bàn: chuyển trọng tâm lên vùng Trung du, miền núi. + Diễn biến chính: tiêu biểu: khởi nghĩa Hùng Lĩnh do Tống Duy Tân và Cao Điển chỉ huy, khởi nghĩa Hương Khê tiếp tục nổ ra + Kết quả : cuối 1896 phong trào Cần Vương chấm dứt.a. Từ năm 1885-1888 ý nghĩa của phong trào Cần Vương là gì ?Là phong trào yêu nước chốngPháp theo khuynh hướng và ýthức hệ phong kiến.Nó thể hiện tính dân tộc sâu sắc.bài 21: phong trào yêu nước chống pháp của nhânVì sao phong trào Cần Vương thất bại ?Vì phong trào yêu nước theo khuynh hướng và ý thức hệ phong kiến lúc này không còn phù hợp nữa .1-Khởi nghĩa Bói Sậy ( 1883 – 1892 ) :Lónh đạoĐịa bànHoạt độngKQ - YNNguyễn Thiện Thuật-Nguyện Thiện Thuật sinh năm 1844, quờ ở làng Xuõn Dục, Mĩ Hào, Hưng Yờn. ễng thi đỗ cử nhõn năm 1876, sau đú được phong chức Tỏn tương quõn vụ tỉnh Hải Dương.-Thỏng 8/1883, Phỏp chiếm Hải Dương, Nguyễn Thiện Thuật đó mộ quõn mưu chiếm lại tỉnh lị. -Thỏng 7/1885, được tin Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương, ụng trở về tổ chức phong trào khỏng chiến ở Hưng Yờn. -Căn cứ chớnh thức+Bói Sậy (Hưng Yờn)-Địa bàn : +Hưng Yờn+Hải Dương +Bắc Ninh -Sang cả +Nam Định+Quảng Yờn-GĐ 1885-1887:+Nghĩa quõn tập trung tổ chức lực lượng +Xõy dựng căn cứ, bẽ góy nhiều trận càn của địch-GĐ 1888-1892:+Quyết liệt +Gõy cho Phỏp và tay sai nhiều thiệt hại-Căn cứ Bói Sậy và căn cứ hai sụng bị Phỏp bao võy -Nguyễn Thiệt Thuật sang Trung Quốc-Năm 1892 những tướng lớnh cũn lại chuyển sang quõn Đề Thỏm ở Yờn Thế-Kế tục truyền thống yờu nước -Cổ vũ nhõn dõn ta tiếp tục đấu tranhLược đồ địa bàn hoạt động của nghĩa quõn Bói Sậy HƯNG YấNHÀ NỘIHAI CỬA SễNGVĂN GIANGKHOÁI CHÂUBẮC NINHII. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào cần vương và phong trào đấu tranh tự vệ cuối thế kỷ xix.2-Khởi nghĩa Ba Đỡnh ( 1886 – 1887 ) :-Căn cứ Ba Đỡnh được xõy dựng ở ba làng : Mậu Thịnh - Thượng Thọ - Mĩ Khờ thuộc huyện Ngan Sơn - Tỉnh Thanh Húa.-Bao bọc quanh căn cứ là lũy tre dày đặc và hệ thống hào rộng, rối đến lớp thành đất cao 3 một, trờn thành cú cỏc lỗ chõu mai, phớ trong cú hệ thống giao thụng hào để tiếp tế ,chiến đấu.1-Phạm Bành (1827-1887): ở làng Tương Xỏ-Huyện Hậu Lộc-Thanh Húa2-Đinh Cụng Trỏng (1842-1887): ở làng Tràng Xỏ-Thanh Liờm-Hà Nam2-Khởi nghĩa Ba Đỡnh ( 1886 – 1887 ) :Lónh đạoPhạm BànhĐinh Cụng Trỏng-Căn cứ chớnh thức+Ba Đỡnh-Địa bàn : ở ba làng+Mậu Thịnh+Thượng Thọ+Mĩ Khờ(Nga Sơn – Thanh Húa)Địa bànHoạt động-Xõy dựng căn cứ kiờn cố, độc đỏo-Xõy dựng lực lượng tập trung cú khoảng 300 người -Hoạt động chủ yếu chặn đỏnh cỏc đoàn xe, toỏn lớnh đi qua căn cứ gõy cho Phỏp nhiều khú khănKết quả - í nghĩa-Cuộc khởi nghĩa bị dập tắt sau khi Phỏp mở cuộc tấn cụng lớn vào căn cứ, Phỏp cũng bị nhiều thiệt hại-Quõn Phỏp triệt hạ ba làng nhưng khụng thể xoỏ được ảnh hưởng to lớn của cuộc khởi nghĩa.-Thể hiện truyền thống chiến đấu bất khuất, cổ vũ tinh thần đấu tranh của nhõn dõn ta3-Khởi nghĩa Hương Khờ ( 1885 – 1896 ) :Lónh đạoPhan Đỡnh PhựngCao ThắngĐịa bàn-Căn cứ chớnh +Hương Khờ-Địa bàn họat động : 4 tỉnh+Thanh Húa+Nghệ An+Hà Tĩnh+Quảng BỡnhHoạt động-GĐ 1885-1888:+Chuẩn bị lực lượng-Xõy dựng căn cứ, chuẩn bị sỳng trường, lương thực-GĐ 1888-1896:+Chiến đấu quyết liệt+Từ 1889 mở nhiều cuộc tập kớch địch+Chủ động tấn cụng thắng nhiều trận lớn nổi tiếngKết quả- í nghĩa-Từ cuối 1893 lực lượng nghĩa quõn bị hao mũn-Thỏng 10/1893 Cao Thắng hy sinh ở đồn Nu -Ngày 28/12/1895 Phan Đỡnh Phựng hy sinh → khởi nghĩa thất bại-Là cuộc khởi nghĩa tiờu biểu nhất trong phong trào Cần Vương.-Phan Đỡnh Phựng sinh năm 1847 ở làng Đụng Thỏi xó Tựng Ảnh huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh.-Năm 1877 thi đỗ Đỡnh nguyờn Tiến sĩ, từng làm quan Ngự sự trong triều đỡnh-Cao Thắng sinh 1864 trong một gia đỡnh nụng dõn, quờ ở Hàm Lại (Sơn Lễ-Hương Sơn-Hà Tĩnh).-Năm 20 tuổi từng tham gia khởi nghĩa Trần Quang Cỏn, từng bị bắt giam tại nhà lao Hà Tĩnh. Vụ QuangQuảng BỡnhNghệ AnThanh HúaHà Tĩnh4-Khởi nghĩa Yờn Thế ( 1884 – 1913 ) Nguyờn nhõn bựng nổ cuộc khởi nghĩa Yờn Thế ?Lónh đạo cuộc khởi nghĩa Yờn Thế là ai ?-Do chớnh sỏch cướp búc và bỡnh định quõn sự của thực dõn Phỏp mở rộng phạm vi chiếm đúng Bắc Kỡ.-Đe dọa đến cuộc sống những người nụng dõn và nhõn dõn cỏc tộc miền nỳi ở vựng Yờn Thế họ đó đứng lờn tự vệ chiến đấu => Khởi nghĩa bựng nổ-Đề Nắm(Lương Văn Nắm)-Đề Thỏm (Hoàng Hoa Thỏm)Giai đoạnDiễn biến hoạt động1884-1892Đề Nắm-Đề Nắm đẩy lựi nhiều trận càn quột của Phỏp-Năm 1891 nghĩa quõn làm chủ một vựng rộng lớn-Thỏng 3/1892 Phỏp huy động 2.200 quõn tấn cụng căn cứ nghĩa quõn. Thỏng 4/1892 Đế Nắm bị sỏt hại1893-1897Đề Thỏm -Đề Thỏm trở thành thủ lĩnh tối cao cuộc khởi nghĩa. -Đề Thỏm giảng hũa lần I với Phỏp và cai quản 4 tổng : Yờn Sơn-Mục Sơn-Nhó Nam-Hữu Thượng-Thỏng 12/1897 giảng hũa lần II chuẩn bị lựa lượng.1898-1908Đề Thỏm-Nghĩa quõn vừa sản xuất vừa luyện tập quõn sự chuẩn 1909-1913Đề Thỏm-Sau vvụ đầu độc lớnh Phỏp 1908, Phỏp mở nhiều cuộc hành quõn tiờu diệt phong trào nụng dõn Yờn Thế-Thỏng 2/1913 Đề Thỏm bị sỏt hại, phong trào tan ró4 giai đoạn : 1-GĐ 1884-18922-GĐ 1893-18973-GĐ 1898-19084-GĐ 1909-1913Vài nột về tiểu sử Đề Thỏm -Đề Thỏm tức là Hoàng Hoa Thỏm tờn thật là Trương Văn Thỏm sinh năm 1858 – 1913 ).-Quờ ở Tiờn Lữ (Hưng Yờn), lờ Sơn Tõy kiếm sống, sau lại lờn Yờn Thế-Lớn lờn, ụng tham gia toỏn quõn của Đề Nắm và nổi tiếng là người trung thực, kiờn nghị.Căn cứ Yờn Thế Khởi nghĩa Yờn ThếHàm Nghi (1872-1943)Tên thật là ưng Lịch. 1884 Ưng Lịch lên ngôiVua lấy hiệu là Hàm Nghi lúc đó mới 13 tuổi.5/7/1885 sau khi cuộc tấn công quân Pháp của phe chủ chiến vào kinh thành Huế thất bại.Hàm Nghi ra sơn phòng Tân Sở (Quảng Trị)Xuống chiếu phát động phong trào Cần Vương.Pháp tìm mọi cách mời vua Hàm Nghi về làm vua, nhưng không được.Do Pháp mua chuộc Trương Quang Ngọc,1/11/1886 vua Hàm Nghi bị bắt.Cuối 1888 vua Hàm Nghi bị lưu đày sang Angiêri (Bắc Phi) và mất ở đó(1943).Vua Hàm nghi (1872-1943)Chỳ giải Binh thuyền Phỏp từ Bắc vào vào Huế Phỏi chủ chiến nổ sỳng đỏnh Phỏp Chiếu C.Vương Cuộc k/nghĩa trong ptrào C. VươngHUẾĐà NẵngQĐ Hoàng SaQĐ Trường SaHOÀNG THÀNHCUỘC PHẢN CễNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ (5-7-1885)Cửa Thuận AnTõn Sở(13-7-1885)Ấu Sơn(20-9-1885) Phan ThiếtNha TrangTuy HũaBỡnh ĐịnhSụng CẩuQuảng NgóiBỡnh SơnĐồng VănQuảng TrạchĐồng Hới6 - 1885Đồn Mang Cỏ(5-7-1885)Tũa Khõm Sứ(5-7-1885)Đường đi Quảng TrịLược đồ cuộc phản công của phái chủ chiến tại kinh thành huế và sự Bùng nổ phong trào cần vương Trớch “Chiếu Cần Vương” “Từ xưa, kế giặc chống giặc khụng ngoài 3 điều: đỏnh, giữ, hũa Nước ta gần đõy ngẫu nhiờn gặp nhiều việc. Trẫm tuổi trẻ nối ngụi, khụng lỳc nào khụng nghĩ đến việc tự cường tự trị. Kẻ Tõy ngang bức, hiện tỡnh mỗi ngày một quỏ thờm. Hụm trước chỳng tăng thờm binh thuyền đến, buộc theo những điều mỡnh khụng thể làm được; ta chiếu lệ thường khoản tiếp, chỳng khụng chịu nhận thứ gỡ.Phàm những người cựng được chia mối lo này cũng đó dư biết. Biết thỡ phải tham gia cụng việc.”Em hiểu thế nào là Cần Vương? Xuống chiêú Cần Vương nhằm mục tiêu gì?-“Cần Vương” tức là phò vua giúp nước-Mục tiêu : đánh đuổi Pháp, khôi phục nền độclập dân tộc,lập lại chế độ phong kiến.Bói Sậy(1883-1892)Ba Đỡnh(1886-1887)Hương Khờ(1885-1895)