Bài giảng môn Sinh học - Bài 30: Sự nhân lên của virus trong tế bào chủ

Kiểm tra bài cũARNVỏ prụtờinGai glicụprụtờinEnzim phiên mã ngược4321Tại sao người ta nói virus là một dạng sống đặc biệt?VR chưa có cấu tạo TB, nhưng vẫn có khả sống, sinh sản trong TB chủ( trong TB vật chủ VR hoạt động như 1 thể sống, ngoài TB chúng lại như 1 thể vô sinh).Sự nhân lên của virus trong tế bào CHủBài 30 :I. Chu trình nhân lên của virusHãy quan sát 2 đoạn băng sau và cho biết: Có thể chia chu trình nhân lên của virus thành mấy giai đoạn ?Đó là những giai đoạn nào ? Chu trình nhân lên của virus động vậtChu trình nhân lên của phage Chu trình nhân lên của virus gồm 5 giai đoạn : 	1. Hấp phụ 	2. Xâm nhập 	3. Sinh tổng hợp 	4. Lắp ráp 	5. Giải phóngGĐ1: hấp phụvirus động vậtPhageTrong giai đoạn hấp phụ, virus thực hiện hoạt động gì? virus bám một cách đặc hiệu lên thụ thể bề mặt tế bào GĐ1: Sự hấp phụvirus động vậtPhage virus có thể bám đặc hiệu lên loại tế bào mà nó ký sinh là nhờ yếu tố gì ? Nhờ có gai glycôprôtêin (virus động vật) và gai đuôi (phage) có tác dụng kháng nguyên, tương hợp với các thụ thể trên bề mặt tế bàoGai glycôprôtêinGai đuôiGđ1: Sự hấp phụvirus động vậtPhageGai glycôprôtêinGai đuôiSự bám đặc hiệu của virus trên bề mặt tế bào có ý nghĩa gì?Mỗi loại virus chỉ có thể kí sinh trong một loại tế bào nhất địnhGđ2: xâm nhậpvirus động vậtPhageQuá trình xâm nhập của phage và của virus động vật khác nhau như thế nào ?Phage: Enzim lizôzim phá huỷ thành tế bào để bơm axit nuclêic vào tế bào chất, vỏ nằm bên ngoài.VRĐV: Đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất, sau đó cởi vỏ để giải phóng axit Nuclêic GĐ3: Sinh tổng hợpTrong giai đoạn này, virus đã tổng hợp những vật chất nào ?virus thực hiện quá trình tổng hợp axit nuclêic và prôtêin của mình Các nguyên liệu và enzim mà virus sử dụng có nguồn gốc từ đâu?Nguồn nguyên liệu và enzim: do tế bào chủ cung cấp Gđ4: Lắp rápDiễn biến của giai đoạn này như thế nào?  Lắp ráp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo thành virus hoàn chỉnh.Gđ 5: Phóng thíCHTrong giai đoạn này, hoạt động của virus như thế nào?virus phá vỡ tế bào chủ để ồ ạt chui ra ngoài.Bằng cách nào virus có thể phá vỡ tế bào để chui ra ngoài? ( virus có hệ gen mã hoá enzim lizôzim làm tan thành tế bào vật chủ) II. HIV/ AIDSBỆNH AIDSTỏc nhõn: Con người bị lõy nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng người cư trỳ tại Trung Phi, nhiều khả năng nhất là từ Shimpanze. Đó cú tới gần 24 triệu người chết vỡ AIDS.Con người bị lõy nhiễm virus HIV từ những giống khỉ dạng người cư trỳ tại Trung PhiNgười bị bệnh AIDSvirus HIVTyp HIV I gõy bệnh phổ biến trờn thế giới, HIV II gõy bệnh chủ yếu ở chõu Phi.Cả 2 typ này được Luc montagnier và Robert Gallo phõn lập.Typ I phõn lập ở Phỏp năm 1983 và typ II ở chõu Phi năm 1986 (ở Ghinea-Bissau được đặt tờn là HIV-2)> Robert Gallo và Luc Montagnier 1. Khái niệm về HIV/ AIDSvirus HIV là gì ?HIV (Human Imunode virus) là virus gây suy giảm miễn dịch ở ngườiNgười bị nhiễm VR HIV sẽ bị bệnh gì? Biểu hiện lâm sàng của bệnh?VR HIV gây nên bệnh AIDS, với biểu hiện: Sốt kéo dài, sút cân, tiêu chảy,viêm da...1. Khái niệm về HIV/ AIDSTại sao VR HIV lại gây nên bệnh AIDS với các biểu hiện như vậy?VR HIV gây nhiễm và phá huỷ các tế bào của hệ thống miễn dịch mất khả năng miễn dịch của cơ thể (bệnh AIDS- hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người)  các VSV khác lợi dụng cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công ( VSV cơ hội)  Cơ thể dễ nhiễm bệnh ( bệnh cơ hội)Các tế bào mà HIV tấn côngĐại thực bàoTế bào limphoT Chu trình nhân lên của virus HIV trong tế bào Limphô T4Chu trình nhân lên của HIV trong tế bào Limphô T4 có thể được chia thành mấy giai đoạn? Đó là những giai đoạn nào?Có 7 giai đoạn:Hấp phụXâm nhập Sao mã ngượcCài xen (tiền virus)5. Sinh tổng hợp6. Lắp ráp7. Giải phóng2.Các con đường lây truyền HIVMáuTình dụcMẹ truyền sang conHIV/AIDS thường lây truyền qua những con đường nào?Đối tượng nào được xếp vào nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao?► Người tiêm chích ma túy► Gái mại dâmNghiên cứu SGK phần “ Các giai đoạn phát triển của bệnh” và hoàn thành phiếu học tập sau trong thời gian 5 phút.3. Các giai đoạn phát triển của bệnh3. Các giai đoạn phát triển của bệnhGiai đoạnThời giankéo dàiĐặc điểm1. Sơ nhiễm2. Thời kỳ không triệu chứng3. Thời kỳ biểu hiện triệu chứng AIDS2 tuần -3 thángKhông có triệu chứng1-10 nămSố lượng tế bào Limphô T4 giảm dầnSau 1 đến 10 nămXuất hiện các bệnh cơ hội: sốt,tiêu chảy, sút cân, ung thư chết4. Cách phòng tránh AIDS Hiểu biết về AIDS Sống lành mạnh Loại trừ tệ nạn xã hội Vệ sinh y tếChúng ta có thể phòng tránh HIV/AIDS bằng cách nào?Hiện nay đã có thuốc chữa được bệnh do virus HIV chưa? Tại sao ?Do virus kí sinh trong tế bào do đó các thuốc kháng sinh không tác động được đến virus, hoặc trước khi tiêu diệt được virus thì chính thuốc đã phá huỷ tế bàoBiện pháp tốt nhất để chống lại các bệnh do virus hiện nay đang được sử dụng là gì ?Tiêm văcxin phòng bệnh định kì tại các trung tâm y tế (dại, sởi, quai bị, đậu mùa)Nhanh tay, nhanh trí được trái cây ngon 1. Hóy quan sỏt hỡnh ảnh, xỏc định giai đoạn của chu trỡnh nhõn lờn của phagơ?Củng cố: Hỡnh 2:A. Hấp phụB. Xõm nhậpC. Sinh tổng hợpD. Lắp rỏp 1. Hóy quan sỏt hỡnh ảnh, xỏc định giai đoạn của chu trỡnh nhõn lờn của phagơ?Hỡnh 4:A. Hấp phụB. Xõm nhậpC. Sinh tổng hợpD. Lắp rỏpCủng cố: 2. Hoạt động nào sau đõy khụng lõy nhiễm HIV?A. Sử dụng dụng cụ tiờm chớch với người nhiễm HIV.B. Bắt tay qua giao tiếp C. Truyền mỏu đó nhiễm HIVD. Tất cả cỏc hoạt động trờn4. Đối với người nhiễm HIV, chỳng ta cần phải:A. Trỏnh sự kỡ thị và phõn biệt đối xử.B. Chia sẻ, động viờn họ vượt qua mặc cảm.C. Giỳp họ sống cú ớch và lành mạnhD. Cả 3 cõu A, B, C.Dặn dũ về nhà : Trả lời cỏc cõu hỏi trong SGK Đọc mục "Em cú biết ?" Trang 159 SGK. Chuẩn bị bài mới tiếp theo : Sưu tầm tranh ảnh một số virut gõy bệnh và ứng dụng của nú .ồ, BạN Đúng rồi đấy, trai cây của bạn đâyồ, bạn trả lời chưa đúng, không có tráI cây rồiồ, BạN Đúng rồi đấy, trai cây của bạn đâyồ, BạN Đúng rồi đấy, trai cây của bạn đâyồ, BạN Đúng rồi đấy, trai cây của bạn đâyHiện tượng phago bám vào thụ thể bề mặt tế bào một cách đặc hiệu thuộc giai đoạn nào trong chu trình nhân lên của nó?Xâm nhậpSinh tổng hợpHấp phụLắp rápPhóng thíchHiện tượng virut sử dụng enzim và nguyên liệu của tế bào vật chủ dể tổng hợp axit nucleic và protein cho mình thuộc giai đoạn nào trong chu trình nhân lên của nó?a) Xâm nhậpb) Sinh tổng hợpc) Hấp phụd) Lắp rápe) Phóng thíchBài tập Điền tên các giai đoạn trong chu trình sinh tan của virusvirusHấp phụXâm nhậpSinh tổng hợpLắp rápPhóng thích(1)(2)(3)(4)(5)Cảm ơn quý thầy cô đã đến dự giờ lớp chúng ta