Bài 16: ADN và bản chất của gen

Lớp 9C trường THCS Trực Thành Trân Trọng Kính Chào Quý Thầy, Cô đến Dự Tiết Học  Trường thcs trực thành Nhiệt liệt Chào mừng Các thầy giáo, cô giáo,các em học sinh Về dự tiết học Kiểm tra bài cũ CH 1, Trình bày cấu trúc hoá học và cấu trúc không gian của ADN. CH 2, (Bài tập 4/SGK tr.47) Một đoạn mạch đơn của phân tử ADN có trình tự sắp xếp như sau: – A – T – G – X – T – A – G – T – X – a, Hãy viết đoạn mạch đơn bổ sung với nó. b, Tính chiều dài của đoạn mạch ADN trên, biết mỗi nuclêôtít dài 3,4 A0. Mô hình phân tử adn I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào? - Dựa vào thông tin đoạn 2 SGK/48 kết hợp quan sát hình sau và cho biết quá trình tự nhân đôi của ADN diễn ra ở đâu? vào thời gian nào?  - ADN tự nhân đôi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian. I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?  - Quan sát hình sau và cho biết, hoạt động đầu tiên của ADN khi bắt đầu quá trình nhân đôi là hoạt động nào? - ẹoùc thoõng tin ủoaùn 3 SGK/48 - Diễn biến quá trình tự nhân đôi: + Khi bắt đầu nhân đôi, ADN tháo xoắn, 2 mạch tách nhau dần dần. Tháo xoắn 2 mạch tách nhau  Quan sát hình ảnh dưới đây, thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập sau: Phiếu học tập Hình ảnh đáp án Diễn biến Kết quả Hãy mô tả sơ lược diễn biến quá trình tự nhân đôi của ADN. (1) Khi bắt đầu quá trình tự nhân đôi, ADN tháo xoắn, 2 mạch tách nhau dần dần. (2) Trong quá trình tự nhân đôi, các nuclêôtit trên mỗi mạch đơn liên kết với các nucleotit tự do trong môi trường nội bào theo NTBS: A - T, G - X (3) 2 mạch mới của 2 ADN con dần được hình thành dựa trên mạch khuôn của ADN mẹ và ngược chiều nhau. I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào? I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào? 	 - A - G - T - X - X - T - - T - X - A - G - G - A - - A - G - T - X - X - T - - T - X - A - G - G - A - ADN con ADN con Bài tập vận dụng (Bài 4 SGK) Một đoạn mạch ADN cú cấu trỳc: - A - G - T - X - X - T - - T - X - A - G - G - A - Viết cấu trỳc của 2 đoạn ADN được tạo thành từ đoạn ADN trờn. Em có nhận xét gì về cấu tạo của 2 ADN con và ADN mẹ? Vì sao lại có sự giống nhau đó? Sự tự nhân đôi của ADN diễn ra theo những nguyên tắc nào? I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?  - Nguyên tắc nhân đôi: +Bổ sung: +Bán bảo toàn; + NTBS: Cỏc nucleotit ở mạch khuụn liờn kết với cỏc nucleotit tự do trong mụi trường nội bào theo nguyờn tắc: A-T, G-X và ngược lại. + Nguyờn tắc bỏn bảo toàn (giữ lại một nửa): Mỗi ADN con cú một mạch của ADN mẹ (mạch cũ), một mạch được tổng hợp mới. +Khuôn mẫu. + Nguyên tắc khuôn mẫu: 2 mạch mới của 2 ADN được hình thành dựa trên mạch khuôn của ADN mẹ. I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?  - Quỏ trỡnh tự nhõn đụi ADN một cỏch chớnh xỏc cú ý nghĩa gỡ? - Quỏ trỡnh tự nhõn đụi của ADN là cơ sở cho sự nhõn đụi của NST tạo nờn 2 crụmatit. I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào? II. Bản chất của gen: ẹoùc thoõng tin SGK, quan saựt sụ ủoà traỷ lụứi caõu hoỷi:	 1. Gen laứ gỡ? Gen laứ moọt ủoaùn cuỷa phaõn tửỷ ADN coự chửực naờng di truyeàn xaực ủũnh. 2. Bản chất hoá học của gen là gì ? Bản chất hoá học của gen là ADN. I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào? II. Bản chất của gen: Gen laứ moọt ủoaùn cuỷa phaõn tửỷ ADN coự chửực naờng di truyeàn xaực ủũnh. Bản chất hoá học của gen là ADN. - Gen caỏu truực coự chửực naờng gỡ?  Gen caỏu truực mang thoõng tin quy ủũnh caỏu truực phaõn tửỷ proõteõin. - Trung bình mỗi gen gồm khoảng 600 đến 1500 cặp nuclêôtit có trình tự xác định. Mỗi tế bào của mỗi loài chứa nhiều gen. Ví dụ: ở vi khuẩn E.coli có 2500 gen, ruồi giấm có khoảng 4000 gen, ở người có khoảng 3,5 vạn gen. Ngày nay, người ta đã hiểu biết khá sâu về cấu trúc và chức năng của gen, lập được bản đồ phân bố các gen trên NST ở một số loài. Điều này không chỉ có ý nghĩa về lí thuyết mà còn về cả thực tiễn như trong chọn giống, y học và kĩ thuật di truyền: + Trong chọn giống: Chọn lọc những gen tốt để nhân giống, bảo tồn nguồn gen; + Trong kĩ thuật di truyền: Tác động lên ADN để chuyển gen từ tế bào loài này sang tế bào loài khác để tạo ra các sản phẩm biến đổi gen (Sẽ học ở bài 32) + Trong y học: Xác định được các gen có khả năng gây bệnh… I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào? II. Bản chất của gen: III. Chức năng của ADN: - Nghiên cứu thông tin SGK, cho biết ADN có chức năng gì? - Tại sao nói ADN có chức năng lưu giữ thông tin và truyền đạt thông tin di truyền? Lưu giữ thông tin di truyền; Truyền đạt thông tin di truyền. Vỡ: +ADN mang nhiều gen  lưu giữ thụng tin di truyền +Sự nhõn đụi của ADN  nhõn đụi NST  Truyền đạt thụng tin di truyền ổn định qua cỏc thế hệ. Việc giải mã bộ gen người, được tiến hành vào năm 1990 và hoàn thiện vào năm 2003 có vai trò rất quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Dựa vào xét nghiệm ADN qua các mẫu (tóc, móng tay, máu, xương, tinh dịch…) người ta có thể xác định được: + Những người có quan hệ huyết thống với nhau; + Trong khoa học hình sự có thể tìm ra được thủ phạm gây án… ADN vaứ baỷn chaỏt cuỷa gen Khoõng gian, thụứi gian: Dieón bieỏn: Keỏt quaỷ: Nguyeõn taộc nhaõn ủoõi: YÙ nghúa: Quaự trỡnh tửù nhaõn ủoõi cuỷa ADN Baỷn chaỏt cuỷa gen Chửực naờng cuỷa ADN - Gen laứ moọt ủoaùn cuỷa phaõn tửỷ ADN coự chửực naờng di truyeàn xaực ủũnh. - Coự nhieàu loaùi gen. - Lưu giữ thông tin di truyền - Truyền đạt thông tin di truyền Hóy khoanh trũn vào cõu trả lời đỳng trong cỏc cõu sau: Cõu 1: Cú 2 phõn tử ADN tự nhõn đụi 3 lần liờn tiếp thỡ số phõn tử ADN được tạo ra sau quỏ trỡnh nhõn đụi bằng: 	A) 	18 	B) 	12	 	C)	14 	D)	16 Cõu 2: Một đoạn mang thụng tin cấu trỳc prụtờin cú nghĩa là: 	A) 	Gen. 	B) 	Mạch của ADN. 	C) 	Nhiễm sắc thể. 	D) 	Crụmatit. CủNG Cố Vì 1 ADN nhân đôi 3 lần liên tiếp thì có 23 = 8 ADN con được tạo ra => 2 ADN con nhân đôi 3 lần liên tiếp sẽ có 2.8 = 16 ADN con. 3, Tại sao ADN con được tạo ra qua cơ chế tự nhân đôi lại giống hệt ADN mẹ ban đầu ? A, Vì ADN được tạo ra theo nguyên tắc khuôn mẫu B, Vì ADN được tạo ra theo nguyên tắc bổ sung C, Vì ADN con được tạo ra theo nguyên tắc bổ sung và nguyên tắc giữ lại một nửa D, Vì ADN con được tạo ra từ một mạch đơn của ADN mẹ 4, ADN có những đặc điểm nào khiến ADN coi là vật chất di truyền ở cấp độ phân tử ? A, Chứa và truyền thông tin di truyền B, Đặc trưng cho loài C, Có thể bị biến đổi D, Cả A, B, C Hửụựng daón hoùc ụỷ nhaứ G D + Học bài + Làm các bài tập 1, 2, 3, 4 SGK/50 + Đọc trước bài 17 Chỳc cỏc em học sinh học giỏi! Kớnh chỳc cỏc thầy cụ giỏo mạnh khoẻ, 1 2 3 4 5 Tửứ khoựa I N Đ 1. Coự 9 chửừ caựi: Teõn goùi chung cuỷa caực ủụn phaõn caỏu taùo neõn phaõn tửỷ ADN? 2. Coự 9 chửừ caựi: ẹaõy laứ ủaởc ủieồm cuỷa hai phaõn tửỷ ADN con coự ủửụùc sau khi keỏt thuực quaự trỡnh nhaõn ủoõi tửứ moọt phaõn tửỷ ADN ? 3. Coự 14 chửừ caựi: ẹaõy laứ thuaọt ngửừ Menden ủaừ duứng maứ sau naứy ủửụùc goùi laứ “gen” ? 4. Coự 10 chửừ caựi: Nguyeõn taộc ủeồ taùo ra moói phaõn tửỷ ADN con coự 1 maùch ủụn cuừ cuỷa phaõn tửỷ ADN meù vaứ 1 maùch mụựi ủửụùc toồng hụùp ? 5. Coự 5 chửừ caựi: Loaùi lieõn keỏt giửừa caực nucleõoõtit ụỷ hai maùch ủụn cuỷa phaõn tửỷ ADN? HẾT THỜI GIAN