Bài 21: Đột biến gen

 Ô số1:(Gåm 6 chữ c¸i):Đ©y lµ mét trong những nguyªn t¾c cña qu¸ trình tæng hîp ADN Ô số 2: (Gåm 8 chữ c¸i) Hiện tượng con c¸i sinh ra giống bố mẹ Ô số 3: (Gåm 9 chữ c¸i) Lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o nªn ADN Ô số 4: (Gåm 6 chữ c¸i) Người đặt nền móng cho di truyền học Ô số 5: (Gåm 3 chữ c¸i) Gen có bản chất là loại axit nucleic này Ô số 6:(Gåm 8 chữ c¸i) Lo¹i đơn phân tạo nên protein Từ chìa khoá:Hiện tượng con cái khác với bố mẹ và khác nhau ở nhiều chi tiết là hiện tượng gì ? D T R U Y Ề N N U C L O T I T M E D E N A N A X I T A M N 5 4 3 2 1 Hết giờ 5 4 3 2 1 Hết giờ 5 4 3 2 1 Hết giờ 5 4 3 2 1 Hết giờ 5 4 3 2 1 Hết giờ 5 4 3 2 1 Hết giờ Ổ S U N G CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ I. KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN BiÕn dÞ di truyÒn BiÕn dÞ kh«ng di truyÒn BiÕn dÞ tæ hîp Đét biÕn Th­ưêng biÕn Đét biÕn gen Đét biÕn NST BiÕn dÞ Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết. Là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ. Là những biến đổi trong vật chất di truyền xảy ra ở cấp độ phân tử(ADN) hoặc cấp độ tế bào. II.ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ Quan sát hình và thảo luận nhóm điền vào phiếu học tập (3 phút) G X b a c d H21.1. Một số dạng đột biến gen G X X G A T T A G X T A T A X G T A G X T A d c b 4 6 5 - Mất cặp X -G - Thêm cặp T - A Thay cặp A -T bằng cặp G - X - Mất một cặp nuclêôtit - Thêm một cặp nuclêôtit Thay cặp nuclêôtit này Bằng cặp nuclêôtit khác Quan s¸t hình vµ th¶o luËn nhãm (3 phót) hoµn thµnh b¶ng sau. +Đoạn ADN ban đầu (a): Có ………….. cặp nuclêôtit 5 I-Đột biến gen là gì ? Hình 21.1. Một số dạng đột biến gen TIẾT 24. ĐỘT BIẾN GEN Qua những nội dung trên, em hãy cho biết: -Thế nào là đột biến gen ? -Đột biến gen gồm những dạng nào ? I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN II.ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ 1. Khái niệm : Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nucleotit. 2. Đột biến gen có các dạng: +Mất một cặp nuclêôtit +Thêm một cặp nuclêôtit +Thay thế một cặp nucleôtit. - Đột biến gen di truyền được. II.ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH Quan sát hình,đọc thông tin SGK thảo luận và trả lời về những nguyên nhân gây đột biến gen ? 3 phút thảo luận II.ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH * Trong tự nhiên : Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969. Máy bay Mỹ rải chất độc da cam Nhà máy hạt nhân Thử vũ khí hạt nhân Sử dụng thuốc trừ sâu Rác thải Cháy rừng Hóa chất thực phẩm Khói bụi giao thông Hút thuốc lá Khói bụi nhà máy II.ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH * Trong thực nghiệm : II.ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH - Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể. - Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra đột biến gen bằng các tác nhân vật lý, hoá học. I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN IV.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Quan sát các hình dưới đây và cho biết: đột biến nào có hại và đột biến nào có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người? Có hại H 21.2. Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục của cây mạ (màu trắng) H 21.3. Lợn con có đầu và chân sau dị dạng H 21.4. Đột biến gen ở cây lúa (b) làm cây cứng và nhiều bông hơn ở giống gốc (a) Có lợi Có hại IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam Lợn có 2 đầu Có hại CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM Từ năm 1961 – 1971 Hơn 75,8 triệt lít chất độc màu da cam đựơc Mỹ rải xuống miền Nam VN Hơn 2 triệu nạn nhân phơi nhiễm hàng vạn đứa trẻ được sinh ra nhĩêm độc 45% diên tích rừng của miền Nam bị phá hủy Hiện nay tại Việt Nam có khoảng : 4,8 triệu nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam Độc tố còn lưu lại trong đất và gây độc từ 20-100 năm nữa Tiếp tục gây đột biến gen lên thế hệ thứ 2, 3 và 4 của các nạn nhân phơi nhiễm EM CÓ BIẾT ? NHIỄM PHÓNG XẠ 80.000 người chết ngay trong vụ ném bom tại thành phố Hirosima 192.020 người Hirosima chết do tác động của nhiệt, bức xạ, nhiễm độc xạ cho đến ngày nay 70.000 người chết trong vu ném bom tạ Nagasaki Ôi nhiễm phóng xạ kéo dài hàng trăm năm EM CÓ BIẾT ? Và hậu quả để lại là…….. I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN IV.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh Đột biến gen làm cho cừu chân ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn. Có lợi Đột biến tăng tính chịu hạn, chịu rét ở cây lúa Hoa hồng xanh Ngô cao sản ĐBG có lợi I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN - Thảo luận và trả lời : Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ? - Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin. - Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có lợi cho sinh vật và con người. VD : -Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh - Đột biến gen làm cho cừu chân ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn. 3 phút thảo luận I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN - Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin. - Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có lợi cho sinh vật và con người. VD : -Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh - Đột biến gen làm cho cừu chân ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn. I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Để đề phòng đột biến gen cần lưu ý : I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Để đề phòng đột biến gen cần lưu ý : Tích cực tham gia bảo vệ môi trường Sử dụng phương tiện ít gây ô nhiễm môi trường Sử dụng thực phẩm an toàn II.ĐỘT BIẾN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Vì vậy để phòng tránh đột biến gen. Chúng ta cần : + Đấu tranh chống sử dụng vũ khí hóa học, vũ khí hạt nhân …. +Sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật đúng quy trình. +Tuyên truyền,vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường…. ÑBG THAY CẶP A-T  G-X GAÂY HOÀNG CAÀU HÌNH LIEÀM (giảm khả năng vận chuyển O2) MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ ĐỘT BIẾN GEN ĐBG GÂY MẤT SẮC TỐ Ở MẮT NGÖÔØI NHIEÀU NGOÙN Câm , điếc bẩm sinh Bé bốn chân Bệnh bạch tạng CÁ SẤU BẠCH TẠNG CÂY BẠCH TẠNG RẮN BẠCH TẠNG NHÍM BẠCH TẠNG CHUOÄT ÑOÄT BIEÁN GEN  MAØU KHAÙC ĐỘT BIẾN GEN : LỢN CÓ 2 ĐẦU GÂY CHẾT ĐBG GÂY BÉO PHÌ Ở CHUỘT Đét biÕn gen lµ những biÕn ®æi trong ……...cña gen. Đét biÕn gen x¶y ra do ¶nh h­ưëng phøc t¹p cña…………...trong vµ ngoµi c¬ thÓ tíi ph©n tö AND, xuÊt hiÖn trong ®iÒu kiÖn………..hoÆc do………….g©y ra. Đét biÕn gen thư­êng liªn quan ®Õn mét cÆp nuclª«tÝt, ®iÓn hình lµ c¸c d¹ng…..,……,………..mét cÆp nuclª«tÝt. Đét biÕn gen thư­êng cã h¹i như­ng đôi khi cã lîi. Câu 1: Chän tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp sau ®©y ®iÒn vµo chç trèng: cÊu tróc; m«i trư­êng; mÊt; thay thÕ; thªm; kiÓu hình; con ngư­êi; tù nhiªn. cÊu tróc m«i trư­êng tù nhiªn con ng­ưêi mÊt thªm thay thÕ (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) Củng cố I.KHÁI QUÁT CÁC LOẠI BIẾN DỊ II.ĐỘT BIẾN GEN Khái niệm Các dạng đột biến gen. III. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIỀN GEN -Học bài theo hệ thống câu hỏi SGK -Chuẩn bị trước bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể QUYÙ THAÀY CO ÑAÕ ÑEÁN DÖÏ XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN