Bài 45: Axit axetic (tiếp theo)

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh Gi¸o viªn: Nguyễn Thị Sông HồngTrường THCS Châu Hóa -Tuyên Hóa - QBKIEÅM TRA BAØI CUÕCâu hỏi	1.	Viết công thức cấu tạo và nêu tính chất hóa học của rượu etylic?	2.	Nêu tính chất hóa học của axit KIEÅM TRA BAØI CUÕ	Viết công thức cấu tạo và nêu tính chất hóa học của rượu etylic?Đáp án- Công thức cấu tạo của rượu etylic:CHCHHHHOHHay:CH2CH3OH- Rượu etylic có những tính chất hóa học sau:1) Tham gia phản ứng cháy2) Phản ứng với natri3) Phản ứng với axit axetic.Câu hỏi 1KIEÅM TRA BAØI CUÕCâu hỏi 2Đáp án- Tính chất hóa học của axit:1) Làm đổi màu quỳ tím2) Tác dụng với kim loại3) Tác dụng với bazơ	Nêu tính chất hóa học của axit 4) Tác dụng với oxit bazơ5) Tác dụng với muốiBAØI 45:AXIT AXETICCoâng thöùc phaân töû: C2H4O2Phaân töû khoái: 60I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C.AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)	Các nhóm quan sát lọ đựng axit axetic. Cho biết trạng thái, màu sắc của axit axetic? Qua trên em hãy rút ra kết luận về tính chất vật lí của axit axetic Giấm ăn là dung dịch axit axetic. Vậy axit axetic có vị gì?*	Các nhóm thực hiện theo hướng dẫn sau:Dùng ống hút, nhỏ nước vào ống nghiệm có nhánh trên khay trước mặt.Sau đó nhỏ từ từ axit axetic vào ống nghiệm trên. *	Cho biết axit axetic có tan trong nước không?Axit axetic là chất lỏng, không màu.Axit axetic có vị chua. Axit axetic tan vô hạn trong nước. Axit axetic sôi ở 1180C.I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C.AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)II - CAÁU TAÏO PHAÂN TÖÛMô hình dạng rỗngEm hãy quan sát mô hình phân tử axit axetic Mô hình dạng đặcEm hãy viết công thức cấu tạo đầy đủ của axit axetic COHCHHOHCTCT thu gọn: CH3-COOH * Công thức cấu tạo của axit axetic C2H6OI - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C.AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)II - CAÁU TAÏO PHAÂN TÖÛCOHCHHOH Nhóm -COOH * Đặc điểm cấu tạo: * Phân tử C2H5-COOH có tính axit không?- Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit.Trả lời: Phân tử C2H5-COOH có tính axit CHCHHHHOH1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?Nhóm 1AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)III - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC+ Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (1) chứa 1 viên Zn+ Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (2) chứa 1 ít (bằng nửa hạt đỗ xanh) bột CuO (đen). Sau đó đun nóng ống nghiệm (2)Nhóm 2Nhóm 3Nhóm 4+ Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (4) chứa 1 ml dd NaOH có phenolphtalein+ Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (5) chứa 1 ml dd Na2CO3I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙII - CAÁU TAÏO PHAÂN TÖÛIII - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?Ống nghiệm 1 (Chứa Zn)Ống nghiệm 2 (Chứa CuO)Nhỏ dung dịch axit axetic vào giấy quỳ tímỐng nghiệm 4 (Chứa NaOH)Ống nghiệm 5 (Chứa Na2CO3)Hieän töôïng:Giấy quỳ tím chuyển sang màu đỏDung dịch màu hồng nhạt dần thành dd không màu- Bột CuO (đen) tan dần - Dung dịch có màu xanhCó bọt khí thoát ra Kết luận: Axit axetic là một axit hữu cơ có tính chất của một axit. Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu. (nhưng vẫn mạnh hơn axit cacbonic (H2CO3))- Qua thí nghiệm trên em hãy cho biết axit axetic có tính chất của axit không?Có bọt khí bay lênAXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)III - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? * Chú ý khi viết phương trình hóa học- Axit axetic nên viết dưới dạng công thức cấu tạo thu gọn- Gốc axetat (CH3COO-) có hóa trị I.- Gốc axetat được viết trước kim loại. VD: CH3COONa, (CH3COO)2Zn - Phải nhớ được tính chất hóa học của một axit CH3COONa + H2OCH3COOH + NaOH Natri axetat(CH3COO)2Zn + H2CH3COOH + ZnKẽm axetatCH3COOH + Na2CO3Các phương trình hóa học (1)AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)CH3COOH + CuO2 Kết luận: Axit axetic là một axit hữu cơ có tính chất của một axit. Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu.(2)(3)(4)(Về nhà)2 - Axit axetic coù taùc duïng vôùi röôïu etylic khoâng?III - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?Thí nghiệm CH3COOH+ C2H5OH+ H2SO4 ñNöôùc laïnhSaûn phaåmAB* Hiện tượng: Trong ống nghiệm B có chất lỏng, không màu, mùi thơm, nổi trên mặt nước. AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)Em hãy quan sát ống nghiệm B, ngửi mùi và nêu hiện tượng.Em hãy dự đoán hiện tượng trong ống nghiệm B2 - Axit axetic coù taùc duïng vôùi röôïu etylic khoâng?Nöôùc laïnhIII - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?Thí nghiệm* Hiện tượng: Trong ống nghiệm B có chất lỏng, không màu, mùi thơm, nổi trên mặt nước.* Nhận xét:Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat Etyl axetat có cấu tạo như thế nào?-OHH-CH3-C-O-O-CH2-CH3(H2O)+ Etyl axetat * Dựa vào trên em hãy hoàn thành PTHH sau: AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)	Chất nổi trên mặt nước này có phải là rượu etylic hay axit axetic không? Vì sao?+ H2OCH3-C-OH + HO-CH2-CH3H2SO4 đặc, t0O2 - Axit axeâtic coù taùc duïng vôùi röôïu eâtylic khoâng?Nöôùc laïnhIII - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?Thí nghiệm* Hiện tượng: Trong ống nghiệm B có chất lỏng, không màu, mùi thơm, nổi trên mặt nước.* Nhận xét:Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetatCH3-C-OH + HO-CH2-CH3CH3-C-O-CH2-CH3 + H2OH2SO4 đặc, t0OOetyl axetat* PTHH:etyl axetatCH3-COOH + HO-C2H5CH3-COO-C2H5 + H2OH2SO4 đặc, t0Viết gọn: Etyl axetat là chất lỏng không màu, mùi thơm, ít tan trong nước. 	Etyl axetat là một chất thuộc loại este. Phản ứng giữa axit và rượu gọi là phản ứng este hóa.AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C.AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)II - CAÁU TAÏO PHAÂN TÖÛ:2 - Axit axeâtic coù taùc duïng vôùi röôïu eâtylic khoâng?III - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?- CTCT thu goïn: CH3-COOHCH3-C-OH + HO-CH2-CH3CH3-C-O-CH2-CH3 + H2OH2SO4 đặc, t0OOetyl axetatIV - ÖÙNG DUÏNG- Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit.IV - ÖÙNG DUÏNGCH3COOHPha giaám aênThuoác dieät coân truøngPhaåm nhuoämChaát deûoDöôïc phaåmTô nhaân taïoGiấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 2 – 5%Axit axetic là nguyên liệu trong công nghiệpAXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C.AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)II - CAÁU TAÏO PHAÂN TÖÛ:2 - Axit axeâtic coù taùc duïng vôùi röôïu eâtylic khoâng?III - TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?- CTCT thu goïn: CH3-COOHCH3-C-OH + HO-CH2-CH3CH3-C-O-CH2-CH3 + H2OH2SO4 đặc, t0OOetyl axetatIV - ÖÙNG DUÏNG- Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit.V - ÑIEÀU CHEÁV - ÑIEÀU CHEÁ- Trong công nghiệp, người ta có thể điều chế axit axetic bằng cách oxi hóa butan2C4H10 + 5O24CH3COOH + 2H2OXúc tácNhiệt độButanCH3-CH2-OH + O2 CH3-COOH + H2OMen giấmRượu etylic- Để sản xuất giấm ăn, người ta thường dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãngAXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2)1 - Để sản xuất giấm ăn, người ta thường dùng phương pháp nào?2 - Trong công nghiệp, người ta có thể điều chế axit axetic bằng cách cho butan phản ứng với chất nào?Axit axetic CTPT: C2H4O2I - Tính chất vật líII - Cấu tạo phân tửIII – Tính chất hóa họcIV - Ứng dụngV - Điều chếBài tập Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C.AXIT AXETICI - Tính chất vật líAXIT AXETIC * Công thức cấu tạo của axit axetic COHCHHOHCTCT thu goïn: CH3-COOHII - Cấu tạo phân tử * Đặc điểm cấu tạo của axit axetic: - Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit.AXIT AXETICIII – Tính chất hóa học2 - Axit axetic coù taùc duïng vôùi röôïu etylic khoâng?1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetatKết luận: - Axit axetic là một axit hữu cơ có tính chất hóa học của một axit.- Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu (mạnh hơn H2CO3).Kết luận:etyl axetatCH3-COOH + HO-C2H5CH3-COO-C2H5 + H2OH2SO4 đặc, t0Viết gọn:* Etyl axetat là một chất thuộc loại este. * Phản ứng giữa axit và rượu gọi là phản ứng este hóa.AXIT AXETICIV - Ứng dụngV - Điều chếAxit axetic có nhiều ứng dụng- Trong công nghiệp, người ta có thể điều chế axit axetic bằng cách oxi hóa butan2C4H10 + 5O24CH3COOH + 2H2OXúc tácNhiệt độButanCH3-CH2-OH + O2 CH3-COOH + H2OMen giấmRượu etylic- Để sản xuất giấm ăn, người ta thường dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãngGiaám aên laø dung dòch axit axetic coù noàng ñoä töø 2 – 5%Bài tập 1 (Bài 3 SGK Tr 143)Axit axetic có tính axit vì trong phân tửA. Có 2 nguyên tử oxiB. Có nhóm -OHDC. Có nhóm -OH và nhóm C=OD. Có nhóm -OH kết hợp với nhóm C=O tạo thành nhóm -COOH	Phân tử C2H5-COOH có phản ứng với Na, Mg, NaOH, CaO không? Vì sao?Bài tập 2Đáp án- Có phản ứng. - Vì trong phân tử có chứa nhóm –COOH làm cho phân tử có tính axit.Em hãy nêu cách phân biệt rượu etylic, axit axetic và nước Bài tập 3Gợi ýTa có thể làm như sau: Trước hết dùng quỳ tím nhận ra axit axetic Đốt 2 chất còn lại, chất nào cháy là rượu etylicCẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐÃ THAM DỰ TIẾT HỌC NÀY3)2CH3COONa + H2SO4 CH3COOH + ...2)CH3COONa + ...CH3COOH + ... 1)CH3-CH2-OH + ... CH3-COOH + ...Rượu etylicHoàn thành phương trình hóa học của những phản ứng sau :Bài tập 4Đáp án2CH3COONa + H2SO42CH3COOH + Na2SO4 Nhiệt độNatri axetatCH3COONa + H2OCH3COOH + NaOH Natri axetatCH3-CH2-OH + O2 CH3-COOH + H2OMen giấmRượu etylic