Bài giảng Bài 36 - Tiết 61: Tốc độ phản ứng hóa học

Chương 7.TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CÂN BẰNG HÓA HỌCPhản ứng nhanh?Phản ứng chậm? Các phản ứng xảy ra nhanh chậm khác nhau. Để đánh giá mức độ nhanh chậm của phản ứng hóa học người ta dùng đại lượng tốc độ phản ứng hóa học.Sở GD-ĐT Tỉnh BR-VT Trường THPT CHÂU THÀNH – Năm học 2009-2010Bài 36 Tiết 61. TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG HÓA HỌC HOÁ HỌC LỚP 10 CB GV hướng dẫn: Cô Tiến Thị Đức Hạnh Chúc các em học tốt trong tiết học nàyII. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TỐC ĐỘ PHẢN ỨNGNội dung:TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG HÓA HỌCKHÁI NIỆM VỀ TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG HÓA HỌCIII. Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG1. Thí nghiệm.2. Nhận xét.1. Ảnh hưởng của nồng độ.2. Ảnh hưởng của áp suất.KHÁI NIỆM VỀ TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG HÓA HỌC1. Thí nghiệm2. Nhận xét. 1. Thí nghiệmHai ống nghiệm chứa 25 ml dung dịch H2SO4 0,1M.Ống nghiệm (1) chứa 25 ml dung dịch BaCl2 0,1M.Ống nghiệm (2) chứa 25 ml dung dịch Na2S2O3 0,1M.Đổ đồng thời 2 ống đựng dd H2SO4 vào ống nghiệm (1) và (2), quan sát hiện tượng xảy ra, chú ý thời gian diễn ra phản ứng. Phaûn öùng naøo xaûy ra nhanh hôn ? (1)(2)25 ml dd BaCl2 0,1M25 ml dd Na2S2O3 0,1M25 ml dd H2SO4 0,1 MBaSO4S(1) BaCl2 + H2SO4 BaSO4 + 2HCl(2)Na2S2O3 + H2SO4 S + SO2 + Na2SO4 + H2ONói chung, các phản ứng hóa học khác nhau xảy ra nhanh, chậm rất khác nhau. Để đánh giá mức độ xảy ra nhanh hay chậm của các phản ứng hóa học, người ta đưa ra khái niệm tốc độ phản ứng hóa học, gọi tắt là 2. Nhận xétTốc độ phản ứngPhản ứng (1) xảy ra nhanh hơn phản ứng (2).(1)(2)Tìm trong thực tế , cuộc sốngnhững phản ứng minh họacho loại phản ứng xảy ra nhanh, chậm. Học sinh viết phương trình của 2 phản ứngBaCl2 + H2SO4->Na2S2O3 + H2SO4->KHÁI NIỆM VỀ TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG HÓA HỌC1. Thí nghiệm2. Nhận xét. 2. Nhận xét- Vậy tốc độ phản ứng là gì?- Tốc độ phản ứng là độ biến thiên nồng độ của một trong các chất phản ứng hoặc sản phẩm phản ứng trong một đơn vị thời gian. Thí dụ:Br2 + HCOOH -> 2HBr + CO2Vậy tốc độ trung bình của phản ứng trong khoảng thời gian 50 giây tính theo Br2 là bao nhiêu? - Lúc đầu nồng độ Br2 là 0,0120 (mol/l)- Sau 50 giây nồng độ chất Br2 là 0,0101 (mol/l)II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TỐC ĐỘ PHẢN ỨNGCác phản ứng hóa học đang xảyra nếu ta thay đổi một số yếutố thì tốc độ phản ứng thay đổi.Vậy những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự thay đổi tốc độ phản ứng?1. Ảnh hưởng của nồng độ.Thí nghiệmHai ống nghiệm chứa 25 ml dung dịch H2SO4 0,1M.Ống nghiệm (1) chứa 25 ml dung dịch Na2S2O3 0,1M.Ống nghiệm (2) chứa 10 ml dung dịch Na2S2O3 0,1M và 15 ml nước cất.Đổ đồng thời 2 ống đựng dd H2SO4 vào ống nghiệm (1) và (2), quan sát hiện tượng xảy ra, chú ý thời gian diễn ra phản ứng.Có phản ứng:Na2S2O3 + H2SO4 -> S + SO2 + Na2SO4 + H2OChúng ta thực hiện phản ứng trên trong hai trường hợp có nồng độ Na2S2O3 khác nhau, còn các yếu tố khác như nhau, với mục đích tìm hiểu xem nồng độ ảnh hưởng ntn đến tốc độ phản ứng? Coù gì khaùc nhau veà theå tích, noàng ñoä cuûa dd Na2S2O3 khi tham gia phaûn öùng vôùi dd H2SO4? Phaûn öùng naøo xaûy ra nhanh hôn? Taïi sao ?(1)(2)25 ml dd Na2S2O3 0,1M10 ml dd Na2S2O3 0,1M + 15ml nước cất25ml d2 H2SO4 0,1MSSNa2S2O3 + H2SO4 S + SO2 + Na2SO4 + H2O Khi taêng noàng ñoä chaát phaûn öùng, toác ñoä phaûn öùng taêng.Thí nghiệmTheå tích dd Na2S2O3 bình (1) = thể tích dd Na2S2O3 bình (2) [Na2S2O3] bình 1 > [Na2S2O3] bình 2 Phaûn öùng taïo keát tuûa (S) ôû bình 1 nhanh hôn ôû bình 2.	Vaäy noàng ñoä chaát tham gia coù aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán toác ñoä cuûa phaûn öùng hoùa hoïc?Nhận xét:Kết luận:II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG2. Ảnh hưởng của áp suất.- Áp suất ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng có chất khí.Thí dụ:2HI(k) -> H2(k) + I2(k)- Em có nhận xét gì về sự liên quan giữa áp suất và tốc độ của phản ứng có chất khí tham gia? Ở áp suất của HI là 1 atm, tốc độ phản ứng đo được là 1,22.10-8 mol/l.s Ở áp suất của HI là 2 atm, tốc độ phản ứng đo được là 4,88.10-8 mol/l.sKết luận: Khi tăng áp suất, nồng độ chất khí tăng theo, nên tốc độ phản ứng tăng.CUÛNG COÁ1. Tìm một số thí dụ về ảnh hưởng của nồng độ, áp suất đến tốc độ phản ứng mà em thấy được trong cuộc sống hằng ngày? CUÛNG COÁ2. Moät phaûn öùng hoaù hoïc xảy ra theo phöông trình: A + B -> C + D Noàng ñoä mol ban ñaàu cuûa chaát A laø 0,8 mol/l, cuûa chaát B laø 1 mol/l. Sau 20 phuùt, noàng ñoä chaát A giaûm xuoáng coøn 0,78 mol/l.Hoûi noàng ñoä mol cuûa chaát B luùc ñoù laø bao nhieâu?Tính toác ñoä trung bình cuûa phaûn öùng trong khoaûng thôøi gian noùi treân. Toác ñoä tính theo chaát A vaø tính theo chaát B coù khaùc nhau khoâng? Kính chào quý thầy cô