Bài giảng Công nghệ 10 - Bài 27: Ứng dụng công nghệ tế bào trong công tác giống - Nguyễn Thị Hồng Vỹ

c«ng nghÖ10Ng­êi thùc hiÖn: NGUYỄN THỊ HỒNG VỸTr­êng TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN LONG ANNHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ THAM DỰ TIẾT THAO GIẢNGKiÓm tra bµi còChän ®¸p ¸n ®óng cho c¸c c©u sau.Câu 1: . là đàn giống có phẩm chất cao, được nuôi dưỡng trong điều kiện rất tốt, chọn lọc kỹ lưỡng và có nhiều tiến bộ di truyền nhất: 	A. Đàn hạt nhân B. Đàn nhân giống 	C. Đàn thương phẩm D. Cả 3 câu đều saiCâu 2: “Phối giống và nuôi dưỡng gia súc mang thai” là bước thứ mấy trong quy trình sản xuất gia súc giống: 	A. Bước 1 B. Bước 2	C. Bước 3 D. Bước 4Câu 3: “Ấp trứng và ương nuôi cá bột” là thứ mấy trong quy trình sản xuất cá giống:	A. Bước 1 B. Bước 2	C. Bước 3	 D. Bước 4? Trong chăn nuôi có những biện pháp để nâng cao phẩm chất và năng suất ở giống vật nuôi?- Chọn lọc: chọn lọc tự nhiên, chọn lọc nhân tạo Nhân giống: nhân giống thuần chủng, nhân giống lai... Ngày nay nhờ ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại đã tạo ra nhiều giống vật nuôi có năng suất và phẩm chất cao. Một trong những ứng dụng tiêu biểu là công nghệ tế bào trong công tác giống.BÀI 27ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO TRONG CÔNG TÁC GIỐNG- 1986: Con bª ®Çu tiªn ë n­íc ta ra ®êi tõ cÊy truyÒn ph«i. - 1989: CÊy 50 ph«i ®«ng l¹nh (chuyªn gia Cuba gióp ®ì )- 1994: Bß sinh ®«i trong ®ã 1 bª do trøng rông tù nhiªn vµ 1 bª do cÊy truyÒn ph«i.- 1997: 150 ph«i ®«ng l¹nh cÊy trªn bß miÒn Nam vµ Hµ Néi. Nh÷ng bª sinh ra sinh tr­ëng, ph¸t triÓn, sinh s¶n b×nh th­êng, cho s÷a v­ît toµn ®µn 20 – 30%.VÀI NÉT VỀ LỊCH SỬ CÔNG NGHỆ CẤU TRUYỀN PHÔI BÒ Ở VIỆT NAMPhôi của bò cho phôiBò cho phôiBò nhận phôiBê conCác em hãy quan sát sơ đồ sau và cho nhận xét?Em có nhận xét gì về bê con sinh ra?CÔNG NGHỆ CẤY TRUYỀN PHÔI LÀ GÌ?I. Khái niệmCông nghệ cấy truyền phôi là quá trình đưa phôi được tạo ra từ cơ thể vật nuôi cho phôi (bò cho phôi) sang cơ thể vật nuôi nhận phôi (bò nhận phôi), phôi vẫn sống và phát triển tốt, tạo thành cá thể mới và được sinh ra bình thường. - Hoạt động sinh dục của vật nuôi là do hormon sinh dục điều tiết. Bằng cách sử dụng các chế phẩm sinh học có chứa hormon hoặc hormon nhân tạo, con người có thể điều khiển sinh sản của vật nuôi theo ý muốn (Gây động dục đồng pha hoặc gây rụng trứng hàng loạt)- Phôi có thể là một cơ thể độc lập ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển. Nếu được chuyển sang một cơ thể khác có trạng thái sinh lí, sinh dục phù hợp với trạng thái của cá thể phôi (hoặc phù hợp với tuổi phôi) thì nó vẫn sống và phát triển bình thường. Sự phù hợp này gọi là sự đồng phaII. Cơ sở khoa họcTại sao phôi sống và phát triển được trên cơ thể vật nuôi khác?Làm cách nào để có sự đồng pha giữa bò cái mẹ cho phôi và bò mẹ nhận phôi?CÊu T¹o ph«iQuan sát hình vẽ sau. Từ đó nêu quy trình cấy truyền phôi ở bò?III. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ CẤY TRUYỀN PHÔI BÒB1: Chọn vật nuôi cho phôi và nhận phôi: vật nuôi cho phôi phải cho phôi có chất lượng di truyền tốt, vật nuôi nhận phôi phải có khả năng sinh sản tốt và sức khỏe tốtB2: Gây động dục đồng pha ở vật nuôi cho phôi và nhận phôi: Dùng các chế phẩm sinh học chứa hoocmon hay hoocmon nhân tạo để điều khiển sự sinh sản của vật nuôiB3: Phối giống cho vật nuôi cho phôi bằng thụ tinh nhân tạoB4: Thu hoạch các phôi ở vật nuôi cho phôi: Dùng phương pháp súc rửa ống dẫn trứng để thu phôi trước khi làm tổB5: Cấy các phôi đã cấy vào tử cung vật nuôi nhận phôi có cùng thời kỳ động dục với nguyên tắc “lấy ở vị trí nào thì đưa vào đúng vị trí ấy”B6: Nuôi, chăm sóc vật nuôi cho phôi trở lại kỳ động dục mới. Chăm sóc các vật nuôi nhận phôi mang thai để thai phát triển tốtB7: Nuôi dưỡng đàn con để bổ sung vào đàn giống11.Đàn con mang tiềm năng tốt của bò cho phôi5.Bò nhận phôi động dục8.Cấy phôi cho bò nhận10.Bò nhận phôi có chửa3.Gây động dục hàng loạt6.Bò đực giống tốt7.Thu hoạch phôi4.Gây rụng trứng nhiều ở bò cho phôiX9.Bò cho phôi trở lại bình thườngchờ chu kỳ tiếp theo2.Chọn bò nhận phôi1.Chọn bò cho phôiPhối giốngPhổ biến và nhân nhanh về số lượng và chất lượng giống tốtGiảm chi phí trong chăn nuôi: như con giống, chuồng trại, nhân lựcHạn chế dịch bệnh, nâng cao sức chống chịu khả năng thích nghi của bê conÝ nghĩa của công nghệ cấy truyền phôi bò? Vật nuôi cho phôi phải cho phôi có chất lượng di truyền tốt, vật nuôi nhận phôi phải khỏe mạnh, sinh sản bình thường, có năng suất cao về 1 hoặc 1 vài tính trạng. Vật nuôi nhận phôi phải có khả năng sinh sản tốt, sức khỏe tốt, sức sản xuất caoĐể thực hiện cấy truyền phôi thành công phải có những điều kiện gì? Bò cho phôi và bò nhận phôi có hiện tượng động dục đồng pha và khỏe mạnh. - Phương tiện nuôi, cấy truyền phôi phải hiện đại, kỹ thuật thụ tinh caoDựa vào tiêu chí nào để chọn vật nuôi cho phôi và nhận phôi ?Cũng cốøng dông c«ng nghÖ tÕ bµo Nh©n b¶n v« tÝnhCừu Dolly Một số thành tựu công nghệ cấy truyền phôiBª sinh ra tõ TTONxin chân thành cảm ơn