Bài giảng Công nghệ 8 - Nguyễn Hữu Tuấn - Tiết 26, Bài 27: Mối ghép động

 Häc – häc nữa – häc m·i V.I – Lª nin 10 chµo mõng c¸c thÇy c« vÒ dù chuyªn ®Ò M«n C«ng nghÖ : líp 8 GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN HỮU TUẤN TRƯỜNG THCS: CÙ CHÍNH LAN Các mối ghép Mối ghép cố định Mối ghép động là những mối ghép mà các chi tiết được ghép không có chuyển động tương đối với nhau là những mối ghép mà chi tiết được ghép có thể xoay, trượt, lăn và ăn khớp với nhau. Em h·y cho biÕt cã mÊy lo¹i mèi ghÐp? Em hãy cho biết những mối ghép sau là mối ghép gì? Mối ghép động Mối ghép cố định a b c d f e TiÕt 26: Mặt ghế Chân trước Chân sau Thanh truyền Đinh tán I/ thÕ nµo lµ mèi ghÐp ®éng ? Quan s¸t chiÕc ghÕ xÕp sau, em cho biÕt ghÕ xÕp cã mÊy chi tiÕt, h·y kÓ tªn c¸c chi tiÕt ®ã? C¸c chi tiÕt cña ghÕ xÕp ®­îc ghÐp víi nhau nh­ thÕ nµo? Khi më ghÕ ra vµ gËp ghÕ l¹i, t¹i c¸c mèi ghÐp A,B,C,D c¸c chi tiÕt chuyÓn ®éng víi nhau nh­ thÕ nµo? A B C D Khi mở ghế ra và gập ghế lại, tại mối ghép A, B, C, D các chi tiết có sự chuyển động tương đối với nhau. Kh¸i niÖm: Mèi ghÐp ®éng chñ yÕu dïng ®Ó ghÐp c¸c chi tiÕt thµnh c¬ cÊu. Mối ghép mà các chi tiết được ghép có sự chuyển động tương đối với nhau được gọi là mối ghép động hay khớp động C«ng dông: - Một nhóm nhiều vật được nối với nhau bằng những khớp động, trong đó có một vật được xem là giá đứng yên, còn các vật khác chuyển động với quy luật hoàn toàn xác định đối với giá được gọi là một cơ cấu. Ví dụ: Một nhóm vật gồm 4 thanh 1,2,3,4 nối với nhau bằng các khớp quay A,B,C,D được gọi là cơ cấu bốn khâu bản lề. C¬ cÊu: Em h·y quan s¸t chuyÓn ®éng cña c¸c thanh Khi thanh 1(tay quay) quay xung quanh khíp A, nhê thanh truyÒn 2, thanh 3 chuyÓn ®éng nh­ thÕ nµo (thanh 4 cè ®Þnh)? - Nếu chọn thanh 4 (AD) làm giá, ta được cơ cấu tay quay – thanh lắc Khíp cÇu Khíp quay Khíp vÝt Khíp tÞnh tiÕn Khíp quay Khíp tÞnh tiÕn 1. Khớp tịnh tiến: a. Cấu tạo: Xi lanh Pit tông Mối ghép pittông - xilanh Rãnh trượt Sống trượt Mối ghép sống trượt-rãnh trượt II. Các loại khớp động * Quan sát cấu tạo của các khớp tịnh tiến sau: bề mặt tiếp xúc bề mặt tiếp xúc * Quan s¸t sù chuyÓn ®éng cña c¸c khíp tÞnh tiÕn sau: - Mối ghép pittông – xi lanh có mặt tiếp xúc là……………………….. - Mối ghép sóng trượt – rãnh trượt có mặt tiếp xúc là …………………… mặt trụ tròn mặt phẳng * a) Trong khớp tịnh tiến, các điểm trên cùng một vật chuyển động như thế nào? Mối ghép sống trượt - rãnh trượt Mối ghép pittông - xilanh a) Mọi điểm trên vật tịnh tiến có chuyển động giống hệt nhau. b) Khi khớp tịnh tiến làm việc, các chi tiết trượt lên nhau sinh ra lực ma sát làm cản trở chuyển động. b) Khi khớp tịnh tiến làm việc, các chi tiết trượt trên nhau sẽ xảy ra hiện tượng gỡ? Hiện tượng này có lợi hay có hại ? 1. Khớp tịnh tiến: - Trong khớp tịnh tiến các điểm trên cùng một vật chuyển động giống hệt nhau b. Đặc điểm: - Tạo nên ma sát lớn làm cản chuyển động * Em h·y kÓ tªn c¸c ®å vật, dông cô mµ trong cÊu t¹o cña nã cã khíp tÞnh tiÕn? 1. Khớp tịnh tiến: * c. Ứng dụng: Dùng để biến đổi chuyển động tịnh tiến thành chuyển động quay và ngược lại (như mối ghép pittông-xilanh trong động cơ ) Pit-tông xi lanh * Giảm xóc 2.Khớp quay: a. Cấu tạo: * Trong khớp quay mỗi chi tiết chỉ có thể quay quanh một trục cố định so với chi tiết kia. * Hãy quan sát khớp quay và cho biết mỗi chi tiết chuyển động như thế nào so với chi tiết kia? 1.Ổ trục 2.Bạc lót 3.Trục 1. Vòng ngoài 2. Vòng trong 4. Vòng chÆn 5. Trục Quan s¸t cÊu t¹o cña khíp quay và cấu tạo của vßng bi em h·y kÓ tªn c¸c chi tiÕt cña khíp quay và vòng bi? - Khớp quay - Vßng bi 3. Bi Mặt tiếp xúc Mặt tiếp xúc Ở khớp quay mặt tiếp xúc thường là mặt trụ tròn Chi tiết có mặt trụ trong là ổ trục, chi tiết có mặt trụ ngoài là trục. Mặt tiếp xúc của các khớp quay thường có hình dạng gì? Mặt trụ tròn Mặt trụ tròn Khớp quay - Chi tiết có lỗ thường được lắp thêm bạc lót để giảm ma sát hoặc dùng vòng bi thay cho bạc lót. Ở khớp quay tại sao người ta thường lắp thêm bạc lót hay vòng bi? Em hãy kể tên các đồ vật, dụng cụ mà trong cấu tạo của nó có sử dụng khớp quay? Bản lề cửa Ổ trục quạt điện 2.Khớp quay: b.Ứng dụng: Khớp quay thường được dùng nhiều trong thiết bị, máy: bản lề cửa, xe đạp, xe máy…. * Trong chiếc xe đạp, khớp nào là khớp quay ? Trục giữa Trục trước Trục sau Cổ xe * Các khớp ở giá gương xe máy, cần ăng ten có được coi là khớp quay không? Tại sao? G­¬ng xe m¸y Cần ăng ten Khíp cÇu G­¬ng xe m¸y Cần ăng ten Hoàn thành những câu sau: 2/ Chi tiết có là ổ trục 1/ Mối ghép pittông – xilanh có mặt tiếp xúc là 3/ Chi tiết có là trục. 4/ Các khớp ở giá gương xe máy là 5/ Cấu tạo của ngăn kéo bàn là * mặt trụ …………………… mặt trụ trong mặt trụ trong …………… khớp quay …………… khớp tịnh tiến …………… mặt trụ ngoài mặt trụ ngoài …………… …………… H·y cho biÕt c¸c ®å vËt, dông cô sau ®©y ®­îc øng dông khíp nµo? H·y ®¸nh dÊu X vµo cét t­¬ng øng. X X X X X Thể lệ trò chơi Từ hàng dọc có 8 chữ cái tương ứng với 8 ô chữ hàng ngang.Trả lời đúng mỗi ô chữ hàng ngang được 10 điểm, trả lời sai thì đội còn lại được giành quyền trả lời, Trả lời đúng ô chữ hàng dọc được 30 điểm và trò chơi vẫn tiếp tục (nếu vẫn còn ô chữ hàng ngang), trả lời sai bị trừ 30 điểm.Chúc các đội giành được số điểm tối đa trong trò chơi này ! 3. Từ hàng ngang thứ 3 có 7 chữ cái : Đây là một mối ghép động, trong đó các chi tiết được ghép với nhau bằng sự ăn khớp ren hoặc sự ăn khớp giữa kết cấu ren và răng .Nó thường dùng để biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến như ở Êtô, mỏ lết…… 7. Từ hàng ngang thứ 7 có 6 chữ cái : Đây là một tác động do lực ma sát sinh ra khi các loại khớp động làm việc, tác động này làm phá huỷ dần các chi tiết . Người ta thường sử dụng dầu, mỡ, các biện pháp bôi trơn để làm giảm tác động này. 4. Từ hàng ngang thứ 4 có 7 chữ cái : Chi tiết này hình trụ tròn, thường ghép với xilanh để tạo thành một loại khớp tịnh tiến.Chi tiết đó có tên gọi là gì ? 1. Từ hàng ngang thứ 1 có 8 chữ cái : Đây là mối ghép động trong đó mỗi chi tiết chỉ có thể quay quanh một trục cố định so với chi tiết kia . 2. Từ hàng ngang thứ 2 có 8 chữ cái : Mối ghép Pit-tông – Xilanh, sống trượt – rãnh trượt thuộc loại khớp động nào ? 8. Từ hàng ngang thứ 8 có 7 chữ cái : Đây là một loại khớp động, trong đó các chi tiết dạng trục được ghép với nhau thông qua một chi tiết nối hình chữ thập . Khớp này dùng để truyền động giữa hai trục xiên góc với nhau.(Xem phim) 5. Từ hàng ngang thứ 5 có 5 chữ cái : Đây là loại phương tiện giao thông có sử dụng rất nhiều các khớp quay và rất thân thiện với môi trường 6. Từ hàng ngang thứ 6 có 10 chữ cái : Điền vào chỗ trống trong câu sau : - Mối ghép động là mối ghép trong đó các chi tiết được ghép có thể …………….tương đối so với nhau 1 2 3 4 5 6 7 8 TRÒ CHƠI Ô CHỮ - Học bài trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa. - Đọc trước bài 28: “ Thực hành ghép nối chi tiết, chuẩn bị vật liệu, dụng cụ cho bài thực hành. * Lùa chän t­¬ng øng hai cét A – B sao cho ®óng ? Khíp quay Khíp tÞnh tiÕn Khíp cÇu Khíp VÝt A B a, b, c, d, 1, 2, 3, 4,