Bài giảng Địa lí 11 - Bài 17: Thổ nhưỡng quyển - Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

CHÚC CÁC EM CÓ GIỜ HỌC TỐT TRƯỜNG THPT THANH HÀ GIÁO VIÊN: BÙI THỊ LÝ TỔ KHXH 2 Bài 17. Thổ nhưỡng quyểnCác nhân tố hình thành thổ nhưỡng I. THỔ NHƯỠNG NỘI DUNG II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT I. Thổ nhưỡng (Đất) 1. Khái niệm Dựa vào kiến thức đã học và nội dung SGK, em hãy nêu khái niệm thổ nhưỡng? 	Là lớp vật chất tơi xốp ở bề mặt lục địa, được đặc trưng bởi độ phì 2. Độ phì đất 	Là khả năng cung cấp nước, nhiệt, khí và các chất dinh dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển 3. Thổ nhưỡng quyển (lớp phủ thổ nhưỡng) I. Thổ nhưỡng (Đất) Quan sát hình 17, em hãy cho biết vị trí của lớp phủ thổ nhưỡng? 3. Thổ nhưỡng quyển (Lớp phủ thổ nhưỡng) I. Thổ nhưỡng (Đất) 	Là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt các lục địa – nơi tiếp xúc với khí quyển, thạch quyển, sinh quyển VỊ TRÍ LỚP PHỦ THỔ NHƯỠNG Ở LỤC ĐỊA Em hãy cho biết vai trò của lớp phủ thổ nhưỡng đối với hoạt động sản xuất và đời sống của con người? II. Các nhân tố hình thành đất CON NGƯỜI ĐỊA HÌNH SINH VẬT KHÍ HẬU ĐÁ MẸ CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT THỜI GIAN NhiÖm vô cña c¸c nhãm: Nhóm 1: Nghiên cứu mục II.1, II.2 Vai trò của đá mẹ và khí hậu trong quá trình hình thành đất Trả lời câu hỏi mục II.1 và II.2 SGK trang 64 Nhóm 2: Nghiên cứu mục II.3, II.4 Vai trò của sinh vật và địa hình trong quá trình hình thành đất Trả lời câu hỏi mục II.3 SGK trang 64 Nhóm 3: Nghiên cứu mục II.5, II.6 Vai trò của thời gian và con người trong quá trình hình thành đất Trả lời câu hỏi mục II.6 SGK trang 65 II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT 1. ĐÁ MẸ CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất Ảnh hưởng tới tính chất của đất ĐÁ MẸ 2) Khí hậu: CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất Ảnh hưởng tới tính chất của đất Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động: khí hậu –> thực vật -> đất ĐÁ MẸ KHÍ HẬU Quan sát đối chiếu hình 14.1 và 19.2, hãy chứng minh các kiểu khí hậu khác nhau hình thành nên những loại đất khác nhau Thực vật cung cấp chất hữu cơ cho đất 3) Sinh vật Vi sinh vật phân hủy xác sinh vật và tổng hợp thành mùn Sinh vật sống trong đất góp phần làm biến đổi tính chất của đất CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất Ảnh hưởng tới tính chất của đất Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động: khí hậu - sinh vật - đất -Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất, góp phần phá hủy đá -Vi sinh vật phân giải xác sinh vật tổng hợp thành mùn -Sinh vật sống trong đất góp phần làm biến đổi tính chất đất ĐÁ MẸ KHÍ HẬU SINHVẬT Ruộng bậc thang ở miền núi Độ dốc lớn->đất dễ bị xói mòn->tầng đất mỏng Vùng núi: lớp đất mỏng và bạc màu 4. ĐỊA HÌNH - Vùng bằng phẳng: đất màu mỡ CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất Ảnh hưởng tới tính chất của đất Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động: khí hậu - sinh vật - đất -Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất, góp phần phá hủy đá -Vi sinh vật phân giải xác sinh vật tổng hợp thành mùn -Sinh vật sống trong đất góp phần làm biến đổi tính chất đất -Tác động gián tiếp thông qua sự thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm -Độ dốc ảnh hưởng đến khả năng giữ đất khác nhau -Ảnh hưởng tới khí hậu -> tạo ra các vành đai đất theo độ cao ĐÁ MẸ KHÍ HẬU SINHVẬT ĐỊA HÌNH 5) Thời gian: CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất Ảnh hưởng tới tính chất của đất Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động: khí hậu - sinh vật - đất -Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất, góp phần phá hủy đá -Vi sinh vật phân giải xác sinh vật tổng hợp thành mùn -Sinh vật sống trong đất góp phần làm biến đổi tính chất đất -Tác động gián tiếp thông qua sự thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm -Độ dốc ảnh hưởng đến khả năng giữ đất khác nhau -Thời gian hình thành đất là tuổi đất -Tuổi của đất là các nhân tố biểu thị thời gian tác động của các yếu tố hình thành đất, thể hiện cường độ của quá trình tác động ĐÁ MẸ KHÍ HẬU SINHVẬT ĐỊA HÌNH THỜI GIAN CON NGƯỜI TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC TÁC ĐỘNG TIÊU CỰC Tác động tích cực Bón phân hữu cơ góp phần làm cho đất tươi tốt Tác động tiêu cực Chặt phá rừng Đất bị xói mòn, rửa trôi Đất rừng Đất bị xói mòn, rửa trôi -> đất bạc màu Đất bị hoang hóa do khai thác không hợp lí CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT Nguồn cung cấp vật chât vô cơ cho đất Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới của đất Ảnh hưởng tới tính chất của đất Ảnh hưởng trực tiếp thông qua các yếu tố nhiệt, ẩm Ảnh hưởng gián tiếp thông qua chuỗi tác động: khí hậu - sinh vật - đất -Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất, góp phần phá hủy đá -Vi sinh vật phân giải xác sinh vật tổng hợp thành mùn -Sinh vật sống trong đất góp phần làm biến đổi tính chất đất -Tác động gián tiếp thông qua sự thay đổi các yếu tố nhiệt, ẩm -Độ dốc ảnh hưởng đến khả năng giữ đất khác nhau -Thời gian hình thành đất là tuổi đất -Tuổi của đất là các nhân tố biểu thị thời gian tác động của các yếu tố hình thành đất, thể hiện cường độ của quá trình tác động Tác động mạnh mẽ đến đất, làm biến đổi tính chất của đất: Tốt lên hoặc xấu đi ĐÁ MẸ KHÍ HẬU SINHVẬT ĐỊA HÌNH THỜI GIAN CON NGƯỜI CỦNG CỐ Câu 1: Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất là nhân tố nào? A. Con người C. Đá mẹ D. Tất cả đều đúng B. Thực vật CÂU 2: Đất được hình thành do tác động của? A. Đá mẹ và khí hậu C. Địa hình và con người D. Tất cả các nhân tố trên B. Thời gian và sinh vât CÂU 3: Đốt nương làm rẫy sẽ làm cho đất thế nào? A. Dễ thấm nước C. Bị phá vỡ cấu tượng D. Tất cả đều đúng B. Bị xói mòn nhiều hơn CÂU 4: Lượng mùn trong đất ở đất trống đồi trọc giảm vì? A. Bị xói mòn rửa trôi C. Do đá mẹ nghèo chất khoáng D. A và B đúng B. Nguồn cung cấp mùn không có