Bài giảng Địa lí 7 - Văn Phú Quốc - Bài 10: Dân số và sức ép dân số tới tài nguyên, môi trường ở đới nóng

  SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÌNH PHƯỚC TRƯỜNG PTDTNT THCS ĐIỂU ONG Đia Lí ĐỊA LÝ THCS Đặc điểm khí hậu đới nóng có những thuận lợi, khó khăn gì đối với sản xuất nông nghiệp ? Trình bày một số sản phẩm nông ngiệp chủ yếu ở đới nóng ? ĐỊA LÝ THCS NỘI DUNG 1/ Dân số Bài 10 : DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG Hãy xác định trên lược đồ những khu vực tập trung đông dân cư phân bố ở đới nóng ? Lược đồ phân bố dân cư Thế giới Quan sát bản đồ “phân bố dân cư thế giới” Trong 3 đới MT, khí hậu,dân cư TG tập trung nhiều nhất ở đới nào ? Tại sao có sự phân bố đó ? Dân số đông, chiếm gần 50% dân số Thế giới - Dân tập trung đông đúc ở Đông Nam Á, Nam Á, Tây Phi, Đông Nam Bra-xin Bảng tổng điều tra dân số Thế giới và một vài quốc gia ( năm 2008 ) Vì sao dân cư tập trung đông ở đới nóng và chủ yếu ở 4 khu vực trên? ĐỊA LÝ THCS NỘI DUNG 1/ Dân số Bài 10 : DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG Dân số đông, chiếm gần 50% dân số Thế giới - Dân tập trung đông đúc ở Đông Nam Á, Nam Á, Tây Phi, Đông Nam Bra-xin Dân cư tập trung đông ở những khu vực trên sẽ có tác động như thế nào đến tài nguyên và môi trường ở đây ? Hậu quả : - Tài nguyên thiên nhiên nhanh chóng cạn kiệt - Môi trường rừng, biển, đất trồng,… dần xuống cấp, tác động xấu tới nhiều mặt . ĐỊA LÝ THCS NỘI DUNG 1/ Dân số Bài 10 : DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG Dân số đông, chiếm gần 50% dân số Thế giới - Dân tập trung đông đúc ở Đông Nam Á, Nam Á, Tây Phi, Đông Nam Bra-xin Cho biết tình trạng gia tăng dân số hiện nay ở đới nóng như thế nào ? Theo LHQ, trong số 2.2 tỉ người tăng lên trong thời gian từ 1975 đến 2000 thì có 2 tỉ người thuộc các nước đang phát triển, chiếm 90% sự tăng dân số. Gia tăng tự nhiên cao → Bùng nổ dân số Dân số tăng nhanh → bùng nổ dân số Đặc điểm gia tăng dân số ở đới nóng có ảnh hưởng gì tới tài nguyên, môi trường và kinh tế, đời sống các nước trong khu vực ? Hậu quả: tác động tiêu cực tới tài nguyên và môi trường, gây khó khăn cho đời sống và phát triển kinh tế ĐỊA LÝ THCS NỘI DUNG 1/ Dân số Bài 10 : DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG Thảo luận nhóm : (3 phút) Trình bày hậu quả của dân số đông, gia tăng dân số nhanh tới đời sống, tài nguyên và môi trường ở đới nóng ? N 1,2 : Dựa vào bảng số liệu Tr.34, nhận xét mối tương quan giữa dân số và diện tích rừng ở khu vực Đông Nam Á ? Tìm hiểu sức ép dân số tới tài nguyên (đất, khoáng sản, rừng…). N 3,4 : Tìm hiểu sức ép dân số tác động tới nạn ô nhiễm môi trường. Nêu một vài dẫn chứng để thấy rõ khai thác rừng quá mức sẽ có tác động xấu tới môi trường N 5,6 : Dựa vào H.10.1,SGK/ Tr.34, tìm hiểu sức ép dân số tới bình quân lương thực theo đầu người. Tìm hiểu sức ép dân số tới chất lượng cuộc sống của người dân . 2/ Sức ép dân số tới tài nguyên, môi trường -Từ năm 1980 đến năm 1990, dân số ĐNÁ tăng từ 360tr người đến 442tr người. Trung bình mỗi năm tăng (442 - 360)/10 = 0,82 tr. người -Từ năm 1980 dến năm 1990,diện tích rừng ĐNÁ giảm từ 240,2 tr ha xuống còn 208,6 tr ha. Trung bình mỗi năm giảm (240,2-208,6)/10 = 3,1tr. ha => Dân số càng tăng thì diện tích rừng càng giảm. N 1 : Dựa vào bảng số liệu Tr.34, nhận xét mối tương quan giữa dân số và diện tích rừng ở khu vực Đông Nam Á ? Tìm hiểu sức ép dân số tới tài nguyên (đất, khoáng sản, rừng…). Một số ảnh khai thác tài nguyên thiên nhiên Sức ép dân số Đất bị xói mòn, bạc màu Rừng suy giảm Khoáng sản bị khai thác cạn kiệt Nước bị ô nhiễm, giảm chất lượng Ô nhiễm không khí Suy giảm tài nguyên sức ép dân số tới tài nguyên Dân số tăng nhanh tác động đến môi trường: + Ô nhiễm nguồn nước : do nước thải sinh hoạt và nước thải từ các nhà máy… Ô nhiễm không khí : do khí thải từ xe cộ, các nhà máy… Ô nhiễm tiếng ồn : tiếng còi xe, tiếng máy móc từ các công trường, nhà máy… Ô nhiễm đất : sử dụng nhiều phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, nước thải từ các khu công nghiệp… → Môi trường sống bị hủy hoại dần N 2 : Tìm hiểu sức ép dân số tác động tới nạn ô nhiễm môi trường. Nêu một vài dẫn chứng để thấy rõ khai thác rừng quá mức sẽ có tác động xấu tới môi trường Một số ảnh về ô nhiễm môi trường Ô nhiễm nguồn nước Ô nhiễm không khí Một số hình ảnh về khai thác rừng quá mức tác động xấu tới môi trường Biểu đồ về mối quan hệ giữa dân số và lương thực ở châu Phi (1975 – 1990) - Sản lượng lương thực tăng từ 100% lên 110% - Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên tăng từ 100% lên gần 160% Cả 2 đều tăng nhưng lương thực tăng không kịp với đà tăng dân số. - Bình quân lương thực theo đầu người giảm từ 100% xuống 80% Nguyên nhân làm cho bình quân lương thực theo đầu người sụt giảm : dân số tăng nhanh và nhiều hơn so với sản lượng lương thực N 3 : Dựa vào H.10.1,SGK/ Tr.34, tìm hiểu sức ép dân số tới bình quân lương thực theo đầu người. Tìm hiểu sức ép dân số tới chất lượng cuộc sống của người dân . Sơ đồ mối quan hệ giữa gia tăng dân số với chất lượng cuộc sống : Dân số tăng nhanh Thừa lao động, thiếu việc làm Khai thác tự nhiên quá mức → Môi trường suy thoái → sản xuất suy giảm Nghèo đói, mù chữ, xã hội phân hóa giàu nghèo Tệ nạn xã hội phát triển. Trật tự an ninh rối loạn Kinh tế, văn hóa kém phát triển Năng suất lao động giảm Sức khỏe kém, bệnh tật tăng, tuổi thọ thấp Một số hình ảnh về sức ép dân số tới chât lượng cuộc sống ĐỊA LÝ THCS NỘI DUNG 1/ Dân số Bài 10 : DÂN SỐ VÀ SỨC ÉP DÂN SỐ TỚI TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI NÓNG 2/ Sức ép dân số tới tài nguyên, môi trường Những tác động của sức ép dân số tới tài nguyên, môi trường và xã hội như thế nào? * Gia tăng dân số quá nhanh : - Đẩy nhanh tốc độ khai tác TNTN  TNTN bị khai thác kiệt quệ Làm suy thoái môi trường  Môi trường bị hủy hoại nghiêm trọng - Chất lượng cuộc sống thấp Để giảm sức ép trên các nước đới nóng đã có những giải pháp tích cực nào ? Trồng cây bảo vệ rừng Thu gom rác thải * Việc giảm tỉ lệ gia tăng dân số, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống của người dân ở đới nóng sẽ có tác động tích cực tới tài nguyên và môi trường. TĂNG THÊM LƯƠNG THỰC TĂNG THÊM ÁO QUẦN , VẬT DỤNG TĂNG THÊM SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG DÂN SỐ ĐÔNG VÀ GIA TĂNG NHANH TĂNG THÊM ĐẤT SẢN XUẤT TĂNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN RỪNG BỊ TÀN PHÁ MÔI TRƯỜNG BỊ Ô NHIỄM Nối các ô thành sơ đồ hoàn chỉnh 2. Bài tập 2 ( SGK ) Dân số tăng quá nhanh Tài nguyên cạn kiệt, suy thoái ( Rừng, đất, khí hậu, nước, khoáng sản...) Môi trường ô nhiễm ( Không khí, nước, đất...) . Học thuộc bài Chuẩn bị bài mới : “Di dân và sự bùng nổ đô thị ở đới nóng Sưu tầm một số tranh, ảnh về đô thị có tổ chức ở Việt Nam và các nước trong đới nóng Các ảnh về nạn thất nhiệp, ùn tắc giao thông, khu nhà ổ chuột, ô nhiễm môi trường ở đới nóng