Bài giảng Địa lý 10 - Bài 35: Vai trò, các nhân tố ảnh hưởng và đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ

NGUYỄN NGỌC PHƯƠNGÑÒA LY 10CHÀO MỪNG THẦY CÔ VÀ CÁC EMCô caáu ngaønh kinh teáKhu vöïc 1: noâng, laâm, ngö, nghieäpKhu vöïc 2: coâng nghieäp vaø xaây döïngKhu vöïc 3: Dòch vuïBaøi 35: VAI TROØ, CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG VAØ ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ CAÙC NGAØNH DÒCH VUÏ. GVHD: Nguyeãn Thò Thanh Thuûy SVTH: Nguyeãn Ngoïc PhöôngNOÄI DUNG BAØI HOÏC	I. KHAÙI NIEÄM NGAØNH DÒCH VUÏII. CÔ CAÁU VAØVAI TROØ NGAØNH DV ØIII. CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNGIV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DVNuoâi boø söõaCoâng nghieäp cheá bieánSöõa töôi Söõa ñoùng goùiNoâng nghieäpCoâng nghieäpDòch vuïNGAØNHNHIEÄM VUÏSAÛN PHAÅMVaän chuyeån söõa tôùi nôi saûn xuaátBAÙN SAÛN PHAÅMNHÔØ DÒCH VUÏ VAÄN CHUYEÅN SAÛN PHAÅM NOÂNG NGHIEÄP(SÖÕA TÖÔI) TÔÙI NÔI CHEÁ BIEÁN(NHAØ MAÙY) - COÂNG NGHIEÄP CHEÁ BIEÁN) NEÂN SAÛN PHAÅM NOÂNG NGHIEÄP COÙ GIAÙ CAOHÔN. VAÄY DÒCH VUÏ COÙ TRÖÏC TIEÁP TAÏO RA SAÛN PHAÅM KHOÂNG?COÂNG NGHIEÄP  SAÛN PHAÅM COÂNG NGHIEÄPNOÂNG NGHIEÄP  SAÛN PHAÅM NOÂNG NGHIEÄPDÒCH VUÏ  ?Nông nghiệpCông nghiệpDịch vụ Ngành Công nghiệp và nông nghiệp khác ngành dịch vụ ở điểm nào?Trực tiếp sản xuất ra của cải vật chấtkhông trực tiếp sản xuất ra của cải vật chấtVận chuyển nguyên vật liệu đến nơi sản xuấtVận chuyển hàng hoá đến nơi tiêu thụ	Dòch vuï laø moät ngaønh khoâng tröïc tieáp taïo ra cuûa caûi vaät chaát, maø phuïc vuï cho caùc yeâu caàu trong saûn xuaát vaø sinh hoaït.I. KHAÙI NIEÄM1. Cô caáu:II. CÔ CAÁU VAØVAI TROØ NGAØNH DVCác loại dịch vụDịch vụ kinh doanhDòch vuï tieâu duøngDòch vuï coângCơ cấu ngành dịch vụ:Cơ cấu ngành dịch vụDV kinh doanhDV tiêu dùngDV công- GTVT , TTLL- Thương mại- Tài chính- Ngân hàng- Bảo hiểm Kinh doanh bất động sản- DV nghề nghiệpHành chính công Các hoạt động đoàn thể Bán buôn Bán lẻ Dịch vụ cá nhân: Y tếGiáo dụcThể dục thể thao2. Vai troø cuûa ngaønh dòch vuï: Taïi sao noùi caùc ngaønh DV phaùt trieån maïnh coù taùc duïng thuùc ñaåy caùc ngaønh saûn xuaát vaät chaát?BAØI 35,LÔÙP 10 A113. TNTN, di saûn vaên hoùa, lòch söû vaø caùc thaønh töïu cuûa khoa hoïc.DÒCH VUÏ2. Nguoàn lao ñoäng.Caùc ngaønh saûn xuaát vaät chaát.Thuùc ñaåy caùc ngaønh saûn xuaát vaät chaát.Söû duïng toát nguoàn lao ñoäng taïo theâm vieäc laøm.Khai thaùc toát hôn TNTN, di saûn vaên hoùa, lòch söû vaø caùc thaønh töïu cuûa khoa hoïc.3. Ñaëc ñieåm vaø xu höôùng phaùt trieån.Taïi sao cô caáu lao ñoäng ngaønh dòch vuï ngaøy caøng taêng?Cơ cấu lao động theo ngành dòch vuï cuûa Nhật Bản từ 1985 đến 2001%naêm	Soá ngöôøi laømvieäc trong ngaønh dòch vuï: ngaøy caøng taêng.Biểu đồ cơ cấu lao dộng theo khu vực kinh tế (2000)Ấn ĐộAnh 63%21%16%71,6%26,8%2,2%	Ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån döôùi soá ngöôøi laøm vieäc trong ngaønh dòch vuï döôùi 30%.Ôû caùc nöôùc phaùt trieån soá ngöôøi laøm vieäc trong ngaønh dòch vuï coù theå leân tôùi 80%.* CƠ CẤU GDP CÁC NGÀNH KINH TẾ TRÊN THẾ GiỚI* CƠ CẤU LAO ĐỘNG THEO NGÀNH NĂM 2004CƠ CẤU GDP THEO NGÀNH NĂM 2004Sô ñoà caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån vaø phaân boá caùc ngaønh dòch vuï.III. CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNGNhân tốTrình độ phát triển kinh tếNăng suất lao động xã hội- Quy mô, cơ cấu dân sốTruyền thống văn hoá, phong tục tập quánTài nguyên thiên nhiênDi sản văn hoá lịch sử Cơ sở hạ tầng du lịchPhân bố dân cư và mạng lưới quần cư- Mức sống và thu nhập thực tế- Sức mua, nhu cầu dịch vụSự phát triển và phân bốngành dịch vụ du lịch- Mạng lưới ngành dịch vụHình thức tổ chức mạnglưới ngành dịch vụẢnh hưởngNhịp độ phát triển vàcơ cấu ngành dịch vụĐầu tư, bổ sung lao độngcho ngành dịch vụSơ đồ các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố ngành dịch vụNhaân toá- Trình ñoä phaùt trieån kinh teá- Naêng suaát lao ñoäng xaõ hoäiÑaàu tö boå sung cho ngaønh Dòch vuïAûnh höôûng1Chuyeån lao ñoäng töø khu vöïc 1 qua khu vöïc 3 VD:Ngành CN và NN có trình độ cao sẽ giải phóng lao động để chuyển sang dịch vụQuy moâ, cô caáu daân soáNhòp ñoä phaùt trieån vaø cô caáungaønh dòch vuï2Nhaân toáAûnh höôûng- Quy mô, cơ cấu dân sốNhịp độ phát triển vàcơ cấu ngành dịch vụDân số trẻ => Chăm sóc sắc đẹp, thời trangDân số già => Phúc lợi xã hộiVD: Dân càng đông và tăng nhanh nhu cầu dịch vụ càng lớn.Cơ cấu ds già sẽ xuất hiện các dịch vụ chăm sóc người già. Phaân boá daân cö vaømaïng löôùi quaàn cöMaïng löôùi ngaønh dòch vuï3Nhaân toáAûnh höôûngDaân cö phaân taùn thaønh dieåm nhoû gaây khoù khaên gì cho ngaønh dòch vuï?Thaønh phoáPhân bố dân cư và mạng lưới quần cư- Mạng lưới ngành dịch vụNông thônVD:Nơi có mđộ dân cao sẽ có nhiều cơ sở và loại hình dịch vụ hơn những nơi thưa dân cư.Truyeàn thoáng vaên hoùa, phong tuïc taäp quaùnHình thöùc toå chöùc maïnglöôùi ngaønh dòch vuï4Nhaân toáAûnh höôûng Teát nguyeân ñaùnVD:Phong tục gói bánh chưng, bánh giò, bán hoa tươi,vào dịp tết Nguyên đán ở Việt nam.Möùc soáng vaø thu nhaäp thöïc teáSöùc mua, nhu caàu dòch vuï5Nhaân toáAûnh höôûngMức sống và thu nhậpthực tếSức mua, nhu cầu dịch vụ-Thu nhập cao =>nhu cầu dịch vụ nhiều: mua sắm du lịch.- Thu nhập thấp: nhu cầu dịch vụ ít, sức mua ítVD: Mức sống và thu nhập thực tế cao  sức mua và nhu cầu dịch vụ gia tăngTaøi nguyeân thieân nhieânDi saûn vaên hoùa, lòch söûCô sôû haï taàng du lòchSöï phaùt trieån vaø phaân boá ngaønh dòch vuï6Nhaân toáAûnh höôûngTài nguyên thiên nhiênDi sản văn hoá lịch sử Cơ sở hạ tầng du lịchSự phát triển và phân bố ngành dịch vụ du lịchPhong Nha-Kẻ BàngVịnh Hạ LongCố đô HuếPhố cổ Hội AnVD: Hình thành nhiều điểm du lịch ( Hạ long, Cố đô Huế,.)MỘT VÀI ĐIỂM DU LỊCH TRÊN THẾ GIỚIAûnh höôûng cuûaTNTN, di saûn vaên hoùa,cô sôû haï taàng ñeán söï phaân boá vaø phaùt trieån ngaønh DV du lòch.>7051-6030-50<30Không có số liệu61-70THAÙI BÌNH DÖÔNG AÁN ÑOÄDÖÔNGHình 35: tæ troïng dòch vuï trong cô caáu GDP cuûa caùc nöôùc, naêm 2001 (%) IV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DVNhaän xeùt veà söï phaân hoùa tæ troïng cuûa caùc ngaønh DV trong cô caáu GDp cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi?IV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DVHình: 35. Tỉ trọng dịch vụ trong cơ cấu GDP của các nước, năm 2001Hoa KỳAnh, Pháp, Thụy điển...ÔtrâyliaLiên Bang NgaAI CẬPBraXinCanađaAchentinaNam PhiNhật BảnĐông nam Á; Nam Á; Trung Quốc Angiêri; Xuđăng VênêxuêlaAngôla, hạ Công gô	Ôû caùc nöôùc phaùt trieån, ngaønh dòch vuï chieám tæ troïng cao trong cô caáu GDP.IV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DV- Ở các nước phát triển ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu GDP(trên 60%). Các nước đang phát triển chỉ chiếm dưới 50%.Tại sao ở các nước phát triểnngành dịch vụ có tỉ trọng cao hơn so với các nướcđang phát triển trong cơ cấu GDP?Trình độ phát triển kinh tế và năng suất lao động xã hội cao.- Mức sống và thu nhập thực tế cao hơn hẳn so với các nước đang phát triển.	Caùc thaønh phoá cöïc lôùn chính laø caùc trung taâm dòch vuï lôùn. IV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DV - Các thành phố cực lớn là các trung tâm dịch vụ lớn, có vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu như: tài chính, viễn thông, GTVT,...Hãy kể tên các trung tâm dịch vụ lớn trên thế giớimà em biết? - Các trung tâm dịch vụ lớn nhất trên TG: Niu I – ooc, Luân Đôn, Tôkiô. - Các trung tâm lớn thứ hai trên TG: Lốt An – giơ- let, Sicagô, Oasinhtơn (Hoa Kỳ), Xao Pao – lô (Bra –xin), Bruc – xen (Bỉ), Phran – phuốc (Đức), Pa – ri (Pháp), Duy – rich (Thụy Sĩ), Singapo.Singapore-city ( SINGAPORE)Pari-PhápSaopaolô-BrazilOasinhtơn-Hoa KỳKhu Mahattan-New Yook-Hoa KỳMỘT SỐ TRUNG TÂM DỊCH VỤ LỚN TRÊN THẾ GIỚI	Moãi nöôùc laïi coù caùc thaønh phoá chuyeân moân hoùa veà moät soá dòch vuï nhaát ñònh.IV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DV- Mỗi nước có các thành phố chuyên môn hóa một số loại dịch vụ nhất định.VD: Pari: Du lịch, Văn hóa, giáo dụcH.1(Tháp Eiffel )H.2 (Mua sắm ) H.3 (Trường ĐHSorbonne)Las Vegas- Niu I-ooc: Thương mại, tài chính giao dịch, bảo hiểm,...THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN-NEW-YOOKNGÂN HÀNG TW-HOA KỲ	Caùc thaønh phoá lôùn hình thaønh caùc trung taâm giao dòch, thöông maïi.IV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DV- Trong các thành phố lớn thường hình thành các trung tâm giao dịch thương mại, ngân hàng, siêu thị, nên xuất hiện các ngôi nhà cao tầng.Ví dụ:Lôt An giơ letSở giao dịch chứng khoáng New YorkNew York - Hoa KúLu©n §«n - Anh§ªm Tokyo – NhËt B¶n“Sßng b¹c thÕ giíi” – Las VegasTrung t©m tµi chÝnh Wall Street (Phè Wall) – Hoa KúKinh ®« thêi trang Milan (Italia)Kinh ®« ¸nh s¸ng Paris (Ph¸p)Hång C«ng (Trung Quèc)Los Angeles (Hoa Kú)	Ôû nöôùc ta Haø Noäi vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh laø hai trung taâm giao dòch vaø thöông maïi lôùn nhaát nhì nöôùc.IV. ÑAËC ÑIEÅM PHAÂN BOÁ NGAØNH DVHà NộiTP Hồ Chí Minh Mét tho¸ng Hå G­¬m §ªm Sµi Gßn§ªm V¨n MiÕuCÇu Thª Hóc UBND Thµnh phèNhµ thê §øc BµHµ néiTp hå chÝ minhDòch vuï laø ngaønh: a. chieám tæ troïng cao trong cô caáu GDP cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi. b. chieám tæ troïng cao nhaát trong cô caáu GDP cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån. c. a, b, ñuùng.Cuûng coá:Caùc dữ kiện veà ngaønh dòch vuï - Đây là ngành không trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất. - Là ngành có cơ cấu hết sức phức tạp. - Là ngành có vai trò to lớn trong nền kinh tế hiện đại. - Ngành này thường chiếm tỉ trọng cao nhất trong cơ cấu kinh tế của các nước phát triển.Dưới đây là hình ảnh về những thành phố nổi tiếng nào trên thế giới?Thành phố Newyork - MĩThủ đô Tokyo của Nhật Bản Thủ đô London - AnhThủ đô Paris - Cộng Hoà PhápTrên thế giới, các thành phố lớn đồng thời là các trung tâm dịch vụ lớn, nhất là các ngành dịch vụ cóvai trò to lớn trong nền kinh tế toàn cầu như dịch vụ về tiền tệ, giao thông vận tải, viễn thông, sở hữu trí tuệCác trung tâm lớn nhất là Newyork, London,Tokio.Các trung tâm lớn đứng hàng thứ hai là Lot – an – giơ – let, Si – ca – gô, Xao Pao Lô, Bruc xen, Paris, XingaporeHãy cho biết hoạt động dịch vụ chính của các thành phố sau? Ở mỗi nước lại có các thành phố chuyên môn hóa về một số loại dịch vụ nhất định, chẳng hạn các thành phố trước đây là những trung tâm công nghiệp chế biến lớn, thì nay đã biến đổi thành những trung tâm dịch vụ kinh doanh lớn. Một số đô thị nổi tiếng là những trung tâm du lịch, giải trí. Lại có các đô thị là các trung tâm về giáo dục, đào tạoSòng bạc lớn của thế giới - Dịch vụ giải tríThành phố Cambris - AnhTrung tâm giáo dục, đào tạoPhố Wall – MỹTrung tâm tài chính, chứng khoánThành phố Haoai – MỹThành phố du lịchCâu 1: Ngành dịch vụ nào dưới đây thuộc nhóm dịch vụ tiêu dùng?a, Hoạt động đoàn thểb, Hành chính côngc, Hoạt động buôn, bán lẻd, Thông tin liên lạcCâu 2: Dịch vụ không phải là ngành:a, Trực tiếp sản xuất ra của cải vật chấtb, Làm tăng giá trị hàng hoá nhiều lầnc, Phục vụ nâng cao chất lượng cuộc sống cho con ngườid, Góp phần giải quyết việc làmC©u hái 3: Lo¹i h×nh nµo sau ®©y kh«ng ®­îc xÕp vµo nhãm dÞch vô cã liªn quan ®Õn viÖc phôc vô ®êi sèng cña con ng­êi ?a. Gi¸o dôcb. DÞch vô nhµ ë c. VËn t¶i hµnh kh¸ch d. Ng©n hµng C©u hái 4: Nh©n tè nµo sau ®©y cã t¸c ®éng tíi nhÞp ®é ph¸t triÓn vµ c¬ cÊu ngµnh dÞch vô ?a. Tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕb. Quy m«, c¬ cÊu d©n sèc. Ph©n bè d©n c­d. Tµi nguyªn thiªn nhiªn ngµnh dÞch vôC¬ cÊu, vai trß C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng §Æc ®iÓm ph©n bè C¬ cÊu Vai trß §Æc ®iÓm vµ xu h­íng PT KT – XH §iÒu kiÖn tù nhiªnĐÁNH GIÁ, CỦNG CỐ.1. Hãy sắp xếp các ý ở cột A và cột B sao cho hợp lý?Caùc Nhaân Toá(A)AÛnh Höôûng(B)1. Quy moâ, cô caáu daân soá.2. Phaân boá daân cö vaø maïng löôùi quaàn cö.3. Truyeàn thoáng vaên hoaù, phong tuïc taäp quaùn.4. Möùc soáng, thu nhaäp thöïc teá.a. Maïng löôùi ngaønh dòch vuï.b. Hình thöùc toå chöùc maïng löôùi ngaønh dòch vuï.c. Söùc mua, nhu caàu dòch vuï.d. Nhòp ñoä phaùt trieån vaø cô caáu ngaønh dòch vuï.Daën doø chuaån bò baøi 36Về nhà: Học bài và làm Bài tập 4( Sgk- tr137).Đọc trước bài 36.