Bài giảng Đồng và một số hợp chất của đồng (Tiếp)

Đồng và một số hợp chất của đồngVỊ TRÍ VAØ CAÁU TAÏOI.TÍNH CHAÁT VAÄT LÍII. TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏCIII.ÖÙNG DUÏNGIV.NOÄI DUNG BAØI HOÏC1. Vò trí cuûa Cu trong baûng tuaàn hoaøn BTHCaùc em haõy quan saùt BTH vaø cho bieát vò trí cuûa ñoàng trong BTH ?CuSoá hieäu nguyeân töû 29Chu kì IVNhoùm IBI. Vò trí vaø caáu taïoA . Đồng2. Caáu taïo cuûa ñoàng*Nguyên tử đồng: 	1s22s22p63s23p63d104s1 	viết gọn là: [Ar]3d104s1*Các ion : Cu+ : [Ar]3d10 Cu2+: [Ar]3d9*Kiểu mạng tinh thể : Lập phương tâm diện đặc khít nên liên kết trong đơn chất đồng bền vững.I. Vò trí vaø caáu taïoĐồng là nguyên tố d và là kim loại chuyển tiếp.Đồng có cấu hình electron bất thường, giống crom.a, Cấu hình electronb, Cấu tạo của đơn chất* RCu = 0,128 (nm)- So với nhóm IA, đồng có bán kính nguyên tử nhỏ hơn và ion đồng có điện tích lớn hơn .Từ vị trí, em hãy viết cấu hình electron của nguyên tử đồng và cho biết đồng là nguyên tố gì : s, p hay d, f ?- Giống tinh thể FeĐồng có số oxi là +1 và +2, em hãy viết cấu hình electron của các ion đồng ? 3. Moät soá tính chaát khaùc cuûa ñoàng RCu = 0,128 (nm) 	 I1= 744 (kJ/mol) RCu+ = 0,095 (nm) 	 I2= 1956 (kJ/mol)RCu2+ = 0,076 (nm) 	 EoCu2+/Cu = +0,34 (V) (dương)	 Độ âm điện : 1,9II. Tính chaát vaät lí- Đồng là kim loại màu đỏ, dễ kéo sợi và dát mỏng.- Độ dẫn điện và dẫn nhiệt rất cao, chỉ nhỏ hơn Ag(độ dẫn điện giảm nhanh nếu lẫn tạp chất).- D=8,98g/cm3 ( là kim loại nặng ).- Nhiệt độ nóng chảy cao 1083oC.K+ Na+ Mg2+Al3+ Zn2+ Fe2+ Ni2+ Sn2+ Pb2+ Fe3+ 2H+ Cu2+ Fe3+ Ag+ Au3+K Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb Fe H2 Cu Fe2+ Ag Au Tính khử của kim loại giảm Tính oxi hóa của ion kim loại tăngIII. Tính chaát hoùa hoïc Vì EoCu2+/Cu = +0,34V, đứng sau cặp oxi hóa-khử 2H+/H2 nên đồng có tính khử yếu.Từ cấu tạo nguyên tử (ĐÂĐ, EoCu2+/Cu ) em hãy dự đoán tính chất hóa học cơ bản của kim loại đồng ???III. Tính chaát hoùa hoïc1. Phaûn öùng vôùi phi kim (tröø C,N,P)- Đốt nóng Cu trong không khí - Tiếp tục đốt ở nhiệt độ cao hơn(800o-1000o) một phần CuO oxi hóa Cu thành Cu2O (đỏ gạch )2Cu + O2 2CuOtoCuO + Cu Cu2O800oC-1000oCa. Phản ứng với oxi+20+10+20-2Thí nghiệm: đốt Cu trong không khí.Quan sát hiện tượng và viết ptpư ?* Trong không khí khô, Cu không bị oxi hóa vì có màng oxit CuO mịn, đặc, khít bảo vệ b, Với phi kim khác Đồng cũng có thể tác dụng với Cl2, Br2, S . . . ở nhiệt độ thường hoặc đun nóng . 	- Đồng có bền trong không khí không ? Tại sao ?- Tại sao trong không khí ẩm đồng thường bị phủ bởi một lớp màng màu xanh ?Trong không khí ẩm, với sự có mặt của CO2, đồng thường bị bao phủ bởi một lớp màng cacbonat bazơ màu xanh: CuCO3.Cu(OH)22CuO + CO2 + H2O CuCO3.Cu(OH)2III. Tính chaát hoùa hoïc2. Phaûn öùng vôùi axitdd HClLá đồngNơi tiếp xúc giữa dd axit và không khí:oxi đã oxi hóa Cu thành muối Cu(II).a. Với dung dịch HCl và H2SO4 loãng Cu không tác dụng.2Cu + 4HCl + O2 2CuCl2 + 2H2Oc.khử MT c.oxi hóaTheo em Cu có phản ứng với dd HCl và H2SO4 loãng không ? Tại sao ? ? ?O2O2O2O2O2O2O2O20+20-2Thí nghiệm : Cu tác dụng với dd HCl , với sự có mặt của O2 trong không khí III. Tính chaát hoùa hoïc2. Phaûn öùng vôùi axita. Với dung dịch H2SO4 đặc nóng Cu + 2H2SO4(ññ) CuSO4 + SO2 + 2H2Ot0Cu + 4HNO3(ññ) Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O3Cu + 8HNO3(ññ) 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2Ot03. Phaûn öùng vôùi dung dòch muoáiIII. Tính chaát hoùa hoïcThí nghiệm:	Ống nghiệm : Cho 2ml dd AgNO3	Cho vào ống nghiệm một mảnh đồng	Quan sát hiện tượng và viết phương trình phản ứng ? ? ?* Nếu thay dung dịch AgNO3 bằng dung dịch Fe3+ hoặc dung dịch Fe2+ thì có phản ứng xảy ra không ? Viết ptpư nếu có ?K+ Na+ Mg2+Al3+ Zn2+ Fe2+ Ni2+ Sn2+ Pb2+ Fe3+ 2H+ Cu2+ Fe3+ Ag+ Au3+K Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb Fe H2 Cu Fe2+ Ag Au 0+1+2Cu + 2AgNO3 Cu(NO3)2 + 2AgCu + 2Ag+ Cu2+ + 2Ag2 Cu2+ + 2Fe2+ không xảy ra Cu + Fe3+ Cu + Fe2+ 0CuVới 1 số phi kim : O2, Cl2, Br2, S . . . Với axit H2SO4 đặc cho khí SO2Với axit HNO3 cho NO2 hoặc NOVới dung dịch muối : Ag+, Fe3+. . .Không khử được H+ của dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng)KEÁT LUAÄN Đồng là kim loại kém hoạt động , có tính khử yếu. Trong các phản ứng hóa học, chủ yếu đồng bị oxi hóa đến Cu2+ . Tuy nhiên đồng có thể bị oxi hóa đến Cu+.KEÁT LUAÄNHợp chất của đồngThành phầnTính chấtỨng dụngĐồng thauCu-Zn (45%Zn)Cứng và bền hơn đồngChế tao chi tiết máy, thiết bị trong công nghiệp đóng tàu biểnĐồng bạchCu-Ni (25%Ni) Bền, đẹp, không bị ăn mòn trong nước biểnCông nghệ tàu thủy, đúc tiềnĐồng thanhCu-SnBền hơn đồngChế tạo thiết bị, máy mócVàng 9 cara2/3Cu-1/3AuBền, đẹpĐúc đồng tiền vàng, vật trang tríIV. ÖÙng duïng cuûa ñoàng Cuộn dây đồngChiêng đồngKhánh đồngTrống đồng ĐÔNG SƠNCác em hãy kể tên một số hợp chất của đồng???1. Đồng (II) oxit,CuO Điều chế bằng cách nhiệt phân2Cu(NO3)2 2CuO + 4NO2 +O2t0CuCO3.Cu(OH)2 2CuO + CO2 +H2Ot0 CuO có tính oxi hóa CuO + CO Cu + O2t0B . Một số hợp chất của đồng2. Đồng (II) hidroxit,Cu(OH)2 Điều chế Cu2+ + 2OH Cu(OH)2 - Có tính bazơ Cu(OH)2 + 2HCl CuCl2 + H2O Cu(OH)2 dễ tan trong dung dich NH3 tạo dung dịch có màu xanhCu(OH)2 + 4NH3 Cu(NH3)4 (OH)23. Đồng (II) sunfat,CuSO4CuSO4(khan) CuSO4.5H2O+ H2OMàu trắngMàu xanhBÀI TẬP CỦNG CỐBài 1. Phản ứng hóa học nào sau đây xảy ra ?A. Cu2+ + 2Ag Cu + 2Ag+B. Cu + Pb2+ Cu2+ + PbC. Cu + 2Fe3+ Cu2+ + 2Fe2+D. Cu + 2Fe3+ Cu2+ + 2FeCK+ Na+ Mg2+Al3+ Zn2+ Fe2+ Ni2+ Sn2+ Pb2+ Fe3+ 2H+ Cu2+ Fe3+ Ag+ Au3+K Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb Fe H2 Cu Fe2+ Ag Au Tính khử của kim loại giảm Tính oxi hóa của ion kim loại tăngBài 2. Cho sơ đồ phản ứng sau : Cu + HNO3 Cu(NO3)2 + NO + H2O Số nguyên tử Cu bị oxi hóa và số phân tử HNO3 bị khử là :	A. 3 và 2	B. 3 và 6	C. 1 và 6	D. 3 và 8A3 Cu Cu+2 + 2e2 N+5 + 3e N+2Bài 3. Dung dich nào sau đây không hòa tan được kim loại Cu ?A. dung dịch FeCl3	B. dung dịch NaHSO4C. dung dịch hỗn hợp NaNO3 và HClD. dung dịch HNO3 đặc, nguộiE. dung dịch HCl có oxiBCu + 2Fe3+ Cu2+ + 2Fe2+Cu + H+ Không phản ứng3Cu + 2NO3- + 8H+ 3Cu2+ + 2NO + 4H2OCu + 4H+ + 2NO3- Cu2 + 2NO2 + 2H2O2Cu + 4H+ + O2 2Cu2+ + 2H2OBài 4. Có các dung dịch : HCl, HNO3 đặc, NaOH, AgNO3, NaNO3 Chỉ dùng thêm chất nào sau đây để nhận biết các dung dịch trên :A. Cu	B. dung dịch Al2(SO4)3C. dung dịch BaCl2	D. dung dịch Ca(OH)2 AHNO3đặcAgNO3HClNaOHNaNO3Cu NO2 nâu đỏ AgAgNO3AgCl trắngAg2O đencòn lạiXin chân thành cám ơn cô và các bạnCu H2SO4 đThí nghieäm moâ taû phaûn öùng cuûa Cu vôùi H2SO4 ñaäm ñaëcDUÏNG CUÏ THÍ NGHIEÄM HOÙA CHAÁTdd NaOHKhi phaûn öùng ñöôïc thöïc hieän ôû t0 thöøôngKhí SO2khí SO2 taïo thaønh ñöôïc xöû lyù baèng dd NaOH phaûn öùng ñöôïc thöïc hieän khi ñun noùngChuù yù: phaûn öùng chæ xaûy ra khi ñöôïc ñun noùng?...PTPUCu + 2H2SO4  CuSO4 + SO2  + 2H2Ot0dd gì ñaây?...Khoâng coù hieän töôïngQuì tímCu + Cl2 CuCl2t0