Bài giảng Hóa học 8 - Chương 6: Dung dịch - Tiết 60, Bài 40: Dung dịch

HÓA HỌC 8 - Hai hay nhiÒu chÊt trén lÉn vµo nhau gäi hçn hîp 1/Em h·y nªu kh¸i niÖm vÒ hçn hîp? Cho vÝ dô ? - VÝ dô :N­íc ®­êng ; n­íc tù nhiªn ; n­íc muèi … - Nước là chất lỏng, không màu không mùi không vị, lớp nước dày có màu xanh nhạt. - Nước có t0 sôi = 100 0 C;to đông đặc = 00 C; ở 4 0 C có D =1g/ml. - Nước có thể hòa tan được nhiều chất khác nhau để tạo nên dung dịch. Em hãy nêu tính chất vật lí của nước? Vậy dung dịch là gì? Bài học hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu dung dịch. TIẾT 60 – BÀI 40: Chương 6: DUNG DỊCH I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH  Thí nghiệm 1: Cho 1 thìa nhỏ đườmg vào cốc nước, khuấy nhẹ ( Hình 6.1, SGK tr. 135 ) NB:Cho 1 th×a nhá ®­êng vµo cèc n­íc, khuÊy nhÑ. Quan s¸t hiÖn t­îng. HiÖn t­îng: §­êng tan trong n­íc t¹o thµnh n­íc ®­êng. ChÊt tan. Dung m«i cña ®­êng Dung dÞch. §­êng N­íc N­íc ®­êng NB:Cho 1 th×a nhá muèi vµo cèc n­íc, khuÊy nhÑ. Quan s¸t hiÖn t­îng. HiÖn t­îng: Muèi tan trong n­íc t¹o thµnh n­íc muèi ChÊt tan. Dung m«i cña muèi Dung dÞch. Muèi N­íc N­íc muèi NB:Cho 1 th×a nhá c¸t vµo cèc n­íc, khuÊy nhÑ. Quan s¸t hiÖn t­îng. HiÖn t­îng: C¸t kh«ng tan trong n­íc Kh«ng lµ chÊt tan. Kh«ng lµ dung m«i cña c¸t Kh«ng lµ dung dÞch. C¸t N­íc N­íc c¸t I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH  Thí nghiệm 2: Cho 1 thìa nhỏ dầu ăn vào cốc thứ nhất đựng xăng, cốc thứ hai đựng nước, khuấy nhẹ ( Hình 6.2, SGK tr. 135 )  Thí nghiệm 1: Cho 1 thìa nhỏ đườmg vào cốc nước, khuấy nhẹ ( Hình 6.1, SGK tr. 135 ) I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN DUNG DỊCH Qua hai thí nghiệm trên nước là dung môi của rất nhiều chất, nhưng nuớc có là dung môi của tất cả các chất không? - Qua hai thí nghiệm trên nước là dung môi của rất nhiều chất, nhưng nuớc không là dung môi của tất cả các chất . Các em hãy quan sát thí nghiệm do các thầy, cô ở phòng thí nghiệm thực hiện. Cho vµi giät dÇu ¨n vµo: Cèc1: ®ùng x¨ng. Cèc 2: ®ùng n­íc. KhuÊy nhÑ, quan s¸t hiÖn t­îng ? HiÖn t­îng :+ X¨ng hoµ tan ®­îc dÇu ¨n + N­íc kh«ng hoµ tan ®­îc dÇu ¨n. Ta nãi : + X¨ng lµ dung m«i cña dÇu ¨n + N­íc kh«ng lµ dung m«i cña dÇu ¨n DÇu ¨n N­íc X¨ng Dung dÞch DÇu ¨n N­íc Cèc 1 Cèc 2 dung dÞch. không phải là dung dÞch. I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH + §­êng tan trong n­íc + DÇu ¨n tan trong x¨ng + Muèi tan trong n­íc dung dÞch. + N­íc kh«ng hoµ tan ®­îc dÇu ¨n. +N­íc kh«ng hoµ tan ®­îc c¸t. không phải là dung dÞch. Nªu vÝ dô hçn hîp lµ dung dÞch Nªu vÝ dô hçn hîp kh«ng ph¶i lµ dung dÞch Dung dÞch Hçn hîp ®ång nhÊt I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH Thế nào là dung môi? Thế nào là chất tan? Thế nào là dung dịch? - Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch. - Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi. - Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan. + §­êng tan trong n­íc + DÇu ¨n tan trong x¨ng + Muèi tan trong n­íc dung dÞch. + N­íc kh«ng hoµ tan ®­îc dÇu ¨n. +N­íc kh«ng hoµ tan ®­îc c¸t. không phải là dung dÞch. Hãy khoanh tròn vào một chữ A hoặc B, C, D đứng trước phương án chọn đúng nhất 1/ Dung dịch là hỗn hợp: A. Của chất rắn trong chất lỏng B. Của chất khí trong chất lỏng C. Đồng nhất của chất rắn và dung môi D. Đồng nhất của dung môi và chất tan 2/ Trộn 1 ml rượu etylic (cồn) với 10 ml nước cất: A. Chất tan là rượu etylic, dung môi là nước B. Chất tan là nước, dung môi là rượu etylic C. Nước hoặc rượu etylic có thể là chất tan D. Cả hai chất nước và rượu etylic vừa là chất tan, vừa là dung môi D A I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH - Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch. - Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi. - Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan. II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ  Thí nghiệm 3: Cho dần dần và liên tục đường vào cốc nước, khuấy nhẹ (Hình 6.3, SGK tr. 136) Cho dÇn dÇn vµ liªn tôc ®­êng vµo cèc n­íc, khuÊy nhÑ Quan s¸t hiÖn t­îng ? 2.HiÖn t­îng : ë giai ®o¹n ®Çu ta ®­îc dung dÞch ®­êng, dung dÞch nµy vÉn cã thÓ hßa tan thªm ®­êng ë giai ®o¹n sau ta ®­îc mét dung dÞch ®­êng kh«ng thÓ hßa tan thªm ®­êng *NhËn xÐt : Ta nãi dung dÞch ®­êng ch­a b·o hßa. Ta nãi dung dÞch ®­êng b·o hßa. §­êng N­íc Giai ®o¹n ®Çu §­êng kh«ng tan Dung dÞch b·o hoµ Giai ®o¹n sau Dung dÞch ch­a b·o hoµ N­íc ®­êng ThÕ nµo lµ dung dÞch ch­a b·o hoµ ? Dung dÞch b·o hoµ 2.HiÖn t­îng : ë giai ®o¹n ®Çu ta ®­îc dung dÞch ®­êng, dung dÞch nµy vÉn cã thÓ hßa tan thªm ®­êng ë giai ®o¹n sau ta ®­îc mét dung dÞch ®­êng kh«ng thÓ hßa tan thªm ®­êng Ta nãi dung dÞch ®­êng ch­a b·o hßa. Ta nãi dung dÞch ®­êng b·o hßa. §­êng N­íc Giai ®o¹n ®Çu §­êng kh«ng tan Dung dÞch b·o hoµ Giai ®o¹n sau Dung dÞch ch­a b·o hoµ I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH NÕu thay n­íc thÝ nghiÖm cã nhiÖt ®é 1000C muèn cã dung dÞch b·o hoµ th× khèi l­îng ®­êng ®em hoµ tan cã thay ®æi kh«ng Một dung dịch gọi là bão hoà hay chưa bão hoà phải luôn luôn gắn liền với một nhiệt độ xác định. Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là - Dung dịch bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan. - Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch. - Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi. - Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan. II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ  Thí nghiệm: Cho dần dần và liên tục đường vào cốc nước, khuấy nhẹ (Hình 6.3, SGK tr. 136) I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan. II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN? - Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch. - Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi. - Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan. tan nhanh hơn tan nhanh hơn tan nhanh hơn Cho 5 Tr­êng hîp 1 ( KhuÊy ®Òu ) ( §un nãng) ( NghiÒn nhá) ( §Ó yªn ) H·y quan s¸t thÝ nghiÖm m« pháng trªn vµ cho biÕt : Nh÷ng tr­êng hîp nµo gióp cho qu¸ tr×nh hßa tan chÊt r¾n trong n­íc x¶y ra nhanh h¬n ? N­íc ChÊt r¾n Chó thÝch: L­îng n­íc, l­îng chÊt r¾n cã trong mçi cèc nh­ nhau: ThÝ nghiÖm m« pháng: + KhuÊy dung dÞch + §un nãng dung dÞch + NghiÒn nhá chÊt r¾n Tr­êng hîp 2 Tr­êng hîp 3 Tr­êng hîp 4 I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN? Vì sao những biện pháp khuấy dung dịch, đun nóng dung dịch và nghiền nhỏ chất rắn lại có tác dụng thúc đẩy nhanh quá trình hoà tan chất rắn trong nước? - Vì các biện pháp khuấy dung dịch, đun nóng dung dịch và nghiền nhỏ chất rắn là nhằm gia tăng sự va chạm giữa bề mặt của chất rắn với các phân tử nước.  Muốn chất rắn tan nhanh trong nước, ta thực hiện 1, 2 hoặc cả 3 biện pháp sau: - Khuấy dung dịch. - Đun nóng dung dịch. - Nghiền nhỏ chất rắn. - Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch. - Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi. - Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan. Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan. 1 2 3 4 5 6 7 8 C©u1: Từ có 5 chữ cái: là chÊt khÝ nhÑ nhÊt trong c¸c chÊt khÝ. C©u3: Tõ gåm 4 ch÷ c¸i: Lµ chÊt khÝ chiÕm tû lÖ lín nhÊt vÒ thÓ tÝch trong thµnh phÇn cña kh«ng khÝ. C©u 5: Tõ gåm 4 ch÷ c¸i: Lµ hîp chÊt mµ ph©n tö gåm mét hay nhiÒu nguyªn tö kim lo¹i liªn kÕt víi mét hay nhiÒu gèc axit C©u 4: Tõ gåm 4 ch÷ c¸i: Lµ hîp chÊt mµ ph©n tö gåm cã mét hay nhiÒu nguyªn tö hydro liªn kÕt víi gèc axit C©u 6: Tõ gåm 8 ch÷ c¸i: Lµ hçn hîp ®ång nhÊt cña dung m«i vµ chÊt tan. C©u7: Tõ gåm7ch÷ c¸i: Lµ chÊt cã kh¶ n¨ng hßa tan chÊt kh¸c ®Ó t¹o thµnh dung dÞch. C©u 8 : Tõ gåm7 ch÷ c¸i: Lµ chÊt bÞ hßa tan trong dung m«i. Trß ch¬i « ch Tõ khãa: Gåm 8 ch÷ c¸i nãi nªn tÝnh chÊt ®Æc tr­mg cña dung dÞch. C©u2: Tõ gåm 6 ch÷ c¸i : Lµ sù «xi ho¸ cã to¶ nhiÖt vµ ph¸t s¸ng ÷ Học bài, làm bài tập 3, 4 SGK trang 138. Chuẩn bị Bài 41: Độ tan của một chất trong nước trước ở nhà.