Bài giảng Hóa học - Bài 28: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠBÀI 28 2. Cách thiết lập công thức đơn giản nhất : Sau đó biến đổi hệ thức trên về tỉ lệ giữa các số nguyên tối giản. Thế x, y, z, t vào CTTQ suy ra công thức đơn giản nhấtI. CÔNG THỨC ĐƠN GIẢN NHẤT1. Định nghĩa :	Công thức đơn giản nhất là công thức biểu thị tỉ lệ tối giản về số nguyên tử của các nguyên tố trong phân tử. - Gọi CTTQ : CxHyOzNt (x, y, z, t : nguyên, dương)- Từ kết quả phân tích định lượng lập tỉ lệ :	Kết quả phân tích nguyên tố hợp chất X cho biết %C = 40,00%; %H = 6,67%; còn lại là oxi. Lập công thức đơn giản nhất của XPhiếu học tập số 1Thí dụ : Kết quả phân tích hợp chất X cho biết %C = 40,00; %H = 6,67%; còn lại là oxi. Lập công thức đơn giản nhất của X.Công thức đơn giản nhất của X là CH2OGiải - Từ kết quả phân tích định lượng lập tỉ lệ :%O = 100% - (%C + %H) = 100% - 46,67 = 53,33%- Gọi CTTQ : CxHyOz (x, y, z : nguyên, dương)II. CÔNG THỨC PHÂN TỬ	Công thức phân tử là công thức biểu thị số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử1. Định nghĩa :2. Quan hệ công thức phân tử và công thức đơn giản nhất :Hợp chất Metan Etilen Ancoletylic Axit axetic GlucozơCTPT CH4 C2H4 C2H6O C2H4O2 C6H12O6CTĐGNCH4CH2C2H6OCH2OCH2OCTPT = (CTĐGN)n* Nhận xét : - Số nguyên tử của mỗi nguyên tố trong công thức phân tử là số nguyên lần số nguyên tử của nó trong công thức đơn giản nhất. - Trong nhiều trường hợp, công thức phân tử cũng chính là công thức đơn giản nhất (n = 1).Thí dụ : Ancol etylic C2H6O, metan CH4 - Một số chất có công thức phân tử khác nhau nhưng có cùng một công thức đơn giản nhất.Thí dụ : Axit axetic C2H4O2 và glucozơ C6H12O63.Cách thiết lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ :a. Dựa vào thành phần phần trăm khối lượng các nguyên tố :M 12,0.x 1,0.y 16,0.z 14,0.t100% %C %H %O %NTỉ lệ :- Gọi CTTQ CxHyOzNt (x, y, z, t : nguyên, dương)- Thế x, y, z, t vào CTTQ suy ra CTPT	Phenolphtalein có 75,47%C; 4,35%H; 20,18%O. Khối lượng mol phân tử của phenolphtalein bằng 318,0 g/mol. Hãy lập công thức phân tử của phenolphtalein.Phiếu học tập số 2 :Thí dụ : Phenolphtalein có 75,47%C; 4,35%H; 20,18%O. Khối lượng mol phân tử của phenolphtalein bằng 318,0 g/mol. Hãy lập công thức phân tử của phenolphtalein.Giải- Vì %C + %H + %O = 100% nên phenolphtalein gồm C, H, O- Gọi CTTQ : CxHyOz (x, y, z : nguyên, dương) Công thức phân tử của phenolphtalein là C20H14O4b. Thông qua công thức đơn giản nhất : Phiếu học tập số 3 :	Hợp chất hữu cơ có công thức đơn giản nhất CH2O và có khối lượng mol phân tử bằng 60,0 g/mol. Xác định công thức phân tử của XThí dụ : Hợp chất hữu cơ có công thức đơn giản nhất CH2O và có khối lượng mol phân tử bằng 60,0 g/mol. Xác định công thức phân tử của XGiảiCTPT của X là (CH2O)n hay CnH2nOnMX = (12,0 + 2. 1,0 + 16,0)n = 60,0 n = 2 Công thức phân tử của X : C2H4O2b. Thông qua công thức đơn giản nhất :- Gọi CTTQ của Y : CxHyOzNt (x, y, z, t : nguyên dương)c. Tính trực tiếp từ khối lượng sản phẩm đốt cháy : 1mol x mol y/2 mol t/2 mol nY nCO2 nH2O nN2- Thế x, y, z, t vào CTTQ suy ra CTPT	Thí dụ : Hợp chất Y chứa C, H, O. Đốt cháy hoàn toàn 0,88 gam Y thu được 1,76 gam CO2 và 0,72 gam H2O. Tỉ khối hơi của Y so với không khí xấp xỉ 3,04. Xác định CTPT của Y.Phiếu học tập số 4	Thí dụ : Hợp chất Y chứa C, H, O. Đốt cháy hoàn toàn 0,88 gam Y thu được 1,76 gam CO2 và 0,72 gam H2O. Tỉ khối hơi của Y so với không khí xấp xỉ 3,04. Xác định CTPT của Y.GiảiMY = 29,0. 3,04 = 88,0 (g/mol)Gọi CTTQ của Y là CxHyOz (x, y, z : nguyên, dương)1 mol x mol y/2 mol0,010 mol 0,040 mol 0,040 mol C4H8Oz = 88,0 z = 2Công thức phân tử của Y là C4H8O2THE END