Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 36: Metan

KHỞI ĐỘNG 
Bài 36 
Metan 
C ông thức phân tử : 
CH 4 
Ph ân tử khối: 
16 
Ti ết 45 
Bài 36 
Metan 
1.Tr ạng thái tự nhiên, tính chất vật lí 
2. C ấu tạo phân tử 
3. T ính chất hoá học 
4. Ứng dụng 
Ti ết 45 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
 1. Trạng thái tự nhiên: 
Metan 
Quan sát các hình ảnh, cho biết khí Metan có nhiều ở đâu? 
MỎ DẦU 
MỎ THAN 
HẦM BIOGAS 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
Metan có nhiều trong các mỏ khí, mỏ dầu, mỏ than, bùn ao, khí biogaz, 
Metan 
2. Tính chất vật lý: 
 1. Trạng thái tự nhiên: 
Hình 4.3 Khí metan có trong bùn ao 
*Quan sát lọ metan và hình 4.3. 
Hãy cho biết trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước của metan. 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
Metan 
2. Tính chất vật lý: 
 1. Trạng thái tự nhiên: 
Metan là chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí, rất ít tan trong nước. 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
Ph ân tử metan có bốn liên kết đơn 
Metan 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Baøi 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
1. T ác dụng với oxi 
Metan 
Các em lên internet xem metan cháy trong oxi nhé 
Khí metan 
Nước vôi trong 
Ph ản ứng cháy của metan 
1.Metan t ác dụng với oxi ở điều kiện nào? 
2.Metan ch áy trong oxi với ngọn lửa màu gì? 
3.Metan t ác dụng với oxi tạo ra sản phẩm nào? 
4.Vi ết PTHH 
khi cung c ấp nhiệt độ 
m àu xanh 
kh í cacbon đioxit và nước 
CH 4 + 2 O 2 
C O 2 + 2 H 2 O 
t 0 
THẢO LUẬN 
Th ời gian : 2phút 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
1. T ác dụng với oxi 
Metan ch áy tạo thành khí cacbon đioxit và hơi nước 
2 
 2 
CH 4 + O 2 
C O 2 + H 2 O 
t 0 
H ỗn hợp 1VCH 4 : 2VO 2 là hỗn hợp nổ mạnh 
Metan 
(phản ứng cháy) 
- Để tránh các tai nạn này người ta thường áp dụng các biện pháp khác nhau như thông gió để giảm lượng khí metan, cấm các hành động gây ra tia lửa như bật diêm, hút thuốc  trong các hầm lò khai thác than. 
Để tránh các tai nạn này, người ta áp dụng phương pháp gì? 
Th ân nhân của thợ mỏ 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Baøi 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
1. T ác dụng với oxi 
Metan 
2. T ác dụng với clo 
Các em lên internet xem metan tác dụng với clo nhé 
Cl 
Cl 
C 
H 
H 
H 
H 
Kh í metan 
Kh í clo 
Tr ước phản ứng 
Cl 
Cl 
C 
H 
H 
H 
H 
Sau ph ản ứng 
Metylclorua 
hi đroclorua 
Ánh sáng 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
1. T ác dụng với oxi 
2. T ác dụng với clo 
CH 4 + Cl 2 
ASKT 
Metyl clorua 
Metan 
hi đroclorua 
Metan t ác dụng với clo khi có ánh sáng 
ASKT 
H 
H 
H 
H 
C 
Cl 
Cl 
Cl 
H 
Cl 
C 
H 
H 
H 
+ 
+ 
CH 3 Cl + HCl 
Cl 
Cl 
C 
H 
H 
H 
H 
Sau ph ản ứng 
Metylclorua 
hi đroclorua 
Ánh sáng 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
1. T ác dụng với oxi 
2. T ác dụng với clo 
CH 4 + Cl 2 CH 3 Cl + HCl 
 ¸ ASKT 
Nguy ên tử hidro của metan được thay thế bởi nguyên tử clo, gọi là phản ứng thế 
Metan 
Metyl clorua 
hi đroclorua 
Ph ản ứng thế là phản ứng đặc trưng của liên kết đơn 
(phản ứng thế) 
(phản ứng cháy) 
 Clo có thể thay thế lần lượt cả bốn nguyên tử hiđro trong phân tử metan 
CH 4 + Cl 2 
ás 
CH 3 Cl + HCl 
CH 3 Cl + Cl 2 
ás 
ás 
ás 
CH 2 Cl 2 + HCl 
CH 2 Cl 2 + Cl 2 
CHCl 3 + HCl 
CHCl 3 + Cl 2 
CCl 4 + HCl 
Trong c ác phản ứng sau, phản ứng nào viết đúng? 
a 
CH 4 + Cl 2 	CH 2 Cl 2 + H 2 
ánh sáng 
CH 4 + Cl 2 	CH 3 Cl + HCl 
ánh sáng 
CH 4 + Cl 2 	2CH 3 Cl + H 2 
ánh sáng 
CH 4 + Cl 2 	CH 2 + HCl 
ánh sáng 
b 
c 
d 
d 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
1. T ác dụng với oxi 
2. T ác dụng với clo 
IV. ỨNG D ỤNG 
Metan 
Nhi ên liệu 
B ột than 
Metan 
Điều chế khí hidro 
Metan + n ước 
Cacbon đ ioxit + hidro 
nhi ệt 
x úc tác 
I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÝ: 
Bài 36 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: 
III. T ÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
1. T ác dụng với oxi 
2. T ác dụng với clo 
IV. ỨNG D ỤNG 
L àm nhiên liệu, nguyên liệu trong đời sống và trong công nghiệp 
Metan 
LUYỆN TẬP 
Câu 1: Trong tự nhiên CH 4 có ở: 
a. Mỏ khí, mỏ than, mỏ dầu. 
b. Trong bùn ao. 
c.Trong biogas 
d. Cả a,b,c. 
Câu 2: CH 4 tồn tại ở trạng thái: 
a. rắn	b. lỏng	c. khí 
Câu 3: Màu sắc, mùi vị CH 4 là: 
Trắng, không mùi	 b. không màu, không mùi 
c. Trắng, hôi	d. không màu, hôi 
Câu 4:CH 4 là chất khí: 
Nặng hơn không khí, ít tan trong nước. 
Nhẹ hơn không khí, ít tan trong nước. 
Nhẹ hơn không khí, tan nhiều trong nước. 
Nhẹ hơn không khí, không tan trong nước. 
b 
b 
d 
c 
C âu 5 : Cho các khí: CH 4 , H 2 , Cl 2 , O 2 . Dãy nào gồm các cặp chất khí khi trộn với nhau tạo thành hỗn hợp nổ 
a 
H 2 và Cl 2 , CH 4 và Cl 2 
Cl 2 và O 2 , CH 4 và H 2 
b 
c 
H 2 và Cl 2 , Cl 2 và O 2 
d 
CH 4 và O 2 , H 2 và O 2 
d 
C âu 6 : Một hỗn hợp khí gồm metan có lẫn cacbon đioxit. Để thu được metan tinh khiết có thể tiến hành cách nào sau đây: 
a 
b 
c 
D ẫn hỗn hợp qua nước 
Đốt cháy hỗn hợp 
D ẫn hỗn hợp qua dung dịch đựng nước vôi trong dư 
D ẫn hỗn hợp qua dung dịch axit sunfuric đặc 
d 
c 
Câu 7 : Đốt cháy 11,2 lít khí metan. Hãy tính thể tích khí oxi cần dùng và thể tích khí cacbonic tạo thành. Biết rằng thể tích các khí đo ở đktc 
n CH4 = 11,2/ 22,4 = 0,5 mol 
Đáp án 
CH 4 + 2O 2 
C O 2 + 2H 2 O 
t 0 
1mol 
2mol 
1mol 
0.5mol 
1mol 
0,5mol 
V O2 = 1x 22,4 = 22,4lít 
V C O2 = 0.5 x 22,4 = 11,2lít 
Hướng dẫn học ở nhà 
- H ọc kỹ phần tính chất của metan 
- L àm bài tập 4 SGK trang 116 
- Xem tr ước bài 37: Etilen 
- Đọc phần em có biết 
Chúc sức khỏe 
Các em học sinh