Bài giảng Lịch sử Lớp 4 - Bài: Văn học và khoa học thời Hậu Lê

TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ NGỌC HÂN 
Lịch sử – Lớp 4 
Văn học và khoa học 
thời Hậu Lê. 
Thời Hậu Lê bắt đầu từ năm nào? Ai làm vua? 
Thời Hậu Lê bắt đầu từ năm 1428 . Lê Lợi lên ngôi Hoàng đế lấy hiệu là Lê Thái Tổ, mở đầu thời đại Hậu Lê. 
Nhà Hậu Lê làm gì để khuyến khích việc học tập ? 
- Tổ chức lễ xướng danh. 
 - Tổ chức lễ vinh quy. 
 - Khắc tên tuổi những người đỗ cao ( tiến sĩ) vào bia đá dựng ở Văn Miếu để tôn vinh những người có tài. 
 Đây là hình ảnh gì? 
Văn miếu Hà Nội 
 Văn học và khoa học thời Hậu Lê 
SGK/51 
Đọc thông tin SGK 
 ( từ đầu...... Ngày nay) 
1. Các tác phẩm văn học thời kỳ này được viết bằng chữ gì ? 
2. Qua đoạn trên có những tác giả và tác phẩm nào ? 
 Hoạt động 1: Văn học thời Hậu Lê 
Tác giả 
Tác phẩm 
Nội dung 
Nguyễn 
Trãi 
Bình Ngô 
đại cáo 
Phản ánh khi phách anh hùng và niềm tự hào chân chính của dân tộc. 
Chí L inh 
sơn phú 
Nói lên tâm sự của Nguyễn Trãi khi sống ở Côn Sơn. 
Ức trai 
thi tập 
(105 bài) 
Tâm sự của những người muốn đem tài năng , trí tuệ ra giúp cho đất nước, cho dân nhưng bị một số quan lại ghen ghét, vùi dập. 
Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân 
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo 
Như nước Đại Việt ta từ trước 
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu 
Núi sông bờ cõi đã chia 
Phong tục Bắc - Nam cũng khác 
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập 
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên hùng cứ một phương 
Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau 
Song hào kiệt đời nào cũng có... 
Bình Ngô đại cáo 
BÌNH NGÔ ĐẠI CÁO ( CHỮ HÁN ) 
Côn Sơn nước chảy rì rầm 
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai 
Côn Sơn có đá rêu phơi 
Ta ngồi trên đá như ngồi đệm êm 
Trong ghềnh thông mọc như nêm 
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm 
Trong rừng có bóng trúc râm 
Dưới màu xanh ngát ta ngâm thơ nhàn. 
Bài ca Côn Sơn 
Tác giả 
Tác phẩm 
Nội dung 
Nguyễn 
Trãi 
Quốc âm thi tập 
Tâm sự của người muốn cống hiến cho đất nước nhưng không có cơ hội và không gặp người có cùng chí hướng 
QUỐC ÂM THI TẬP ( CHỮ NÔM ) 
CHỮ HÁN 
 CHỮ NÔM 
Tác giả 
Tác phẩm 
Nội dung 
Nguyễn 
Trãi 
Quốc âm thi tập 
Tâm sự của người muốn cống hiến cho đất nước nhưng không có cơ hội và không gặp người có cùng chí hướng 
Hồng Đức quốc âm thi tập 
Ca ngợi nhà Hậu Lê và công đức của nhà vua 
Lê Thánh Tông 
T ác giả 
T ác phẩm 
N ội dung 
Nguyễn Trãi 
Bình Ngô đại cáo 
Phản ánh khí phách anh hùng và niềm tự hào chân chính của dân tộc 
 Hội Tao Đàn 
(Lê Thánh Tông sáng lập) 
Các tác phẩm thơ 
Ca ngợi công đức của nhà vua 
- Ức Trai thi tập 
- Các bài thơ 
Nói lên tâm sự của những người muốn đem tài năng, trí tuệ ra giúp ích cho nước, cho dân nhưng lại bị một số quan lại ghen ghét , vùi dập 
Nguyễn Trãi 
Lý Tử Tấn 
Nguyễn Húc 
Một số bài thơ 
Lý Tử Tấn 
Lê Thánh Tông 
Nguyễn Mộng Tuân 
Nguyễn Trãi 
Vua Lê Thánh Tông 
§Òn thê vua Lª Th¸nh T«ng 
Vua lê thánh tông 
Nguyễn Trãi 
Vì sao có thể coi Nguyễn Trãi, Lê Thánh tông là những nhà văn hóa tiêu biểu cho giai đoạn này? 
Phản ánh khí phách anh hùng và niềm tự hào chân chính của dân tộc 
 Hoạt động 2: Khoa học thời Hậu Lê 
 Các tác giả, tác phẩm và nội dung khoa học tiêu biểu thời Hậu Lê 
Đọc thông tin SGK trang 52 ( từ Khoa học dưới thời Hậu LêĐại thành toán pháp) 
Tác giả 
Công trình 
khoa học 
Nội dung 
 Tác giả, công trình khoa học tiêu biểu thời Hậu Lê: 
Ngô Sĩ Liên 
Lương Thế 
 Vinh 
Đại Việt sử 
kí toàn thư. 
Lam Sơn 
thực lục. 
Đại thành 
toán pháp 
Ghi lại Lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến đầu thời Hậu Lê. 
 Ghi lại diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. 
 Kiến thức toán học 
Dư địa chí. 
 - Xác định rõ ràng lãnh thổ quốc gia nêu lên những tài nguyên, sản phẩm của đất nước và một số phong tục tập quán của nhân dân ta. 
Nguyễn 
Trãi 
Tượng : L­ương ThÕ Vinh 
 Khoa học tự nhiên thời Hậu Lê. 
Tác giả 
Công trình khoa học 
Nội dung 
 Lê Hữu Trác  (Hải Thượng Lãn Ông) 
 -Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh 
 Kiến thức y học 
 LÊ HỮU TRÁC ( HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG ) 
KHU TƯỞNG NIỆM LÊ HỮU TRÁC ( HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG ) 
Dưới thời Hậu Lê (thế kỉ XV), văn học và khoa học nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể.Nguyên Trãi và Lê Thánh Tông là những tác giả tiêu biểu trong thời kì đó. 
Bài học 
TRÒ CHƠI: 
- Câu hỏi nhiều lựa chọn: Ghi lên bảng tên chữ cái đứng trước phương án chọn (A, B, hoặc C ). 
- Đối với câu hỏi trả lời ngắn: Ghi lên bảng nội dung của câu trả lời cho câu hỏi. 
CÁCH GHI BẢNG TRẢ LỜI 
BẮT ĐẦU 
RUNG CHUÔNG VÀNG 
B Chữ Nôm. 
A Chữ Hán. 
C Chữ Hán và chữ Nôm 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
B¾t ®Çu 
HÕt giê 
§¸p ¸n 
Câu 1: 
Văn học thời Hậu Lê 
chiếm ưu thế là chữ: 
C . Lương Thế Vinh. 
B. Ngô Sĩ Liên. 
A. Nguyễn Trãi. 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
B¾t ®Çu 
HÕt giê 
§¸p ¸n 
Câu 2: 
Tác phẩm “Quốc âm thi tập” 
là của ai ? 
B . Y học, toán, địa lí.. 
A. Y học, lịch sử, toán. 
C. Y học, lịch sử, toán, địa lí. 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
B¾t ®Çu 
HÕt giê 
§¸p ¸n 
Câu 3: 
Khoa học dưới thời Hậu Lê bao gồm những lĩnh vực nào ? 
c . Lam Sơn thực lục. 
A. Đại thành toán pháp. 
B. Đại Việt sử kí toàn thư. 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
B¾t ®Çu 
HÕt giê 
§¸p ¸n 
Câu 4: 
“Ghi lại lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Hậu Lê” là nội dung của cuốn sách nào ? 
c . Lê Thánh Tông, Ngô Sĩ Liên. 
A. Lương Thế Vinh, Nguyễn Trãi. 
B. Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông. 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
B¾t ®Çu 
HÕt giê 
§¸p ¸n 
Điền theo thứ tự vào  là: 
Dưới thời Hậu Lê (thế kỷ XV), văn học và khoa học của nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể .  và . .là những tác giả tiêu biểu trong thời kỳ đó. 
Dưới thời . (thế kỷ XV), văn học và khoa học của nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể. ........và...là những tác giả tiêu biểu trong thời kỳ đó. 
Hậu Lê 
Nguyễn Trãi 
Lê Thánh Tông 
Bài học 
 các tác phẩm và tác giả tiêu biểu của văn học : Quốc âm thi tập, Bình Ngô đại cáo; Ứ c Trai thi tập ( Nguyễn Trãi); Hồng Đức quốc âm thi tập (Lê Thánh Tông)...   
Các công trình và tác giả của các công trình:  * Đại Việt sử kí toàn thư ( Ngô Sĩ Liên) * Lam Sơn thực lục; Dư địa chí (Nguyễn Trãi) * Đại thành toán pháp ( Lương Thế Vinh)  
- Hãy kể tên các tác phẩm và tác giả tiêu biểu của văn học thời Hậu Lê 
- Hãy nêu tên các công trình khoa học tiêu biểu và tác giả của các công trình đó ở thời Hậu Lê