Bài giảng Luyện từ và câu 4 - Tuần 24 - Bài: Câu kể Ai là gì ?

LUYỆN TỪ VÀ CÂU 
CÂU KỂ: AI LÀ Gè? 
TIẾNG VIỆT 4 
TRƯỜNG TIỂU HỌC VĂN ĐỨC 
1/ Em hãy kể tên các kiểu câu kể đã học? 
- Câu kể Ai làm gì ? 
- Câu kể Ai thế nào ? 
2/ Đặt một cõu kể Ai thế nào? 
Cựng ụn bài cũ 
 - Những đúa hoa hồng nhung tươi thắm. 
I. Nhận xột 
 Hôm ấy, cô giáo dẫn một bạn gái vào lớp và nói với chúng tôi: “ Đây là Diệu Chi, bạn mới của lớp ta. Bạn Diệu Chi là học sinh cũ của trường Tiểu học Thành Công. Bạn ấy là một hoạ sĩ nhỏ đấy . Các em hãy làm quen với nhau đi.” Cả lớp tôi vỗ tay rào rào, đón chào ngưười bạn mới. Diệu Chi bẽn lẽn gật đầu chào lại. 
1. Đọc đoạn văn sau: 
Luyện từ và cõu 
CÂU KỂ AI LÀ Gè? 
 Hôm ấy, cô giáo dẫn một bạn gái vào lớp và nói với chúng tôi: “ Đây là Diệu Chi, bạn mới của lớp ta. Bạn Diệu Chi là học sinh cũ của trường Tiểu học Thành Công. Bạn ấy là một hoạ sĩ nhỏ đấy . Các em hãy làm quen với nhau đi.” Cả lớp tôi vỗ tay rào rào, đón chào người bạn mới. Diệu Chi bẽn lẽn gật đầu chào lại. 
2. Trong ba câu in nghiêng ở trên, những câu nào dùng để giới thiệu, câu nào nêu nhận định về bạn Diệu Chi? 
Câu văn nào giới thiệu về Diệu Chi 
Câu nào nêu nhận định về bạn Diệu Chi 
- Đây là Diệu Chi, bạn mới của lớp ta. Bạn Diệu Chi là học sinh cũ của trườn g Tiểu học Thành Công. 
- Bạn ấy là một hoạ sĩ nhỏ đấy . 
Câu văn đưược dùng để giới thiệu hoặc nêu nhận định về một người , một vật nào đó gọi là:	 Cõu kể Ai là gỡ ? 
Trong cỏc cõu trờn là cõu kể kiểu gỡ? Vỡ sao? 
 Cõu kể kiểu Ai là gỡ? 
+ Bộ phận thứ nhất trả lời cõu hỏi: Ai (Cỏi gỡ, con gỡ) ? 
+ Bộ phận thứ hai trả lời cho cõu hỏi: Là gỡ (là ai, là con gỡ) ? 
Bộ phận trả lời câu hỏi Ai (cái gì, con gì)? gọi là gì? 
Gọi là chủ ngữ. 
Bộ phận trả lời câu hỏi Là gì (là ai , là con gì)? gọi là gì ? 
Gọi là vị ngữ . 
Xỏc định chủ ngữ, vị ngữ trong cỏc cõu trờn: 
Đây là Diệu Chi, bạn mới của lớp ta. 
 Bạn Diệu Chi là học sinh cũ của Trưường Tiểu học Thành Công. 
 Bạn ấy là một hoạ sĩ nhỏ đấy . 
CN 
VN 
CN 
VN 
CN 
VN 
4. Kiểu câu trên khác hai kiểu câu đã học Ai làm gì? Ai thế nào ? ở chỗ nào ? 
Ai làm gì ? 
Ai thế nào ? 
Ai là gì ? 
Vị ngữ trả lời cho cõu hỏi làm gì ? 
Vị ngữ trả lời cho cõu như thờ́ nào? 
 Vị ngữ trả lời cho cõu hỏi là gì ? (là ai?, là con gì? ) 
Câu kể Ai là 	gì? 
Vị ngữ 
Trả lời cho cõu hỏi 
Là gỡ ( Là ai? Là con gỡ?) ? 
Chủ ngữ 
Trả lời cho cõu hỏi 
Ai ( Cỏi gỡ? Con gỡ?) ? 
Câu kể Ai là gì? dựng để: 
- Nờu nhận định về một người, một vật nào đú. 
- Giới thiệu 
Bài 1 : Tìm câu kể Ai là gì ? Trong các câu dưưưới đây và nêu tác dụng của nó . 
 Câu kể Ai là gì ? 
 Tác dụng 
 Thì ra đó là một thứ máy cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết tình cảm của ngưười con vào việc chế tạo . 
 Đó chính là chiếc máy tính đầu tiên trên thế giới , tổ tiên của những chiếc máy tính điện tử hiện đại . 
Tỏc dụng: Cõu giới thiệu về thứ máy mới . 
Tỏc dụng: Cõu nhận định về giá trị của chiếc máy tính . 
III. Luyện tập 
Câu kể Ai là gì ? 
 Tác dụng 
c) Sầu riêng là loại trái quý của miền Nam. Hương vị nú hết sức đặc biệt, mựi thơm đậm, bay rất xa, lõu tan trong khụng khớ. 
Mai Văn Tạo 
Nêu nhận định bao hàm cả ý giới thiệu về trái sầu riêng . 
II. Luyện tập 
Bài 1 : Tìm câu kể Ai là gì ? Trong các câu dưưới đây và nêu tác dụng của nó . 
 Bài 2: Dùng cõu kờ̉ Ai là gì ? Giới thiợ̀u vờ̀ các bạn trong lớp em (hoặc giới thiợ̀u từng người trong ảnh chụp gia đình em). 
 Bài 2: Dùng cõu kờ̉ Ai là gì ? Giới thiợ̀u vờ̀ các bạn trong lớp em (hoặc giới thiợ̀u từng người trong ảnh chụp gia đình em). 
 Lớp em là lớp 4B. Lớp cú 35 bạn. Cú 19 bạn là nữ. Bạn Quỳnh Chi là lớp trưởng, bạn ấy rất hiền. Lớp phú học tập là bạn Minh. Bạn Minh Hiếu là lớp phú văn-thể-mĩ. Chỳng em luụn giỳp đỡ nhau trong học tập. Lớp 4B là một tập thể đoàn kết, vững mạnh. 
Chỳng ta cựng thư gión tớ nào! 
2. Trong cỏc cõu trờn, cõu nào cú dạng Ai là gỡ ? 
3. Xỏc định vị ngữ trong cõu vừa tỡm được. 
Một chị phụ nữ nhỡn tụi cười, hỏi: 
 - Em là con nhà ai mà đến giỳp chị chạy muối thế này ? 
 - Em là chỏu bỏc Tự. Em về làng nghỉ hố. 
 Nguyễn Thị Ngọc Tỳ 
1. Đọc đoạn văn sau 
 - Em là chỏu bỏc Tự. 
- Mẹ em là thợ may. 
(cuùm danh tửứ) 
(danh tửứ) 
Vị ngữ 
Vị ngữ 
là 
là 
II. GHI NHỚ 
4. Những từ ngữ nào cú thể làm vị ngữ trong cõu Ai là gỡ? 
 Trong cõu kể Ai là gỡ?: 
 - Vị ngữ được nối với chủ ngữ bằng từ là. 
 - Vị ngữ thường do danh từ (hoặc cụm danh từ) tạo thành. 
Vị ngữ 
Vị ngữ 
Bạn Vũ là lớp trưởng. 
Cụ Làn là giỏo viờn dạy Tin. 
 Đọc cỏc cõu sau: 
 a) 
 	Ruộng rẫy là chiến trường 
	Cuốc cày là vũ khớ 
	Nhà nụng là chiến sĩ 
	Hậu phương thi đua với tiền phương 
	 Hồ Chớ Minh 
 b) Kim Đồng và cỏc bạn anh là những đội viờn đầu tiờn của Đội ta. 
 1. Trong những cõu trờn, những cõu nào cú dạng Ai là gỡ? 
 2. Xỏc định chủ ngữ trong những cõu vừa tỡm được. 
 3. Chủ ngữ trong những cõu trờn do những từ ngữ thế nào tạo thành? 
a) 
	Ruộng rẫy là chiến trường 
	Cuốc cày là vũ khớ 
	Nhà nụng là chiến sĩ 
b) Kim Đồng và cỏc bạn anh là những đội viờn đầu tiờn của Đội ta 
1. Trong những cõu trờn, những cõu nào cú dạng Ai là gỡ? 
a) 
	Ruộng rẫy là chiến trường. 
	Cuốc cày là vũ khớ. 
	Nhà nụng là chiến sĩ. 
b) Kim Đồng và cỏc bạn anh là những đội viờn đầu tiờn của Đội ta. 
Do danh từ hoặc cụm danh từ tạo thành. 
2. Xỏc định chủ ngữ trong những cõu vừa tỡm được. 
CN 
CN 
CN 
CN 
 1. Chủ ngữ trong cõu kể Ai là gỡ? chỉ sự vật được giới thiệu, nhận định ở vị ngữ. 
 2. Chủ ngữ trả lời cho cõu hỏi: Ai? hoặc Con gỡ?, Cỏi gỡ?. 
 3. Chủ ngữ thường do danh từ hoặc cụm danh từ tạo thành 
Ghi nhớ: 
Luyện tập 
Đọc cỏc cõu sau: 
 - Văn hoỏ nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trờn mặt trận ấy. 
	 Hồ Chớ Minh 
 - Vừa buồn mà lại vừa vui mới thực là nổi niềm bụng phượng. Hoa phượng là hoa học trũ. 
	 Xuõn Diệu 
Tỡm cõu kể Ai là gỡ? 
Xỏc định chủ ngữ và vị ngữ của cỏc cõu vừa tỡm được. 
1. Bạn Lan 
2. Người 
3. Cụ giỏo 
a. là tương lai của đất nước 
b. là người mẹ thứ hai của cỏc em 
c. là người Hà Nội 
A 
B 
2. Chọn từ ngữ thớch hợp ở cột A ghộp với từ ngữ ở cột B để tạo thành cõu kể Ai là gỡ? 
4. Trẻ em 
d. là vốn quý nhất