Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Bài: Chủ ngữ trong câu kể: Ai làm gì? - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Hoài Thơ

 Thứ ba ngày 21 tháng 12 năm 2021
 Luyện từ và câu
- Nói một câu theo mẫu: Ai làm gì? Và xác định vị 
ngữ trong câu đó. Thứ ba ngày 21 tháng 12 năm 2021 
 Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
I. Nhận xét: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
 Một đàn ngỗng vươn dài cổ, chúi mỏ về phía trước, định đớp bọn 
trẻ.Hùng đút vội khẩu súng gỗ vào túi quần, chạy biến. Thắng mếu 
máo nấp vào sau lưng Tiến. Tiến không có súng, cũng chẳng có kiếm. 
Em liền nhặt một cành xoan, xua đàn ngỗng ra xa. Đàn ngỗng kêu 
quàng quạc,vươn cổ chạy miết.
 Theo Tiếng Việt 2, 1988
1. Tìm các câu kể Ai làm gì? trong đoạn văn trên.
2. Xác định chủ ngữ trong mỗi câu vừa tìm được.
3. Nêu ý nghĩa của chủ ngữ.
4.Cho biết chủ ngữ của các câu trên do loại từ ngữ nào tạo thành.
 Chọn ý đúng:
 a. Do danh từ và các từ kèm theo nó (cụm danh từ) tạo thành;
 b. Do động từ và các từ kèm theo nó (cụm động từ) tạo thành;
 c. Do tính từ và các từ kèm theo nó (cụm tính từ) tạo thành. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
I. Nhận xét: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
 1 Một đàn ngỗng vươn dài cổ, chúi mỏ về phía trước, định 
đớp bọn trẻ. 2 Hùng đút vội khẩu súng gỗ vào túi quần, chạy 
biến. 3 Thắng mếu máo nấp vào sau lưng Tiến. 4 Tiến không 
có súng, cũng chẳng có kiếm. 5 Em liền nhặt một cành xoan, 
xua đàn ngỗng ra xa. 6 Đàn ngỗng kêu quàng quạc,vươn cổ 
chạy miết.
 Theo Tiếng Việt 2, 1988
1.Tìm các câu kể Ai làm gì? có trong đoạn văn trên.
a. Đoạn văn trên có 6mấy câu. câu?Là những câu nào?
b. Câu kể Ai làm gì? là những câucâu: nào? 1, 2, 3, 5, 6 Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
2. Xác định chủ ngữ trong mỗi câu vừa tìm được.
1. Một đàn ngỗng vươn dài cổ, chúi mỏ về phía trước, 
định đớp bọn trẻ.
2. Hùng đút vội khẩu súng gỗ vào túi quần, chạy biến.
3. Thắng mếu máo nấp vào sau lưng Tiến.
5. Em liền nhặt một cành xoan, xua đàn ngỗng ra xa.
6. Đàn ngỗng kêu quàng quạc, vươn cổ chạy miết. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
3. Ý nghĩa của chủ ngữ và cho biết chúng do loại từ ngữ 
nào tạo thành.
 Chủ ngữ Ý nghĩa của chủ ngữ Loại từ ngữ tạo thành chủ ngữ
1. Một đàn ngỗng Chỉ con vật Cụm danh từ
2. Hùng Chỉ người Danh từ
3. Thắng Chỉ người Danh từ
5. Em Chỉ người Danh từ
6. Đàn ngỗng Chỉ con vật Cụm danh từ
 Chủ ngữ trong các câu kể Ai làm gì? chỉ người, con vật. 
Chủ ngữ thường do danh từ hoặc cụm danh từ tạo thành. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
Hoàn thành các yêu cầu sau :
Tìm chủ ngữ trong các câu kể Ai làm Nêu ý nghĩa của chủ ngữ
gì? 
NgọnNgọn mồngmồng tơitơi nhảy múa trong mưa. Chỉ cây cối được nhân hóa
CánhCánh taytay cầncần cẩucẩu nhấc các kiện hàng. Chỉ đồ vật được nhân hóa
Ngoài chỉ người, con vật chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì còn 
chỉ chỉ những đồ vật, gì cây? cối được nhân hóa có hoạt động được nói 
đến ở vị ngữ. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
II. Ghi nhớ
 1.Trong1.Trong câu câu kể Aikể làm Ai gì?làm chủ gì?, ngữ chỉchủ gì? ngữ chỉ sự vật 
(người, con vật hay đồ vật, cây cối được nhân 
hóa) có hoạt động được nói đến ở vị ngữ. 
2. ChủChủ ngữ ngữ thường thường do từ do loại danh nào tạotừ thành?(hoặc cụm danh 
từ) tạo thành. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
III . Luyện tập
* Bài 1 : Đọc lại đoạn văn sau:
 Cả thung lũng như một bức tranh thủy mặc. Những 
sinh hoạt của ngày mới bắt đầu. Trong rừng, chim chóc 
hót véo von. Thanh niên lên rẫy. Phụ nữ giặt giũ bên 
những giếng nước. Em nhỏ đùa vui trước nhà sàn. Các cụ 
già chụm đầu bên những ché rượu cần. 
 (Theo Đình Trung) 
a. Tìm các câu kể Ai làm gì? trong đoạn văn trên.
b. Xác định chủ ngữ của từng câu vừa tìm được. II. Luyện tập
Bài 1: Các câu kể Ai làm gì? Có trong đoạn văn là:
 3. Trong rừng, chim chóc hót véo von. 
 4. ThanhThanh niênniên lên rẫy. 
 5. Phụ nữ giặt giũ bên những giếng nước. 
 6. Em nhỏ đùa vui trước nhà sàn. 
 7. Các cụ già chụm đầu bên những ché rượu cần. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
Bài 2: Đặt câu với các từ ngữ sau làm chủ ngữ:
a. Các chú công nhân đang làm đường.
b. Mẹ em đang gặt lúa.
c. Chim sơn ca hót líu lo trên cành. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
* Bài 3: Đặt câu nói về hoạt động của từng nhóm người 
hoặc vật được miêu tả trong bức tranh bên:
1. Bà con nông dân đang 
làm gì?
2. Các bạn nhỏ đang làm gì? 
3. Các chú công nhân đang 
làm gì?
4. Bầy chim đang làm gì? 
5. Ông mặt trời đang làm gì?. Thứ ba ngày 19 tháng 1 năm 2021
 Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
* Bài 3: Đặt câu nói về hoạt động của từng nhóm người 
hoặc vật được miêu tả trong bức tranh bên:
 Bài làm
 Sáng sớm, bà con nông 
dân ra đồng gặt lúa. Các 
bạn nhỏ đến trường vui vẻ. 
Các chú công nhân đang lái 
máy cày vỡ đất cho những 
thửa ruộng vừa gặt xong. 
Một bầy chim bay vút lên 
trời xanh. Ông mặt trời 
đang từ từ nhô lên rực rỡ. Luyện từ và câu
 Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?
* Nói câu theo mẫu Ai làm gì ứng với mỗi tranh sau.
 Ví du:̣ 
 - Ông em đang đoc̣ bá o. - Các bạn đang trồng và - Chú họa sĩ và các cô diễn 
chăm sóc cây. viên múa đang thể hiện 
 những- môn nghệ thuật mà 
 mình yêu thích. - Mẹ đang cho bò ăn cỏ. - Gà mẹ đang ấp trứng.
 - Các bạn nhỏ đang 
 thu gom kế hoạch nhỏ.