Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Hồ Hoàng Gia - Dấu ngoặc kép

 Giáo viên thực hiện: HỒ HOÀNG GIA 2014 - 2015 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THỚI BÌNH Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu Cho câu văn sau: Thầy nói: “Từ nay các em còn dám không làm bài ở nhà nữa không ?” KIỂM TRA BÀI CŨ Những dấu câu nào em đã được học? Dấu hai chấm có tác dụng gì ? * Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời nói của một nhân vật hoặc là lời giải thích cho bộ phận đứng trước. * Khi báo hiệu lời nói của nhân vật, dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu dòng. Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” 	 Theo Trường Chinh 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: * Từ ngữ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”. * Câu: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” Những từ ngữ và câu đó là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: * Từ ngữ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”. * Câu: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: - DÊu ngoÆc kÐp dïng ®Ó dÉn lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt. Một từ hay cụm từ: Một câu trọn vẹn hay đoạn văn: Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, là “đầy tớ trung thành của nhân dân”. Ở Bác, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự say mê mãnh liệt. Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” 	 Theo Trường Chinh 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: * Từ ngữ: “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”. * Câu: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” 2. Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm? Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: * Ví dụ: Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”, “đầy tớ trung thành của nhân dân”. * Ví dụ: Bác nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” Dấu ngoặc kép được dùng độc lập khi lời dẫn trực tiếp chỉ là một từ hay cụm từ: Dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm khi lời dẫn trực tiếp là một câu trọn vẹn hay đoạn văn: 2. Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm? Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: 2. Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm? 3. Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý gì? Dấu ngoặc kép tròng trường hợp này được dùng làm gì? Có bạn tắc kè hoa Xây “lầu” trên cây đa Rét, chơi trò đi trốn Đợi ấm trời mới ra. 	 Phạm Đình Ân Từ lầu chỉ cái gì? Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: 2. Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm? 3. Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý gì? Dấu ngoặc kép tròng trường hợp này được dùng làm gì? Có bạn tắc kè hoa Xây “lầu” trên cây đa Rét, chơi trò đi trốn Đợi ấm trời mới ra. 	 Phạm Đình Ân Tắc kè hoa có xây được lầu theo nghĩa trên không? * Tắc kè xây tổ trên cây – tổ tắc kè nhỏ bé, không phải cái lầu theo nghĩa con người. Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: 2. Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm? 3. Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý gì? Dấu ngoặc kép tròng trường hợp này được dùng làm gì? Có bạn tắc kè hoa Xây “lầu” trên cây đa Rét, chơi trò đi trốn Đợi ấm trời mới ra. 	 Phạm Đình Ân Từ lầu trong khổ thơ được dùng với nghĩa gì? Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng làm gì? Gọi cái tổ nhỏ của tắc kè bằng từ lầu để đề cao giá trị của cái tổ đó. Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng để đánh dấu từ lầu là từ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Những từ ngữ và câu đặt trong dấu ngoặc kép dưới đây là lời của ai? Nêu tác dụng của dấu ngoặc kép: 2. Trong đoạn văn trên, khi nào dấu ngoặc kép được dùng độc lập? Khi nào dấu ngoặc kép được dùng phối hợp với dấu hai chấm? 3. Trong khổ thơ sau, từ lầu được dùng với ý gì? Dấu ngoặc kép tròng trường hợp này được dùng làm gì? 1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó. Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm. 2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. II. Ghi nhớ: Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó. Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm. 2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. II. Ghi nhớ: III. Luyện tập: Bài 1 Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau: Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ ? ” Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.” “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ ? ” “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.” Bài 2 Có thể đặt những lời nói trực tiếp đó xuống dòng sau dấu gạch ngang đầu dòng không? Vì sao ? Đề bài của cô giáo và các câu văn của các bạn học sinh có phải là những lời đối thoại trực tiếp không? Đề bài của cô giáo và các câu văn của các bạn học sinh không phải là những lời đối thoại trực tiếp, do đó không thể viết xuống dòng, đặt sau dấu gạch đầu dòng. Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó. Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm. 2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. II. Ghi nhớ: III. Luyện tập: Bài 1 Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau: Bài 3 Có thể đặt những lời nói trực tiếp đó xuống dòng sau dấu gạch ngang đầu dòng không? Vì sao ? Bài 2 Em đặt dấu ngoặc kép vào chỗ nào trong các câu sau: a) Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm vôi vữa. b) Trạng Quỳnh thấy có ngưởi dâng vua một mâm đào gọi là đào trường thọ thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh, Quỳnh bèn tâu: - Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là trường thọ mới lấy ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ, nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên, xin đức vua đổi tên quả ấy là đoản thọ và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào. Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Quỳnh. TRUYỆN DÂN GIAN VIỆT NAM “ ” “ ” “ ” “ ” Chọn phương án đúng: Trong các câu sau, câu nào viết đúng? A. Người xưa có câu: Nước chảy đá mòn. B. Người xưa có câu: “Nước chảy đá mòn.” C. Người xưa có câu “Nước chảy đá mòn.” Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu CỦNG CỐ DẤU NGOẶC KÉP Thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2014 Luyện từ và câu DẤU NGOẶC KÉP I. Nhận xét: 1. Dấu ngoặc kép thường được dùng để dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó. Nếu lời nói trực tiếp là một câu trọn vẹn hay một đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép ta thường phải thêm dấu hai chấm. 2. Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. II. Ghi nhớ: III. Luyện tập: Bài 1 Tìm lời nói trực tiếp trong đoạn văn sau: Có thể đặt những lời nói trực tiếp đó xuống dòng sau dấu gạch ngang đầu dòng không? Vì sao ? Bài 2 Em đặt dấu ngoặc kép vào chỗ nào trong các câu sau: a) Cả bầy ong cùng nhau xây tổ. Con nào con nấy hết sức tiết kiệm “vôi vữa.” b) Trạng Quỳnh thấy có ngưởi dâng vua một mâm đào gọi là đào “trường thọ” thì thản nhiên lấy một quả mà ăn. Vua giận, ra lệnh chém đầu Quỳnh, Quỳnh bèn tâu: - Tâu bệ hạ, thần thấy quả đào gọi là “trường thọ” mới lấy ăn, tưởng ăn vào thì được sống lâu thờ vua. Không ngờ, nuốt chưa khỏi miệng mà chết đã đến cổ. Vậy nên, xin đức vua đổi tên quả ấy là “đoản thọ” và trị tội kẻ xu nịnh dâng đào. Vua nghe vậy bật cười, tha tội cho Quỳnh. TRUYỆN DÂN GIAN VIỆT NAM Bài 3 Có lần, cô giáo ra cho chúng tôi một đề văn ở lớp: “Em đã làm gì để giúp đỡ mẹ ? ” Tôi loay hoay mất một lúc, rồi cầm bút và bắt đầu viết: “Em đã nhiều lần giúp đỡ mẹ. Em quét nhà và rửa bát đĩa. Đôi khi, em giặt khăn mùi soa.” Đề bài của cô giáo và các câu văn của các bạn học sinh không phải là những lời đối thoại trực tiếp, do đó không thể viết xuống dòng, đặt sau dấu gạch đầu dòng.