Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Bài: Câu ghép - Nguyễn Thị Vân

C«ng nghiÖpLUYEÄN TÖØ VAØ CAÂU- LÔÙP 5GV: Nguyễn Thị VânXác định chủ ngữ ,vị ngữ trong câu :a/ Đồng làng vương chút heo may.b/ Mầm cây tỉnh giấc, vườn đầy tiếng chim.KIỂM TRA BÀI CŨCNCNCNVNVNVNCÂU GHÉPĐọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:	Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc. Đoàn Giỏi 1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn trên rồi xác định chủ ngữ vị ngữ trong từng câu.2. Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:a, Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành)b, Câu ghép (Câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).3. Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không? Vì sao? Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc. Đoàn Giỏi Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to. Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa. Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.12341/ Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to.CNVN2/ Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.CNCNVNVN3/ Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.CNCNVNVN 4/ Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.CNCNVNVNCâu đơnCâu ghépChồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa...CN1VN2CN2VN1CN3VN31/ Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.CNCNVNVN2/ Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.CNCNVNVN3/ Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.CNCNVNVN4/ Chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa...CN1CN2VN2VN1CN3VN31/ Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.CN1CN2VN1VN22/ Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.CN1CN2VN2VN13/ Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.CN2CN1VN1VN24/ Chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa...CN1CN2VN2VN1CN3VN31/ Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.CN1CN2VN1VN22/ Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.CN1CN2VN2VN13/ Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.CN2CN1VN1VN24/ Chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa...CN1CN2VN2VN1CN3VN3Vế 1Vế 1Vế 2Vế 2Vế 1Vế 2Vế 3Vế 2Vế 1I- NhËn xÐt: * Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.* Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ). Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.CNCNVNVN Hễ con chó đi chậm. Con khỉ cấu hai tai chó giật giật. CNCNVNVN Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.CNCNVNVN Hễ con chó đi chậm. Con khỉ cấu hai tai chó giật giật. CNCNVNVN Mỗi vế câu ghép thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác .GHI NHỚ - Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại. - Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn ( có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác. Tìm ví dụ về câu ghépLUYỆN TẬPBài 1. Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu trong từng câu ghép. 	Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ... Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kỳ diệu muôn màu, muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên. Theo Vũ Tú Nam 4. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề. 3. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. 5. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ 6. Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. a, Đọc các câu văn đã được đánh số thứ tự. Ghi dấu x vào ô trống trước những câu là câu ghép : 2. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. 7. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kỳ diệu muôn màu, muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.1. Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. XXXXX2. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. 3. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. 4. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề. 5. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ... 6. Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. b, Đánh dấu gạch chéo (/) để xác định các vế câu trong từng câu ghép vừa tìm được Bài 2: Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập 1 thành một câu đơn được không? Vì sao?Bài 3: Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép:Mùa xuân đã về, .......................................................Mặt trời mọc, ...........................................................Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn ..............................................................d) Vì trời mưa to ..........................................................Xin chân thành cảm ơn thầy cô và các em .Chào tạm biệt !