Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Tuần 9 - Bài: Đại từ

TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ NGỌC HÂN 
Luyện từ và câu – Lớp 5 
Đại từ. 
NÀM 
KIỂM TRA BÀI CŨ. 
* Em hãy kể tên những từ loại mà em đã được học ? Lấy ví dụ minh họa ? 
Luyện từ và câu 
Đại từ 
I. Nhận xét 
1. Các từ in nghiêng dưới đây được dùng để làm gì? 
a. Hùng nói: “Theo tớ , quý nhất là lúa gạo. Các cậu có thấy ai không ăn mà sống được không?” 
 Quý và Nam cho là có lí. 
b. Chích bông sà xuống vườn cải. Nó tìm bắt sâu bọ. 
tớ 
cậu 
Hùng 
Q úy và Nam 
(danh từ) 
(cụm danh từ) 
thay thế 
thay thế 
tớ; 
cậu; 
dùng để xưng hô 
nó 
Chích bông 
(danh từ) 
thay thế 
nó 
dùng để xưng hô 
Từ vậy thay thế cho cụm từ thích thơ . Cách dùng ấy giống ở bài 1 là tránh lặp từ ngữ. 
Từ thế thay thế cho từ quý. Cách dùng ấy giống ở bài1 là để tránh lặp từ ở câu tiếp theo. 
2. Cách dùng những từ in ®Ëm dưới đây có gì giống cách nêu ở bài tập 1? 
a) Tôi rất thích thơ. Em gái tôi cũng vậy . 
b) Lúa gạo hay vàng đều rất quý. Thời gian cũng thế. Nhưng quý nhất là người lao động. 
Qua 2 bài tập, em hiểu thế nào là đại từ ? 
 Đại từ là từ dùng để xưng hô hay thay thế danh từ, động từ , tính từ ( hoặc cụm danh từ, cụm động từ, c ụm tính từ ) trong câu cho khỏi lặp lại các từ ngữ ấy. 
Các từ in đậm dưới đây được dùng làm gì? 
a) Hùng nói: “Theo tớ , quý nhất là lúa gạo. Các cậu có thấy ai không ăn mà sống được không?” 
 Quý và Nam cho là có lí. 
Chích bông sà xuống vườn cải. Nó tìm bắt sâu bọ. 
2 . Cách dùng những từ in đậm dưới đây có gì giống cách nêu ở bài tập 1? 
a) Tôi rất thích thơ . Em gái tôi cũng vậy . 
b) Lúa gạo hay vàng đều rất quý . Thời gian cũng thế . Nhưng quý nhất là người lao động. 
I. Nhận xét 
Hỏi 
II. Ghi nhớ 
 Đại từ là từ dùng để xưng hô hay để thay thế danh từ, động từ, tính từ ( hoặc cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ ) trong câu cho khỏi lặp lại các từ ngữ ấy. 
Ví dụ: 
Tấm đi qua hồ. vô ý đánh rơi một chiếc giày xuống nước. 
Tấm 
Cô 
Chị 
Nó 
Cô 
III. Luyện tập 
1. Các từ ngữ in đậm trong đoạn thơ sau được dùng để chỉ ai? Những từ ngữ đó được viết hoa nhằm biểu lộ điều gì? 
	 Mình về với Bác đường xuôi 
 Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người 
 Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời 
 Áo nâu túi vải,đẹp tươi lạ thường! 
	 Nhớ Người những sáng tinh sương 
 Ung dung yên ngựa trên đường suối reo 
 Nhớ chân Người bước lên đèo 
 Người đi, rừng núi trông theo bóng Người. 
	Tố Hữu 
- Các từ in đậm trong đoạn thơ được dùng để chỉ Chủ tịch Hồ Chí Minh - Bác Hồ. 
- Những từ đó được viết hoa nhằm biểu lộ thái độ quý trọng, kính mến Bác. 
III. Luyện tập 
1. Các từ ngữ in đậm trong đoạn thơ sau được dùng để chỉ ai? Những từ ngữ đó được viết hoa nhằm biểu lộ điều gì? 
2 . Tìm những đại từ trong bài ca dao sau: 
 - C¸i cß, c¸i v¹c, c¸i n«ng 
 Sao mµy giÉm lóa nhµ «ng, hìi cß? 
 - Kh«ng kh«ng, t«i ®øng trªn bê, 
 MÑ con c¸i diÖc ®æ ngê cho t«i 
 Ch¼ng tin, «ng ®Õn mµ coi 
 MÑ con nhµ nã cßn ngåi ®©y kia. 
Luyện từ và câu 
Đại từ 
Con cò 
Con diệc 
Con bồ nông 
Con vạc 
2. Tìm những đại từ trong bài ca dao sau: 
 - C¸i cß, c¸i v¹c, c¸i n«ng 
 Sao mµy giÉm lóa nhµ «ng, hìi cß? 
 - Kh«ng kh«ng, t«i ®øng trªn bê, 
 MÑ con c¸i diÖc ®æ ngê cho t«i 
 Ch¼ng tin, «ng ®Õn mµ coi 
 MÑ con nhµ nã cßn ngåi ®©y kia. 
Luyện từ và câu 
Đại từ 
 - Cái cò, cái vạc, cái nông, 
Sao mày giẫm lúa nhà ông, hỡi cò? 
 - Không không, tôi đứng trên bờ, 
Mẹ con cái diệc đổ ngờ cho tôi. 
 Chẳng tin, ông đến mà coi, 
Mẹ con nhà nó còn ngồi đây kia. 
Người nói 
Chủ ruộng: . 
Người đáp 
cò:  
Người được nhắc tới diệc: .. 
ông 
, tôi 
nó 
mày 
2. Tìm những đại từ trong bài ca dao sau: 
3. Dùng đại từ ở những từ thích hợp để thay thế cho danh từ bị lặp lại nhiều lần trong mẩu chuyện sau : 
 Con chuột tham lam 
 Chuột ta gặm vách nhà. Một cái khe hở hiện ra. Chuột chui qua khe và tìm được rất nhiều thức ăn. Là một con chuột tham lam nên chuột ăn nhiều quá, nhiều đến mức bụng chuột phình to ra. Đến sáng, chuột tìm đường trở về ổ, nhưng bụng to quá, chuột không sao lách qua khe hở được . 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
PHIẾU BÀI TẬP 
nó 
nó 
nó 
Đại từ là gì? 
 Đại từ là từ dùng để xưng hô hay để thay thế danh từ, động từ, tính từ ( hoặc cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ ) trong câu cho khỏi lặp lại các từ ngữ ấy. 
Luyện từ và câu 
Đại từ 
L 
A 
O 
Đ 
Ộ 
N 
G 
C 
Á 
I 
V 
Ạ 
C 
C 
H 
U 
I 
T 
Ô 
I 
1 
2 
3 
4 
5 
1. Trong bài: “Cái gì quý nhất?”, thầy cho rằng ai là người quý nhất? 
2. Tên con vật còn thiếu trong câu: “Cái cò, ., cái nông”? 
3. Chuột gặm vách nhà, chuột làm gì để qua khe hở? 
4. Từ còn thiếu trong câu: “Không không, .đứng trên bờ”? 
5. Chữ thứ hai trong đầu bài học hôm nay? 
T 
Ừ 
Trò chơi: giải ô chữ 
CHÀO CÁC EM !