Bài giảng Mĩ thuật 6 - Bài 19: Tranh dân gian Việt Nam

 Bài 19.Tranh nhân gian Việt Nam I-Vài nét về tranh nhân gian- Tranh phát triển mạnh vào thời Lý (TK XI) và phát triển rộng rãi vào thời Lê (TK XV - XVIII) do tập thể nhân dân sáng tạo. Có nhiều vùng sản xuất tranh như làng Sình (Huế), Kim Hoàng (Hà Tây), và một số dân tộc vùng cao ở phía Bắc và phía Nam (Tày, Nùng, Dao, Cao Lan.) đến nay còn hai vùng sản xuất chính là Đông Hồ (Bắc Minh) và Hàng Trống (Hà Nội).- Tranh dân gian là một thể loại tranh ra đời từ rất lâu, không có tên tác giả, được lưu hành rộng rãi trong dân gian, truyền từ đời này sang đời khác.- Tranh được sáng tạo nhờ trí tuệ của tập thể, của nhân dân. Gồm nhiều thể loại, trong đó phải kể đến hai thể loại chính: tranh Tết và tranh thờ. Tranh ra đời phục vụ nhu cầu chơi tranh nhân dịp Tết và nhu cầu thờ cúng của đông đảo quần chúng nhân dân trước kia cũng như hiện nay.Một số loại tranh nhân gianTranh Gà máiTranh chăn trâu thổi sáoTranh hứng dừaTranh tố nữTranh bịt mắt bắt dê 1.Tranh Đông Hồ _Tranh Đông Hồ làm ở làng Hồ huyện Thuận thành, tỉnh Bắc Ninh._Tranh in hoàn toàn trên giấy dó quét màu điệp.Màu sắc lấy từ thảo mộc có sẵn trong thiên nhiên nên đậm đà chắc khoẻ._Tranh bao nhiêu màu thì có bấy nhiêu bản in. In các màu trước bản nét đen in sau cùng.Màu đen lấy từ than lá tre, than rơm, màu đỏ lấy từ sỏi đỏ, màu vàng lấy từ gỗ vang, quả dành dành, màu xanh lấy từ lá chàm, màu trắng lấy từ vỏ sò vỏ hến.Đề tài gần gũi với người dân lao động. Bố cục mang tính ước lệ thuận mắt.Đối tượng phục vụ là dân lao động.II-HAI DÒNG TRANH ĐÔNG HỒ VÀ HÀNGTRỐNGMột số tranh Đông Hồ Tranh Bà TriệuTranh Thạch SanhTranh Đánh ghenTranh Tiến tài 2.Tranh Hàng Trống _Tranh Hàng Trống làm ở phố Hàng Trống nay thuộc quận Hoàn Kiếm Hà Nội._Tranh Hàng Trống chỉ cần một bản in nét, in trước, sau đó tô màu bằng tay._Màu lấy từ phẩm nhuộm, các nghệ nhân dùng bút lông để tô nên màu sắc tươi sáng nhẹ nhàng uyển chuyển, tinh tế._Đề tài lấy từ tích truyện, và tín ngưỡng tôn giáo._Đối tượng phục vụ là tầng lớp trung lưu, dân thành thị.Một số tranh Hàng TrốngTranh Ngũ HổTranh Lý Ngư Vọng NguyệtBà Chúa Thượng NgànPhật Bà Quan Âm III- Giá trị nghệ thuật của tranh dân gian- Tranh dân gian Việt Nam được nhân dân ưa thích và là một bộ phận của nền văn hoá dân tộc và nhân loại có giá trị nghệ thuật cao:thể hiện qua nội dung đề tài, bố cục, hình vẽ, đường nét, màu sắc.- Đường nét được xem là dáng, màu sắc là men. Ngoài ra trong tranh còn sử dụng chữ hay những câu thơ vừa minh hoạ vừa tạo cho tranh thêm chặt chẽ về bố cục.- Hình tượng mang tính khái quát cao, vừa hư vừa thực khiến cho người xem cảm thấy gần gũi, yêu thích. Nghĩ thấy thuận tình, ngắm thì thuận mắt không chán.