Bài giảng môn Đại số khối 9 - Bài học 2: Hàm số bậc nhất

Gi¸o viªn thùc hiÖn: VŨ VĂN TIẾNVÒ dù GIê HéI GI¶NGChào mừng các thầy cô giáo Phßng gi¸o dôc tø kúTr­êng THCS QUANG TRUNGKIỂM TRA Câu 1: - Khi nào đại lượng y gọi là hàm số của đại lượng x?- Thế nào là hàm số đồng biến? Nghịch biến? Câu 2: Cho hàm số y = f(x) = -3x + 1 Tính f(-2); f(0); f( ); f(5). Trả lời:- Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x, ta luôn xác định được một và chỉ một giá trị tương ứng của y thì y được gọi là hàm số của x, và x gọi là biến số. Hàm số y = f(x) xác định với mọi giá trị của x thuộc R, với x1, x2 bất kỳ thuộc R+ Nếu x1 f(x2) thì hàm số y = f(x) nghịch biến trên RGiải:f(-2) = -3(-2) + 1 = 7f(0) = -3.0 + 1 = 1f( ) = -3( ) + 1 = 0f(5) = -3.5 + 1 = -14§ 2. HÀM SỐ BẬC NHẤT Tiết 211. KHÁI NIỆM VỀ HÀM SỐ BẬC NHẤT Một ôtô chở khách đi từ bến xe phía nam Hà Nội vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ xe ôtô cách trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét ? Biết rằng bến xe phía nam cách trung tâm Hà Nội 8 km.BẾN XETrung tâm HÀ NỘIHUẾ50t (km)8(km)?1 Hãy điền vào chỗ trống()cho đúng Sau 1 giờ, ôtô đi được là:  - Sau t giờ, ôtô đi được là: . - Sau t giờ, ôtô cách trung tâm Hà Nội là : s =50 (km)50t (km)50t + 8 (km)* Bài toán (sgk – 46)8 km§ 2. HÀM SỐ BẬC NHẤT Tiết 211. KHÁI NIỆM VỀ HÀM SỐ BẬC NHẤT* Bài toán (sgk – 46)?1 s = 50t + 8?2 Tính các giá trị tương ứng của s khi cho t lần lượt các giá trị 1 giờ ; 2 giờ ; 3 giờ ; 4 giờ Giải thích tại sao s là hàm số của t ?s = 50t + 84321tGiải thích: ................ s là hàm số của t vì+ s phụ thuộc vào t+ Ứng với mỗi giá trị của t chỉ có 1 giá trị tương ứng của s58108158208* Định nghĩa:Hàm số bậc nhất là hàm số cho bởi công thức: y = ax + b. Trong đó a, b là các số cho trước, a ≠ 0.s = 50t + 8 là một hàm số bậc nhất.§ 2. HÀM SỐ BẬC NHẤT Tiết 211. KHÁI NIỆM VỀ HÀM SỐ BẬC NHẤTHàm số bậc nhất là hàm số cho bởi công thức: y = ax + b. Trong đó a, b là các số cho trước, a ≠ 0.Bài tập 1: Các hàm số sau có là hàm số bậc nhất hay không? Hãy điền Đúng (Đ), Sai (S) vào ô tương ứng và xác định hệ số a, b của các hàm số là hàm số bậc nhấtTTC¸c hµm sè sau lµ hµm sè bËc nhÊtHÖ sè a,b1 y = - 1 - 3x 2 y = 2x2 + 1 3 y = - 0,2 x4 y = (m + 1) x - 1 ( m lµ sè cho tr­íc)5y = 2(1 - x) + 2x § 2. HÀM SỐ BẬC NHẤT Tiết 211. KHÁI NIỆM VỀ HÀM SỐ BẬC NHẤT* Bài toán (sgk – 46)* Định nghĩa:Hàm số bậc nhất là hàm số cho bởi công thức: y = ax + b. Trong đó a, b là các số cho trước, a ≠ 0.Hàm số y = ax (a 0) có phải là hàm số bậc nhất không ? Vì sao ?¹* Chú ý. Khi b = 0, hàm số có dạng y = ax (học ở lớp 7)Qua bảng một số giá trị tương ứng, hãy cho biết hàm số s = 50 t +8 đồng biến hay nghịch biến ? Vì sao ?t1234.s = 50 t +858108158208.Vậy yếu tố nào quyết định hàm số bậc nhất đồng biến hay nghịch biến ?§ 2. HÀM SỐ BẬC NHẤT Tiết 211. KHÁI NIỆM VỀ HÀM SỐ BẬC NHẤT.* Bài toán (sgk – 46)* Định nghĩa:Hàm số bậc nhất là hàm số cho bởi công thức: y = ax + b. Trong đó a, b là các số cho trước, a ≠ 0.* Chú ý. Khi b = 0, hàm số có dạng y = ax (học ở lớp 7)2. TÍNH CHẤT.Bài tập đã cho về nhà từ tiết học trước: Cho 2 hàm số y = 3x +1 và y = -3x +1. a) Các hàm số trên xác định với những giá trị nào của x ? Vì sao ? b) Hãy lập bảng biểu thị một số giá trị tương ứng của x và y. Cho biết hai hàm số trên đồng biến hay nghịch biến ?Hãy chứng minh nhận định đó.Hàm số y = 3x + 1 đồng biến trên RHàm số y = - 3x + 1 nghịch biến trên R. Tổng quát, khi nào hàm số y = ax + b (a ≠ 0) đồng biến, nghịch biến ?Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi x R và có tính chất sau:a) Đồng biến trên R, khi a > 0b) Nghịch biến trên R, khi a 0b) Nghịch biến trên R, khi a 0b) Nghịch biến trên R, khi a 0- Nghịch biến khi a 0b) Nghịch biến trên R, khi a < 0HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ1. Ghi nhớ định nghĩa, tính chất hàm số bậc nhất. 2. Biết cách xác định các hệ số để hàm số là hàm số bậc nhất, để hàm số bậc nhất đồng biến, nghịch biến trên R3. Làm các bài tập 8,1,12,13 (Sgk/48) Bài tập: Tìm các giá trị của m để hàm số y =(m2 – 4)x2 + (m-2)x là hàm số bậc nhất. Hàm số: y = (m2 - 4)x2 +(m-2)x + 3 có là hàm số bậc nhất hay không ?Có giá trị nào của m đề hàm số y = (m2 -4)x2 + (m-2)x + 3 là hàm số bậc nhất ?Về cách dạy bài này thì theo mình cứ như tiến trình giáo án đã soạn. Ở phần kiểm tra cần nhấn mạnh 2đk để y là 1 hs của x để lát sau vận dụng trả lời ?2, sau phần kiểm tra GV giới thiệu hàm số y = -3x+1 là 1 hs bậc nhất và đặt vấn đề vào bài: Vậy hs bậc nhất là hs có dạng ntn?”Sau khi trả lời ?2 GV nêu vấn đề nếu thay kí hiệu s là y, t là x ta có hs y = 50x +8 và cũng giới thiệu đó là 1 hs bậc nhất. Từ đó nêu câu hỏi : Theo em hiểu thì hs bậc nhất là hs có dạng ntn? để đưa ra ĐN. Sau khi có ĐN yêu cầu HS lấy VD. GV có thể lấy 1 VD về hs có b =0 (hoặc gợi mở để HS đưa ra VD này) và hỏi đó có phải là HSBN không, từ đó nhấn mạnh chú ý. Củng cố bằng bài tập 1, nếu lớp HS học tốt có thể lấy thêm hs y = (m2+2)x + 1 để khai thác trí lực HS. Bài tập này mình dùng ô trống mà ngay cả khi đang trình chiếu mình vẫn có thể gõ vào được để có thể ứng phó với các ý kiến khác nhau của HS (bình thường trong PP không làm được việc này) Phần 2 chú ý phải cho bài tập đó về nhà từ tiết trước coi như một vấn đề để trong tiết này giải đáp. Bài tập mở rộng ở HDVN nếu còn thời gian mình làm trên lớp (chắc là cũng khó làm tại lớp vì không đủ thời gian) không thì mình gieo vấn đề cho HS về nhà suy nghĩ, tiết sau mình sẽ trả lời cụ thể. Mình có 1 file video củng cố kiến thức toàn bài nhưng gửi qua mạng có thể bị đứt liên kết, H tạo lại nhé. Trên đay là những ý tưởng của cá nhân mình, H tham khảo nhé. Có những ý tưởng cũng khó diễn tả bằng lời được có gì H phản hồi lại mình cùng trao đổi. Thân!