Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tiết 23: Đại lượng tỉ lệ thuận - Nguyễn Thế Hưng

Thứ 4 ngày 27tháng 10 năm 2010Mụn toỏn 7Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thế Hưng Trường THCS Phìn HồNhiệt liệt chào mừngCác thầy cô giáo về dự hội giảng Lớp 7A2CHƯƠNG II : HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊCẤU TRÚC CỦA CHƯƠNG IIHàm số và đồ thịĐại lượng tỉ lệ thuậnMột số bài toỏn về đại lượng tỉ lệ thuậnHàm sốĐại lượng tỉ lệ nghịchMột số bài toỏn về đại lượng tỉ lệ nghịchMặt phẳng toạ độĐồ thị hàm số y = axHai đại lượng tỉ lệ thuận là hai đại lượng liờn hệ với nhau sao cho khi đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiờu lần thỡ đại lượng kia cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiờu lần. - Thế nào là hai đại lượng tỉ lệ thuận?- Lấy vớ dụ về hai đại lượng tỉ lệ thuận.TIẾT 23 : ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬNTIẾT 23 : ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩa?1 Hóy viết cụng thức tớnh? a. Quóng đường đi được s (km) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều với vận tốc 15(km/h) b. Khối lượng m (kg) của một thanh sắt đồng chất cú khối lượng riờng là 7800 (kg/m3) theo thể tớch V(m3) Trả lời: s = 15 t m = 7800 V ? Cỏc cụng thức trờn cú điểm nào giống nhau?Trả lời: Cỏc cụng thức trờn đều cú điểm giống nhau là: Đại lượng này bằng đại lượng kia nhõn với một hằng số khỏc 0 y=kx(k là hằng số khỏc 0) => y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k TIẾT 23 : ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩa- Nếu đại lượng y liờn hệ với đại lượng x theo cụng thức: y = kx (với k là hằng số khỏc 0) thỡ ta núi y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k?2 Cho biết y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k = .Hỏi x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ nào? GIẢI Y tỉ lệ thuận với x theo tỉ số làk= x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là k= QUA BÀI TẬP TRấN HÃY TRẢ LỜI CÂU HỎI Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k (khác 0) thì x có tỉ lệ thuận với y không? Theo hệ số tỉ lệ là bao nhiêu?Trả lời : y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k thì x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là:Chỳ ý: Khi đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x thỡ x cũng tỉ lệ thuận với y và ta núi hai đại lượng đú tỉ lệ thuận với nhau. Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k (khỏc 0) thỡ x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là 1k1kHỡnh vẽ dưới là một biểu đồ hỡnh cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mỗi con khủng long ở cỏc cột a, b, c, d nặng bao nhiờu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao cỏc cột được cho trong bảng sau:CộtabcdChiều cao (mm)1085030Chiều cao của cột (L) và khối lượng của khủng long (m) là hai đại lượng tỉ lệ thuận m = k . L (k ≠ 0) + ở cột a cú m = 10; L = 10 m =1 . L+ Khối lượng con khủng long ở cột b là: + Khối lượng con khủng long ở cột c là: + Khối lượng con khủng long ở cột d là: abcd10tấn 8tấn50tấn30tấnm = 1 . 8 = 8 (tấn) m = 1 . 50 = 50 (tấn)m = 1 . 30 = 30 (tấn)=> k = m : L = 10 : 10 = 1 10mm8 mm50 mm30 mm?3Qua bài tập trờn hóy trả lời cõu hỏi- Nếu biết hai giá trị tương ứng của đại lượng tỉ lệ thuận thì ta tìm được gì?Trả lời: Ta tìm được hệ số tỉ lệ k- Khi biết hệ số tỉ lệ k và một giá trị của đại lượng này ta tìm được gì?Trả lời: Ta tìm được giá trị tương ứng của đại lượng kia.Nhận xét:- Nếu biết hai giá trị tương ứng của tỉ lệ thuận ta tìm được hệ số tỉ lệ k.- Khi biết hệ số tỉ lệ k và một giá trị của đại lượng này ta tìm được giá trị tương ứng của đại lượng kia.TIẾT 23 : ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liờn hệ với đại lượng x theo cụng thức: y = kx (với k là hằng số khỏc 0) thỡ ta núi y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k2.Tớnh chất?4. Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ thuận với nhaua. Hóy xỏc định hệ số tỉ lệ của y đối với x.b. Thay mỗi dấu “?” trong bảng trờn bằng một số thớch hợp.c. Cú nhận xột gỡ về tỉ số giữa hai giỏ trị tương ứng của y và x ?311yxyyyxxx2234;;;4TIẾT 23 : ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liờn hệ với đại lượng x theo cụng thức: y = kx (với k là hằng số khỏc 0) thỡ ta núi y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k2.Tớnh chấtGiải: a)11623ykx= = = b) y2 = kx2 = 2.4 = 8 y3 = kx3 = 2.5 = 10 y4 = kx4 = 2.6 = 12 c)1234312;yyx=yyxxx2;=2;=2;=24311y(= ) 2xịyyyxxx2234===4Tớnh chất:- Tỉ số hai giỏ trị tương ứng của chỳng luụn khụng đổi.- Tỉ số hai giỏ trị bất kỳ của đại lượng này bằng tỉ số hai giỏ trị tương ứng của đại lượng kia.Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thỡ:TIẾT 23 : ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN1. Định nghĩaNếu đại lượng y liờn hệ với đại lượng x theo cụng thức: y = kx (với k là hằng số khỏc 0) thỡ ta núi y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k2.Tớnh chấtNếu hai đại lượng tỷ lệ thuận với nhau thỡ:- Tỷ số hai giỏ trị tương ứng của chỳng luụn khụng đổi.- Tỷ số hai giỏ trị bất kỳ của đại lượng này bằng tỷ số hai giỏ trị tương ứng của đại lượng kia.3.Luyện tậpBÀI 1: ĐIỀN NỘI DUNG THÍCH HỢP VÀO CHỖ TRỐNGHai đại lượng y và x liờn hệ với nhau theo cụng thức: Y = - 2xa/ y và x là hai đại lượng.b/ y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là ..c/ x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là ..d/-212-Tỉ lệ thuậnBÀI2 : BÀI 3 SGK 54Cỏc giỏ trị tương ứng của V và m được cho trong bảng sauV12345m7,815,623,431,239a) Điền số thớch hợp vào ụ trống trong bảng trờn.b) Hai đại lượng m và V cú tỉ lệ thuận với nhau hay khụng ? Vỡ sao?7,87,87,87,87,8TL: + m và V là hai đại lượng tỉ lệ thuận, vỡ + m tỉ lệ thuận với V theo hệ số tỉ lệ là 7,8+ V tỉ lệ thuận với m theo hệ số tỉ lệ làmV1 107,8 78=7,8 7,8mm VV= ị = Qua bài tập trờn hóy trả lời cõu hỏi? Khi các giá trị tương ứng của hai đại lượng được cho trong bảng. Làm thế nào để biết chúng có tỉ lệ thuận với nhau hay không?Trả lời: Ta xét xem tất cả các thương các giá trị tương ứng của hai đại lượng có bằng nhau không.Nhận xột: Để biết tương quan tỉ lệ thuận giữa hai đại lượng khi biết bảng cỏc giỏ trị tương ứng của chỳng ta xột tất cả cỏc thương cỏc giỏ trị tương ứng của hai đại lượng cú bằng nhau khụng. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:- Thuộc định nghĩa, tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận.- Làm lại các bài tập ?2, ?3, ?4 vào vở .- Làm bài tập 1, 2, 3, 4 SGK trang 53, 54.- Ôn lại về tỉ lệ thức, tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.- Xem trước bài “Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận”.Xin Trõn Trọng cảm ơn cỏc thầy cụ giỏovà cỏc em học sinh đó tham gia tiết học nàyHỡnh vẽ dưới là một biểu đồ hỡnh cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mỗi con khủng long ở cỏc cột a, b, c, d nặng bao nhiờu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao cỏc cột được cho trong bảng sau:CộtabcdChiều cao (mm)1085030Chiều cao của cột (L) và khối lượng của khủng long (m) là hai đại lượng tỉ lệ thuận m = k . L (k ≠ 0) + ở cột a cú m = 10; L = 10 m =1 . L+ Khối lượng con khủng long ở cột b là: + Khối lượng con khủng long ở cột c là: + Khối lượng con khủng long ở cột d là: abcd10tấn 8tấn50tấn30tấnm = 1 . 8 = 8 (tấn) m = 1 . 50 = 50 (tấn)m = 1 . 30 = 30 (tấn)=> k = m : L = 10 : 10 = 1 10mm8 mm50 mm30 mm?3