Bài giảng môn học Ngữ văn 10 - Tiết học: Tỏ lòng (thuật hoài)

Phạm Ngũ LãoGiảng văn:Tỏ lòngChào mừng quý thầy cô và các em hs!C©u1:V¨n häc viƯt nam tõ thÕ kû X ®Õn hÕt thÕ kû XIX ®· tr¶i qua mÊy giai ®o¹n:A. Mét B. Hai C. Ba D. Bèn C©u 2:Nh÷ng t­ t­ëng lín nµo xuyªn suèt toµn bé 10 thÕ kû v¨n häc trung ®¹i ViƯt NamYªu n­íc vµ hiƯn thùc C. Yªu n­íc vµ nh©n ®¹oB. Yªu n­íc vµ l·ng m¹n D. Nh©n ®¹o vµ hiƯn thùcKiểm tra bài cũ:TỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ LãoI.TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả – tác phẩm:- Phạm Ngũ Lão ( 1255 – 1320) ở Hưng Yên, Lµ mét t­íng tµi ®­ỵc TrÇn Quèc TuÊn tin dïng vµ g¶ con g¸i nu«i cho. Cã c«ng lín trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn - M«ng. Lµm quan cho nhµ TrÇn.- ThÝch ®äc s¸ch, ng©m th¬. -> V¨n vâ song toµn.* S¸ng t¸c: + ThuËt hoµi + ViÕng Th­ỵng t­íng quèc c«ng H­ng §¹o §¹i V­¬ngTỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ LãoI.TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả – tác phẩm:- Phạm Ngũ Lão ( 1255 – 1320) ở Hưng Yên, Lµ mét t­íng tµi ®­ỵc TrÇn Quèc TuÊn tin dïng vµ g¶ con g¸i nu«i cho. Cã c«ng lín trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn - M«ng. Lµm quan cho nhµ TrÇn.TỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ LãoI.TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả – tác phẩm:Lµm quan cho nhµ TrÇn.ThÝch ®äc s¸ch, ng©m th¬. -> V¨n vâ song toµn. S¸ng t¸c: + ThuËt hoµi và ViÕng Th­ỵng t­íng quèc c«ng H­ng §¹o §¹i V­¬ngNgười người thương tiếc đưa tiễn ơng lần cuối.I.TÌM HIỂU CHUNG:1. Tác giả – tác phẩm:2. Bài thơ “ Tỏ lòng”: a. Hoàn cảnh sáng tác:TỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ Lãobài thơ ra đời ( vào khoảng) trongcuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ 2 ( 1285)II. §äc - hiĨu:Hoµnh sãc giang s¬n kh¸p kØ thu,Tam qu©n t× hỉ khÝ th«n ng­u.Nam nhi vÞ liƠu c«ng danh tr¸i,Tu thÝnh nh©n gian thuyÕt Vị hÇu. Phiªn ©mMĩa gi¸o non s«ng tr¶i mÊy thu,Ba qu©n khÝ m¹nh nuèt tr«i tr©u.C«ng danh nam tư cßn v­¬ng nỵ,Luèng thĐn tai nghe chuyƯn Vị hÇu.Nguyªn t¸cDÞch th¬TỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ Lão* Nhan ®Ị:- ThuËt: KĨ, bµy tá- Hoµi : Nçi lßngBµy tá nçi lßngChđ thĨ tr÷ t×nh: lµ t¸c gi¶c) Bè cơc: 2 phÇn2 c©u ®Çu2 c©u cuèib) Nhan ®Ị, thĨ lo¹i:* ThĨ lo¹i: +ThÊt ng«n tø tuyƯtTỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ LãoTrang viện của Phạm Ngũ LãoII. ĐỌC – HIỂU:1. Hình tượng con người và quân đội nhà Trần- Động từ “hoành sóc” :TỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ Lão“Hoành sóc giang sơn cáp kỉ thu,Tam quân tì hổ khí thôn ngưu.”-> tư thế hiên ngang vững mãnh=> Bảo vệ sự bình yên của đất nước- “Cáp kỉ thu” :thời gian từ năm này sang năm kháclà chiều rộng núi sông- Không gian : Vũ khí mang kích thước non sông,con người mang tầm vũ trụ.II. Đọc – hiểu: Vừa cụ thể hoá sức mạnh vật chất của quân ta vừa hướng tới sự khái quát hoá sức mạnh tinh thần của quân đội “hào khí Đông A”- Nghệ thuật so sánh + hình ảnh ước lệ “khí thôn ngưu”:1. Hình tượng con người và quân đội nhà TrầnTỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ Lão“Tam quân tì hổ khí thôn ngưu.”1. Hình tượng con người và quân đội nhà TrầnTỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ LãoKhí thế hùng mạnh nuốt trôi trâu	* Hai câu đầu thể hiện niềm tự hào, niềm tin vào sức mạnh ba quân, sự đồng lòng tướng sĩ báo hiệu chiến thắng lẫy lừng của dân tộc.“Nam nhi vị liễu công danh trái,Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu.”- Quan niệm chí làm trai phải : Lập công danh.có ý thức, trách nhiệm với đất nước- “Thẹn”:vì thấy mình chưa bằng Gia Cát LượngII. Đọc – hiểu:1. Hình tượng con người và quân đội nhà Trần2. Nỗi lòng của tác giảTỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ Lão=> Nhân cách cao đẹp của Phạm Ngũ Lão.Cách nói khiêmtốn, cao cả của người có ý thức. Khát vọng lập công danh trả nợ nước:IV. Tổng kếtTỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ LãoTỎ LÒNG(Thuật hoài)Phạm Ngũ LãoII. Đọc – hiểu1. Hình tượng con người và quân đội nhà Trần2. Nỗi lòng của tác giảIII. Ghi nhớ:Sgk Bài thơ đã khắc hoạ được vẻ đẹp của con người có sức mạnh, có lí tưởng lớn lao, nhân cách cao đẹp và vẻ đẹp của thời đại với khí thế hào hùng- Hµo khÝ §«ng A: + Tinh thÇn quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng + Kh«ng khÝ oai hïng hµo s¶ng Kính chào quý thầy cô và các em.Xin chân thành cảm ơn !