Bài giảng môn học Ngữ văn 10 - Tiết số 74: Những yêu cầu về sử dụng Tiếng Việt

Chào mừng quí thầy cô đến dự hội giảng ! " Tiếng nói là thứcủa cải vô cùng lâu đời và vô cùng quí báucủa dân tộc.Chúng ta phải giữ gìn nó, quí trọng nó ..."Chủ tịch Hồ Chí MinhNHỮNG YÊU CẦU VỀ SỬ DỤNG TIẾNG VIỆTGV : LÊ THỊ THÚY HẠNHTiết 74:( Phần I )Trường THPT tư thục Lê Hồng Phong Phân công thảo luận theo nhómTổ 1 : phần 1Tổ 2 : phần 2Tổ 3 : phần 3Tổ 4 : phần 4 Câu hỏi : 1. Hãy thực hiện các yêu cầu trong phần được phân công.2. Vì sao người nói ( viết ) lại mắc những lỗi ấy?3. Qua các ví dụ vừa tìm hiểu, em rút ra được bài học gì cho bản thân khi sử dụng tiếng Việt? Phát hiện lỗi về ngữ âm và chữ viết, sau đó sửa lại:1. Về ngữ âm, chữ viết :- Tôi không có tiền , anh làm ơn cho tôi.- Khi sân trường khô , chúng em chơi đá cầu hoặc đánh bi. giặc- Không quần áo ở đây. giặt giặcdáo giặtdáolẽráoráolẻlẽđỗiđổiđỗilẻđổi giọng địa phương phát âm đúng chuẩn dưng mờ = nhưng mà giời = trời bẩu = bảo1. Về ngữ âm, chữ viết : * Kết luận 1: Cần phát âm theo âm thanh chuẩn của tiếng Việt, cần viết đúng theo các qui tắc hiện hành về chính tả và về chữ viết nói chung.1. Về ngữ âm, chữ viết : - Những học sinh trong trường sẽ hiểu sai các vấn đề mà thầy giáo . truyền tụng2. Về từ ngữ :- Khi ra pháp trường, anh ấy vẫn hiên ngang đến phút .truyền đạt / truyền thụcuối cùngchót lọtchót lọtcuối cùng / chóttruyền đạt truyền tụngPhát hiện và chữa lỗi về từ ngữ: - Số người mắc và chết các bệnh truyền nhiễm đã giảm dần.vì - Những bệnh nhân không cần phải mổ mắt được khoa dược tích cực điều trị bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt .do họ pha chế - Số người mắc và chết các bệnh truyền nhiễm đã giảm dần. - Những bệnh nhân không cần phải mổ mắt được khoa dược tích cực pha chế, điều trị bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt. Câu1:- Anh ấy có một : không quyết đoán trong công việc.Câu 5:- Tiếng Việt rất giàu âm thanh và hình ảnh, cho nên có thể nói đó là thứ tiếng rất , phong phú.yếu điểm điểm yếu / nhược điểmlinh động sinh động linh độngyếu điểmđiểm yếusinh động2. Về từ ngữ : * Kết luận 2: Cần dùng từ ngữ đúng với hình thức và cấu tạo,với ý nghĩa,với đặc điểm ngữ pháp của chúng trong tiếng Việt.2. Về từ ngữ : - Lòng tin tưởng sâu sắc của những thế hệ cha anh vào lực lượng măng non và xung kích sẽ tiếp bước mình.> Câu không rõ ý do sai về cấu tạo ngữ pháp ( tất cả chỉ là 1 cụm danh từ, chưa đủ các thành phần chính).Tn, (p) (p)CN _ VNC1: lòng tin tưởng sâu sắc của những thế hệ cha anh vào lực lượng măng non và xung kích sẽ tiếp bước họ.C2: Lòng tin tưởng sâu sắc của những thế hệ cha anh vào lực lượng măng non và xung kích sẽ tiếp bước họ, đã được thể hiện trong tác phẩm.Đó làPhát hiện và chữa lỗi về ngữ pháp : C1:Tn, (p) (p)CN _ VN tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố đã cho ta thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.Qua Tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố đã cho ta thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.> Câu không rõ ý do sai về cấu tạo ngữ pháp ( không phân định rõ trạng ngữ và chủ ngữ ).C2: Qua tác phẩm "Tắt đèn" Ngô Tất Tố đã cho ta thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.củata thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.đã cho C3: Qua tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố 3. Về ngữ pháp:Phát hiện và chữa lỗi về ngữ pháp : Câu 1: bà sống hạnh phúc hơn.Câu 2:Câu 3: Có được ngôi nhà,Ngôi nhàTn, (p) (p)CN _ Ngôi nhàCó được ngôi nhà đã làm cho đã làm cho bà sống hạnh phúc hơn.VNCâu 4:đã sống hạnh phúc hơn.bà đã mang lại niềm hạnh phúc cho cuộc sống của bà.> Câu sai về cấu tạo ngữ pháp ( không phân định rõ thành phần phụ đầu câu với chủ ngữ ). đều là con gái của ông bà Vương viên ngoại. là thiếu nữ , với cha mẹ. dưới một mái nhà, cùng có những .Vẻ đẹp của hoa cũng phải ghen, liễu cũng phải hờn. có nét đẹp đoan trang thuỳ mị. về tài thì hơn hẳn Thúy Vân. Thế nhưng nàng đâu có được hưởng hạnh phúc. Thúy Kiều và Thúy VânHọmộtNàng sống hoà thuận hạnh phúctài sắc vẹn toànnét xinh đẹp tuyệt vờisống êm ấmVânCònCònnàngsống êm ấm> Đoạn văn không có được tính thống nhất và chặt chẽ là do các câu văn không có sự liên kết với nhau ( câu văn sắp xếp lộn xộn,thiếu tính logic).Kiều đều là con gái của ông bà Vương viênngoại. là thiếu nữ , với cha mẹ. dưới một mái nhà, cùng có những nét xinh đẹp tuyệt vời .Vẻ đẹp của Kiều hoa cũng phải ghen, liễu cũng phảihờn. có nét đẹp đoan trang thuỳ mị. về tài thì hơn hẳn Thúy Vân.Thế nhưng nàng đâu có được hưởng hạnh phúc. mộttài sắc vẹn toànThúy Kiều và Thúy VânNàng sống hoà thuận hạnh phúcHọsống êm ấmCònVânCònnàngSỬA Thuý Kiều và Thuý Vân đều là con gái của ông bàVương viên ngoại. Họ sống êm ấm dưới một mái nhà cùng cha mẹ.Cả hai đều xinh đẹp tuyệt vời. Kiều tài sắc vẹn toàn,có vẻ đẹp khiến hoa cũng phải ghen, liễu cũng phải hờn. Còn Vân có nét đẹp đoan trang thuỳ mị. Về tài,Thuý Kiều hơn hẳn Thuý Vân. Thế nhưng, nàng đâu có được hưởng hạnh phúc.  * Kết luận 3: Cần cấu tạo câu theo đúng qui tắc ngữ pháp tiếng Việt, diễn đạt đúng các quan hệ ý nghĩa và sử dụng dấu câu thích hợp. Hơn nữa, các câu trong đoạn văn và văn bản cần được liên kết chặt chẽ, tạo nên một văn bản mạch lạc, thống nhất.3. Về ngữ pháp: - " Bò cày không được giết thịt."- " Bò cày không được giết thịt ",,!- " Bò cày không được giết thịt." 4. Về phong cách ngôn ngữ :hết sức là - Trong " Truyện Kiều", Nguyễn Du đã thể hiện một tư tưởng nhân đạo cao đẹp. - ngày 2/10, lúc 17h30, tại km 19 quốc lộ 1 đã xảy ra một vụ tai nạn giao thông.> Cụm từ " " không thích hợp với văn nghị luận, chỉ phù hợp với phong cách ngôn ngữ sinh hoạt.> Từ " " chỉ thích hợp với phong cách ngôn ngữ nghệ thuật, không phù hợp với ngôn ngữ hành chính.* Trong biên bản về một vụ tai nạn giao thông :Hoàng hônhoàng hôn -Vào lúc 17h30 ngày 2/10, tại km 19 quốc lộ 1 đã xảy ra một vụ tai nạn giao thông.* Trong một bài văn nghị luận :hết sức là - Trong " Truyện Kiều", Nguyễn Du đã thể hiện một tư tưởng nhân đạo rất cao đẹp.Phân tích và chữa lại những từ dùng không phù hợp với phong cách : Bẩm cụ, từ ngày cụ bắt đi ở tù, con lại sinh ra thích đi ở tù; bẩm có thế, con có dám nói gian thì trời tru đất diệt, bẩm quả đi ở tù sướng quá. Đi ở tù còn có cơm để mà ăn, bây giờ về làng về nước một thước cắm dùi không có, chả làm gì nên ăn. Bẩm cụ, con lại đến kêu cụ, cụ lại cho con đi ở tù. ( “ Chí Phèo”- Nam Cao ) > Nhận xét : - Đoạn văn trên thuộc phong cách ngôn ngữ sinh hoạt. Trong đó người nói sử dụng rất nhiều từ và cụm từ của ngôn ngữ nói ( từ xưng hô, thành ngữ, từ ngữ mang sắc thái khẩu ngữ )- Những từ ngữ và cách nói như trên không thể sử dụng trong 1 lá đơn đề nghị. Vì lá đơn là 1 văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ hành chính ( đòi hỏi sự chính xác, nghiêm trang, đơn nghĩa).  * Kết luận 4 : Cần nói và viết phù hợp với các đặc trưng và chuẩn mực trong từng phong cách chức năng ngôn ngữ.4. Về phong cách ngôn ngữ :* Kết luận 4 : Cần nói và viết phù hợp với các đặc trưng và chuẩn mực trong từng phong cách chức năng ngôn ngữ.* Kết luận 3: Cần cấu tạo câu theo đúng qui tắc ngữ pháp tiếng Việt, diễn đạt đúng các quan hệ ý nghĩa và sử dụng dấu câu thích hợp. Hơn nữa, các câu trong đoạn văn và văn bản cần được liên kết chặt chẽ, tạo nên một văn bản mạch lạc, thống nhất.* Kết luận 2: Cần dùng từ ngữ đúng với hình thức và cấu tạo,với ý nghĩa,với đặc điểm ngữ pháp của chúng trong tiếng Việt.* Kết luận 1: Cần phát âm theo âm thanh chuẩn của tiếng Việt, cần viết đúng theo các qui tắc hiện hành về chính tả và về chữ viết nói chung. LUYỆN TẬP Bài 1/68 SGK : Hãy xác định từ viết đúng chính tả trong các cặp từ sau :- lồng làn- đẹp đẻchau chuốt - - uống riệuhiu trí -bàn quan - - chặc chẽtrau chuốt uống rượuhưu trí bàng quan nồng nàn đẹp đẽchặt chẽbàn hoàng -bàng hoànglãng mạng -lãng mạnchất phát -chất phác LUYỆN TẬP a- hình tượng Từ Hải đã nói lên phong trào nông dân khởi nghĩa.c- một con người luôn hi sinh hạnh phúc của mình cho những người khác. BằngVới anh d- Bà lão nhai trầu . bằng hai hàm răngb- Ở châu Úc, diện tích trồng ngô giảm một nửa, nhưng năng suất lại tăng gấp đôi, nhờ thế mà giữ nguyên được tổng sản lượng. VD3 :Kính gửi : Các thầy lãnh đạo trường AThưa các thầy! Tôi vốn được gọi là bác Ba. Tôi có đứa con trai thứ là thằng cháu NVC. Nó đang học lớp10nghịch nhất trường D. Mong các thầy thương cháu mà nhận nó vào trường mình để đi học cho gần nhà. Chả là nhà tôi mới chuyển về ở kế bên đây mà Cảm ơn các thầy nhiều nhiều.Cộng hoà. . . . . . . .Độc lập . . . .Kính gửi:BGH trường ATôi là:NVB,phụ huynh emNVC, hiện đang học lơp10btrườngD. Nay, tôi muốn xin cho cháu được chuyển về học tại quí trường. Lí do: để cháu học gần nhà hơn.Rất mong nhà trường chấp thuận.Chúng tôi chân thành cảm ơn. Vt,ngày.. .tháng.. .năm.. . Kính đơn NVBĐƠN XIN HỌCĐƠN XIN HỌC> người viết dùng nhiều từ ngữ của ngôn ngữ sinh hoạt phù hợp với phong cách ngôn ngữ hành chính.> Từ ngữ phù hợp với phong cách ngôn ngữ hành chính.không1. Học bài cũ : - Nắm vững 4 yêu cầu về sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn mực. - Làm các bài tập :5,6,7/34 sách bài tập.2. Chuẩn bị bài mới : - Ôn lại kiến thức về các biện pháp tu từ đã học ở THCS. - Làm trước bài số 5/68 sách giáo khoa. DẶN DÒ Chúng ta là thanh niên, là những người chủ tương lai của đất nước, vậy hãy nĩi và viết tiếng Việt sao chođúng, cho đẹp.KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ! Chào các em