Bài giảng môn học Ngữ văn 10 - Truyện: Tấm Cám

Nhiệt liệt chào mừng thầy cô về thăm lớp dự giờ!I. Tìm hiểu chung1.Khái niệmTruyện cổ tích là tác phẩm tự sự dân gian mà cốt truyện và hình tượng được hư cấu có chủ định, kể về số phận con người bình thường trong xã hội, thể hiện tinh thần nhân đạo và lạc quan của nhân dân lao động.I. Tìm hiểu chung2. Tri thức thể loại- Truyện cổ tích về loài vật - Truyện cổ tích thần kỳ- Truyện cổ tích sinh hoạta. Phân loại:b.Truyện cổ tích thần kỳ:- Có sự tham gia của yếu tố thần kì.- Thể hiện ước mơ của nhân dân lao động về hạnh phúc, về lẽ công bằng xã hội, về phẩm chất và năng lực của con người.- Khẳng định chiến thắng tất yếu của cái đẹp, cái thiện trước cái ác, cái xấu. II. Đọc - hiểu văn bản Qua phần chuẩn bị bài ở nhà, dựa trên những chi tiết tiêu biểu, em hãy tóm tắt tác phẩm Tấm Cám????1. Tóm tắtII. Đọc - hiểu văn bản2. Hiểu văn bảna. Thân phận cô Tấm- Tấm mồ côi cha,mẹ, ở với dì ghẻ- Tấm làm việc vất vả- Tấm phải chịu sự cay nghiệt của dì ghẻ- Dì ghẻ độc ác- Cám được mẹ nuông chiều- Cám ăn trắng mặc trơn, suốt ngày quanh quẩn ở nhà, không phải làm việc nặng. Mối quan hệ: Tấm- Cám: cùng cha khác mẹTấm- dì ghẻ: dì ghẻ- con chồngHoàn cảnh sống:Hoàn cảnh sống của Tấm được giới thiệu như thế nào?Cô Tấm có cuộc đời bất hạnhcô Tấm hiền lành, chăm chỉ phải sống khổ sở trong mối quan hệ dì ghẻ - con chồng. Qua đó cũng hé lộ sẽ có rất nhiều khó khăn, thách thức mà cô Tấm phải đối mặt.Hoàn cảnh sống của Tấm dự báo cho chúng ta biết điều gì?b.Những thách thức mà cô Tấm phải trải qua Chặng 1: khi Tấm còn ở nhàTấm bắt tép Nuôi cá bốngMuốn đi xem hộiBắt Tấm ngồi nhặt thóc cô Tấm phải trải qua những sự việc gì khi cô còn ở nhà?cámCướp côngMẹ con CámBắt, giết thịtDì ghẻPhản ứng của Tấm ra sao trước những khó khăn, thử thách? Phản ứng của Tấm: nhận sự thua thiệt, chỉ biết khóc sau mỗi lần bị hại.Hiện thân cho cái ThiệnHiện thân cho cái ÁcChiếc yếm đỏ Trang phục đi lễ hội- tranh giành những hơn thua về vật chất, tinh thần.Quyền lợi vật chất và tinh thần- phương diện đạo đứcMâu thuẫn gia đình:=> Mâu thuẫn gay gắt, dữ dội và quyết liệt Cô gái mồ côi, nghèo hèn -> Hoàng hậu=> Đó là mâu thuẫn xã hội: địa vị, đẳng cấp Giá trị đạo đức của truyện Thể hiện ước mơ của nhân dân lao độngThể hiện triết lí “Ở hiền gặp lành”, “ác giả ác báo”.IV.Hướng dẫn học sinh tự họcIII.Hướng dẫn học sinh củng cố- luyện tậpTóm tắt tác phẩmNhập thân nhân vậtÔn tập nội dung bài họcTìm, sưu tầm một số tác phẩm truyện cổ tích có môtip tương tự như truyện Tấm Cám.