Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Tiết học: Sóng

"Soùng"Xu©n QuúnhSoùngXuaân QuyønhBài GiảngSoùngXuaân Quyønh _Thơ Xuân Quỳnh thể hiện một trái tim phụ nữ hồn hậu, chân thành, khát khao tình yêu,biết nâng niu hạnh phúc bình dị đời thường._Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942_1988) Quê Hà Tây, lớn lên ở Hà Nội, nhà thơ nữ xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại.Tơ tằm- Chồi biếc, Gió Lào cát trắng, 	 Hoa dọc chiến hào.*Tác phẩm chính:1. T¸c gi¶.I.TÌM HIỂU CHUNG: S¸ng t¸c ngµy 29/12/1967 t¹i vïng biÓn Diªm §iÒn -Th¸i B×nh trong mét chuyÕn thùc tÕ ®i th¨m ®¬n vÞ ph¸o b¶o vÖ bê biÓn. In trong tËp th¬ “Hoa däc chiÕn hµo” xuÊt b¶n 1968. Là bài thơ đặc sắc của Xuân Quỳnh nói riêng và của văn học Việt Nam nói chung.2. Bài thơ “Sóng”Đề tài:Sóng:Em:Hình tượng trung tâm Cái tôi trữ tình nhà thơ2 hình tượng song hànhb) Thể thơ:5 chữ giàu âm diệuNhịp sóngNhịp lòngTình yêuc) Bố cục 4 phần_Sóng biển và tình yêu_Biểu hiện của tình yêu_Khát vọng tình yêu vĩnh cửu_Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêuII .ĐỌC HIỂU:1.Cấu trúc bài thơ:Nhóm 1 : Hai khổ đầu, từ hình tượng sóng tác giả đã khám phá, bộc bạch tình yêu như thế nào ?Nhóm 2 : Khổ 3, 4, từ sóng tác giả khát khao trăn trở tìm đến ngọn nguồn tình yêu như thế nào?Nhóm 3 : Khổ 5, 6, 7 những đặc tính của sóng thể hiện những vẻ đẹp nào của tình yêu?Nhóm 4 : Hai khổ cuối, từ cái vô hạn của thời gian, cái hữu hạn của đời người tác giả có khát vọng hòa nhập như thế nào? Câu hỏi thảo luận:Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nỗi mình Sóng tìm ra tận bể B. Hiểu-Văn bảnKhổ 1Dữ dộidịu êmỒn àoLặng lẽSóng emSóng:2 trạng thái đối nghịch 1. Sóng biển và tình yêu Khổ 1  Trạng thái tâm hồn người phụ nữ đang yêu có những mâu thuẫn mà thống nhất. (chân thành, mãnh liệt, trầm tư sâu lắng).	Dữ dội và dịu êm	Ồn ào và lặng lẽDữ dộidịu êmỒn àolặng lẽsóng có nhiều đối cực, mạnh mẽ, cuồng nhiệt, sâu lắng, dịu dàng như tình yêu có nhiều cung bậc.Kết cấu đối lập song hành:tình yêu luôn trăn trở khát khao tìm kiếm,tự khám phá, không chấp nhận sự chật hẹp tù túng. Hành trình của sóng tìm tới biển khơi như hành trình của tình yêu vươn đến cái vô biên.Cách nói nhấn mạnh: “không hiểu nỗi”, 	 “tìm ra tận” Sông không hiểu nỗi mình Sóng tìm ra tận bể.không hiểutìm ra tậnNét táo bạo của người phụ nữ hiện đại chủ động không phải ngỏ lời mà vươn tới cái cao cả,cái lớn lao.Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêuBồi hồi trong ngực trẻKhổ 2Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thếSóngxưasau]Vẫn thế Ẩn dụ, So sánh sóng biển với tình yêu.Tình yêu là sự bí ẩn kì diệu, bất biến, vĩnh hằng.Nỗi khát vọng tình yêuBồi hồi trong ngực trẻ Tình yêu là qui luật cuộc sống, gắn liền với khát vọng mãnh liệt, vươn tới cái muôn đời. sóng ngày xưangày sauvẫn thếKhổ 2Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh emEm nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên?Khổ 3 ,4Sóng bắt đầu từ gióGió bắt đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhauĐiệp từ “nghĩ” +Câu hỏi tự vấn mình.Nguồn gốc của sóngKhơi nguồn của tình yêuTình yêu thì bí ẩn, bất ngờ, thôi thúc tìm hiểu tự tìm lời giải đáp cho câu hỏi ngọn nguồn tình yêu bằng lời thành thật, hồn nhiên ý nhị, nữ tính.2 Biểu hiện của tình yêu (K3-7) nghĩ nghĩ Từ nơi nào sóng lên? Gió bắt đầu từ đâu? Chủ thể mạnh dạn, chủ động, truy tìm nguồn gốc tình yêu chân thành, nồng nhiệt.Khổ 5Sónglòng sâu mặt nướcnhớ bờNgày, đêmKhông ngủThao thức khôn cùng âm hưởng náo nức,tình cảm hăm hở đắm say  Điệp từ, ẩn dụ Tình yêu gắn liền nỗi nhớ được diễn tả chân tình sâu đậm.nỗi nhớ choáng đầy không gian, thời gian, tiềm thức.Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ đến anhCả trong mơ còn thức.dưới lòng sâutrên mặt nướcsóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ đến anhCả trong mơ còn thức.Khổ 6Emxuôi bắcngược namnghĩhướng về anhmột phương Lời thề chân thành, xúc động xuất phát từ quan niệm truyền thống dân tộc.Tình yêu mãnh liệt gắn liền với niềm tin và sự thủy chung.Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh một phươngxuôi về phương bắcngược về phương namnghĩmột phươngHướng về anh Điệp từ : “dẫu” / giả thiết Ở ngoài kia đại dươngTrăm ngàn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trởKhổ 7Sóngtới bờDùcách trởTình yêu đòi hỏi sự duy nhất thủy chung. Số đếm cụ thể: “Trăm ngàn, muôn”Niềm tin vào sức mạnh tình yêu với khát vọng khôn cùng.Trăm ngànmuôn Tình yêu -> Vượt qua thử thách -> bền vững. Sóng -> Vượt qua cách trở -> vào bờ.Ở ngoài kia đại dươngTrăm ngàn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trởKhổ 7SóngTrăm ngànmuônSuy nghĩ giàu triết lí về cuộc đời hữu hạnhiện tượng thiên nhiên vĩnh cửuKhát vọng muôn đời3. Khát vọng tình yêu vĩnh cửuLàm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể ngàn năm còn vỗ.Cuộc đời tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xaKhổ 8,9Tình yêu:Sóng:Hình ảnh thơ mở rộng : đi qua , biển - rộng , mây – bay xa -> Những nhận thức khám phá dự cảm Đó là nỗi lo âu trăn trở bởi hạnh phúc hữu hạn của đời người giữa cái vô cùng vô tận của thời gian. Khát vọng hòa nhập với thiên nhiên để còn mãi một tình yêu lớn. “Làm sao được tan ra”Cách nghĩ, cách nói táo bạo ,mong ước lớn lao.của người con gái hiện đại:Tình yêu đôi lứa không tách rời tình đời và tình người.- Khát vọng hòa nhập đến khôn cùng: + “Tan ra” “Biển lớn tình yêu” :Riêng – chung hài hòa“Ngàn năm còn vỗ”+ Nhịp thơ nhanh -> cảm xúc mãnh liệt muốn hiến dâng cả cuộc đời cho tình yêu đích thực.TY vươn đến cái vô cùng vô tận. 4. Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu qua hình tượng “sóng”Nét đẹp truyền thống và hiện đại của người phụ nữ trong tình yêu.Táo bạo, mãnh liệt, dù có phấp phỏng trước cái vô tận của không gian,vẫn tin vào sức mạnh tình yêu. *Truyền thốngđằm thắm, dịu dàng, hồn hậu, thủy chung.*Hiện đại5 Nghệ thuậttha thiết, chân thành. Âm hưởng thơ dịu lắng, tạo vần liền mạch giữa các khổ thơ. _ Ẩn dụ, nhân hóa thể hiện suy tưởng sâu lắng5 chữ không ngừng ngắt nhịp chuyển tải làn sóng tình cảm dâng trào. _Thể thơ:_ Giọng thơ:III.TỔNG KẾT Qua hình tượng sóng trên cơ sở khám phá sự tương đồng hòa hợp giữa sóng và em, bài thơ diễn tả tình yêu của người phụ nữ thiết tha,nồng nàn, chung thủy,muốn vượt lên thử thách của thời gian sự hữu hạn của đời người, từ đó thấy được tình yêu là tình cảm cao đẹp, một hạnh phúc lớn lao của con người. Bài thơ “Sóng” của nữ sĩ Xuân Quỳnh giúp em hiểu được nét đẹp trong tình yêu là gì? Thaûo luaän