Bài giảng môn Khoa học Lớp 5 - Tuần 20 - Bài: Sự biến đổi hoá học (Tiết 1)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy (cô) giáo về dự giờ thăm lớp.Ôn bài cũ- Dung dịch là gì ?+ Dung dịch là hỗn hợp chất lỏng với chất rắn hoà tan trong chất lỏng đó.+ Để tạo ra dung dịch cần ít nhất từ hai chất trở lên. Trong đó phải có một chất ở thể lỏng và chất kia phải hoà tan được trong chất lỏng đó.- Để tạo ra dung dịch cần có những điều kiện gì ?KHOA HỌC  Khoa học a. Hoạt động 1: Thế nào là sự biến đổi hoá học ?- Giáo viên yêu cầu học sinh đọc kỹ mục thực hành trong SGK (trang 78).- Cho đại diện các nhóm báo cáo kết quả.- Giáo viên đi hướng dẫn từng nhóm.- Giáo viên yêu cầu học sinh làm thí nghiệm.Tiết 38: SỰ BIẾN ĐỔI HOÁ HỌC. (T1)Nhóm 4 (3 phút)- Đốt một tờ giấy.- Chưng đường trên ngọn lửa.=> Ta có thí nghiệm sau:Chưng đường trên ngọn lửaT nghiệmMô tả hiện tượngGiải thích h tượngThí nghiệm 1:Đốt một tờ giấy.Thí nghiệm 2: Chưng đường trên ngọn lửaDưới tác dụng của nhiệt, đường đã không giữ được tính chất của nó nữa, nó đã bị biến đổi thành một chất khác.Đường từ màu trắng chuyển sang màu vàng rồi nâu thẩm, có vị đắng. Nếu tiếp tục đun nữa, nó sẽ cháy thành than.Trong quá trình chưng đường có khói khét bốc lênTờ giấy đã bị biến đổi thành một chất khác, không còn giữ được tính chất ban đầu.Tờ giấy bị cháy thành than- Giấy có tính chất gì ?+ Giấy dai.- Khi bị cháy tờ giấy còn giữ được tính chất ban đầu của nó không ?+ Khi bị cháy tờ giấy biến thành than, không còn tính chất ban đầu của nó.- Hoà tan đường vào nước, ta được gì ?+ Hoà tan đường vào nước ta được dung dịch đường.=> Lưu ý: Như vậy dung dịch đường đã bị biến đổi thành một chất khác dưới tác động của nhiệt và nó không giữ được tính chất ban đầu của nó, giấy đẫ bị biến đổi thành than khi đốt trên ngọn lửa. Hiện tượng đó gọi là sự biến đổi hoá học.* Kết luận: Hiện tượng chất này biến đổi thành chất khác được gọi là sự biến đổi hoá học. Còn nếu các chất trộn lẫn với nhau hay biến đổi sang dạng khác, thể khác mà vẫn giữ nguyên được tính chất của nó được gọi là sự biến đổi lý học.- Sự biến đổi hoá học là gì ?+ Sự biến đổi hoá học là sự biến đổi từ chất này thành chất khác.b. Hoạt động 2: Phân biệt sự biến đổi hoá học và sự biến đổi lý học.- Cho học sinh cùng quan sát các hình minh họa (trang 79 - SGK) và giải thích từng sự biến đổi để xem đâu là sự biến đổi hoá học, đâu là sự biến đổi lý họcNhóm 4 (3 phút)* Yêu cầu: - Nội dung của tranh vẽ là gì ?- Đó là sự biến đổi nào ?- Hãy giải thích vì sao lại giải thích như vậy ?- Cho đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận.Hình 1:Cho vôi sống vào nướcHình 1: Cho vôi sống vào nước=> Sự biến đổi “Hoá học”.* Giải thích: Vôi sống khi thả vào nước đã không giữ lạiđược tính chất của nó nữa, nó đã bị biến đổi thành vôi tôidẻo quánh, kèm theo sự tỏa nhiệt.Hình 2:Xé giấy thành những mảnh vụnHình 2: Xé giấy thành những mảnh vụn=> Sự biến đổi “Lý học”.* Giải thích: Giấy bị xé vụn nhưng vẫn giữ nguyên tính chấtcủa nó, không bị biến đổi thành chât khác.Hình 3:Xi măng trộn cátHình 3: Xi măng trộn cát=> Sự biến đổi “Lý học”.*Giải thích: Xi măng trộn cát tạo thành hỗn hợp xi măng cát,tính chất của cát và tính chất của xi măng vẫn giữ nguyên,không đổi.Hình 4:Xi măng trộn cát và nướcHình 4: Xi măng trộn cát và nước=> Sự biến đổi “Hoá học”.*Giải thích: Xi măng trộn cát và nước sẽ tạo thành một hợpchất mới được gọi là vữa xi măng. Tính chất của vữa ximăng hoàn toàn khác với tính chất của 3 chất tạo thành nólà cát, xi măng và nước.Hình 5: Đinh mới, đinh gỉHình 5: Đinh mới để lâu ngày thành đinh gỉ.=> Sự biến đổi “Hóa học”.* Giải thích: Dưới tác dụng của hơi nước trong không khí,chiếc đinh bị gỉ. Tính chất của đinh gỉ khác hẳn tính chất củađinh mới.Hình 6:Thổi thủy tinhHình 6: Thủy tinh ở thể lỏng sau khi được thổi thành các chai, lọ, để nguội trở lại thành thủy tinh ở thể rắn=> Sự biến đổi “Lý học”.*Giải thích: Dù ở thể rắn hay thể lỏng, tính chất của thủytinh vẫn không thay đổi.* Kết luận:- Sự biến đổi từ chất này thành chất khác gọi là sự biến đổihóa học, các chất đã biến đổi có tính chất hoàn toàn kháctính chất của mỗi chất tạo thành nó.- Các em cần lưu ý không nên chơi gần hay đến gần các hốvôi đang tôi. Vì nó hoà tan trong nước thành một chất dẻoquánh, rất nóng kèm theo sự tỏa nhiệt, có thể gây bỏng, rấtnguy hiểm nếu để chạm vào thân thể.- Thế nào là sự biến đổi hoá học ? Củng cố - Dặn dò- Liên hệ thực tế về sự biến đổi hoá học.- Chuẩn bị bài sau: Sự biến đổi hoá học (tiết 2).