Bài giảng Môn luyện từ và câu lớp 5 tuần 1: Đại từ xưng hô
Bên cạnh các đại từ, người Việt Nam còn sử dụng từ loại nào để làm đại từ xưng hô ? Cho ví dụ.
1. Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp : tôi, chúng tôi ; mày, chúng mày ; nó, chúng nó, .
2. Bên cạnh các từ trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính : ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy bạn, .
3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LONG ANPHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CHÂU THÀNH Giáo viên: Đơn vị: Võ Văn Tâm Trường Tiểu học Vĩnh Công Thầy, trò lớp Năm2 xin trân trọng kính chào quý thầy cô về dự phân môn Luyện từ và câu lớp 5 ! Thứ ba, ngày 28 tháng 10 năm 2014. Luyện từ và câu Bài cũ : Ôn tập giữa học kì 1 Đại từ là từ như thế nào ? Tìm những đại từ được dùng trong câu ca dao sau : Cái cò, cái vạc, cái nông Sao mày giẫm lúa nhà ông hỡi cò ? Cái cò, cái vạc, cái nông Sao mày giẫm lúa nhà ông hỡi cò ? Đại từ xưng hô Luyện từ và câu Thứ ba, ngày 28 tháng 10 năm 2014. I - Nhận xét 1. Trong số các từ xưng hô được in đậm dưới đây, những từ nào chỉ người nói ? Những từ nào chỉ người nghe ? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới ? Ngày xưa có cô Hơ Bia đẹp nhưng rất lười, lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm, Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung. Thấy vậy, cơm hỏi : - Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ? Hơ Bia giận dữ : - Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi. Nghe nói vậy, thóc gạo tức lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng. Theo TRUYỆN CỔ Ê-ĐÊ Những từ chỉ người nói : Những từ chỉ người nghe : Từ chỉ người hay vật được nhắc tới : Chị chị , chúng tôi Ta , , các ngươi chúng Đại từ xưng hô Đại từ xưng hô là gì ? ta chị I - Nhận xét Ngày xưa có cô Hơ Bia đẹp nhưng rất lười, lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm, Hơ Bia ăn cơm để cơm đổ vãi lung tung. Thấy vậy, cơm hỏi : - Chị đẹp là nhờ cơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế ? Hơ Bia giận dữ: - Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi. Nghe nói vậy, thóc gạo tức lắm. Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏ cả vào rừng. 2. Theo em cách xưng hô của mỗi nhân vật ở đoạn văn trên thể hiện thái độ của người nói như thế nào ? Cơm Hơ Bia Gọi Tự xưng Thái độ chị chúng tôi Tự trọng, lịch sự với người đối thoại. các ngươi ta Kiêu căng, thô lỗ, coi thường người đối thoại. Theo TRUYỆN CỔ Ê-ĐÊ Khi xưng hô cần chú ý những gì ? Đại từ xưng hô Luyện từ và câu I - Nhận xét 3. Tìm những từ em vẫn dùng để xưng hô : - Với thầy cô. - Với bố, mẹ. - Với anh, chị, em. - Với bạn bè. Với thầy, cô. Gọi Tự xưng Với bố, mẹ. Với anh, chị. Với em. Với bạn bè. thầy, cô em, con bố, cha, ba, tía,...; mẹ, má, mạ, u... con anh, chị anh (chị) em bạn, cậu, ... tôi, tớ, mình,... em Thứ ba, ngày 28 tháng 10 năm 2014. Đại từ xưng hô Luyện từ và câu II – Ghi nhớ Đại từ xưng hô là gì ? Cho ví dụ. 1. Đại từ xưng hô là từ được người nói dùng để tự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp : tôi, chúng tôi ; mày, chúng mày ; nó, chúng nó, ... Bên cạnh các đại từ, người Việt Nam còn sử dụng từ loại nào để làm đại từ xưng hô ? Cho ví dụ. 2. Bên cạnh các từ trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từ xưng hô để thể hiện rõ thứ bậc, tuổi tác, giới tính : ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy bạn, ... Khi xưng hô cần chú ý những gì ? 3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới. Thứ ba, ngày 28 tháng 10 năm 2014. 1. Tìm các đại từ xưng hô và nhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng mỗi đại từ trong đoạn văn sau : Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập chạy. Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai : - Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy à ! Rùa đáp : - Anh đừng giễu tôi ! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn ! Thỏ ngạc nhiên : - Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao ? Ta chấp chú em một nửa đường đó. Đại từ xưng hô Luyện từ và câu II – Luyện tập Theo LA PHÔNG-TEN Rùa Thỏ Đại từ xưng hô Thái độ, tình cảm của nhân vật anh, tôi Tự trọng, lịch sự với thỏ. ta, chú em Kiêu căng, coi thường rùa. Anh Anh tôi tôi Ta chú em Thứ ba, ngày 28 tháng 10 năm 2014. 2. Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống : Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn : -Tôi và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi : “Kìa, cái trụ chống trời.” Tôi ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. Nó tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao. Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói : -Tôi cũng từng bay qua cái trụ đó. Nó cao hơn tất cả các ống khói, những trụ buồm, cột điện mà chúng ta thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng. Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt. II – Luyện tập Theo VÕ QUẢNG 2. Chọn các đại từ xưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống : Bồ Chao hốt hoảng kể với các bạn : -Tôi và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi : “Kìa, cái trụ chống trời.” Tôi ngước nhìn lên. Trước mắt là những ống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. Nó tựa như một cái cầu xe lửa đồ sộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao. Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói : -Tôi cũng từng bay qua cái trụ đó. Nó cao hơn tất cả các ống khói, những trụ buồm, cột điện mà chúng ta thường gặp. Đó là trụ điện cao thế mới được xây dựng. Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chao đã quá sợ sệt. II – Luyện tập Theo VÕ QUẢNG Đại từ xưng hô là gì ? Cho ví dụ. Khi dùng đại từ xưng hô chúng ta cần chú ý gì ? Về xem lại nội dung ghi nhớ. Chuẩn bị : Quan hệ từ (trang 109). Đại từ xưng hô Luyện từ và câu Thứ ba, ngày 28 tháng 10 năm 2014. TiẾT HỌC KẾT THÚC Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ : Thầy Lê Văn Đồng (Hiệu trưởng Trường Tiểu học Long Trì) và các em học sinh lớp Năm2 Trường Tiểu học thị trấ́n Tầm Vu A !
File đính kèm:
- Đại từ xưng hô huyện.ppt