Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Đọc tiểu thanh kí (tt)

Tổ 3 – 10a1 - Đức Trớ SchoolĐỌC TIỂU THANH KÍNGUYỄN DUNguyễn Du Nguyễn Du (1765-1820)Nguyễn Du tờn tự là Tố Như, hiệu Thanh Hiờn, biệt hiệu Hồng Sơn lạp hộ, là một nhà thơ nổi tiếng thời Lờ mạt, Nguyễn sơ.Nguyễn Du là một nhà thơ lớn của Việt Nam, được mọi người kớnh trọng gọi ụng là "Đại thi hào dõn tộc". Năm 1965, ụng được UNESCO tụn vinh là danh nhõn văn húa thế giới.Nguyễn Du rất quan tõm đến số phận bất hạnh của người phụ nữ tài hoa nhan sắc. Được thể hiện rất rừ qua Truyện Kiều và Đọc Tiểu Thanh Kớ.Chuyện nàng Tiểu ThanhPhựng Tiểu Thanh là một cụ gỏi Trung Quốc sống khoảng đầu thời Minh.Vốn thụng minh nờn từ nhỏ nàng đó thụng hiểu cỏc mụn nghệ thuật cầm kỡ thi hoạ, lại cú sắc đẹp lộng lẫy hơn người.Năm 16 tuổi, nàng được gả làm vợ lẽ cho Phựng Sinh, một cụng tử nhà gia thế. Vợ cả tỡnh hay ghen lại cay độc, bắt nàng ra sống riờng trờn Cụ Sơn, gần Tõy Hồ. Vỡ đau buồn, nàng sinh bệnh rồi qua đời khi mới trũn mười tỏm xuõn xanh. Nhưng đau khổ muộn phiền được gửi gắm vào thơ nhưng phần lớn bị vợ cả đem đốt hết, may mắn cũn một số bài sút lại. Người ta cho khắc in số thơ đú, đặt là Phần dư tập. Nguyễn Du đó đọc Phần dư đú trong một chuyến đi sứ và viết nờn bài thơ này.Bố Cục Bài Thơ4 phần:Đề (2 dũng đầu)Thực (2 dũng tiếp)Luận (2 dũng tiếp)Kết (2 dũng cũn lại)Đọc phần dư cảo, thương cảm cho Tiểu ThanhSố mệnh đầy bi thương, uất hận của người con gỏi cú tài, cú sắcNiềm suy tư và mối đồng cảm với nhõn vậtTừ thương xút Tiểu Thanh đến thương xút mỡnhBài thơ núi lờn số phận bất hạnh của Tiểu Thanh. Một con người đầy tài hoa và nhan sắc. Đồng thời núi lờn thỏi độ và suy nghĩ của Nguyễn Du với Tiểu Thanh.TèM HIỂU CHI TIẾT:1/ Hai cõu đề:Tây Hồ hoa uyển tẫn thành khư,Độc điếu song tiền nhất chỉ thư.(Tây Hồ cảnh đẹp hoá gò hoang, Thổn thức bên song mảnh giấy tàn.)Nhà thơ xót xa nuối tiếc trước cái đẹp bị huỷ hoại, tàn lụi Cõu 1: Cảnh Tây Hồ :Xưa: rực rỡ lộng lẫy.Nay: lạnh lẽo hoang tàn.Thực chất là xót xa cho Tiểu Thanh ,người con gái bất hạnh.Nghệ thuật đối lậpNiềm xỳc cảm của tỏc giảCâu thơ có sự gặp gỡ giữa hai tâm hồn: Hai tâm hồn cô đơn gặp nhau+ “Tẫn”: Hết, triệt để gợi sự thay đổi khốc liệt.Tư thế và cảm xỳc của nhà thơ vừa đọc vừa khúc một mỡnh cụ đơn một lũng đau tỡm đến một hồn đau.Cõu 2: Tõm trạng Nguyễn Du Từ ngữ nào được chỳ ý ở phần phiờn õm?+ Độc điếu:+ Nhất chỉ thư: Viếng một mỡnh, khúc một mỡnh Duy nhất một tập sỏchTư thế và cảm xỳc của nhà thơ được thể hiện ra sao?2. Hai cõu thực:“Chi phấn hữu thần liên tử hậu, Văn chương vô mệnh luỵ phần dư.”(Son phấn có thần chôn vẫn hận,Văn chương không mệnh đốt còn vương)nhan sắcsắc đẹp của Tiểu Thanh.- Chi phấn(son phấn):Nỗi oan trỏi của cuộc đời Tiểu Thanh.Từ ngữ nào được chỳ ý đến trong hai cõu thơ này?, gợi lờn điều gỡ về Tiểu Thanh?+ “Thần”+ “Hận”: Linh hồn (linh thiờng). : uất ức.Cỏi đẹp, cỏi tài là khụng cú ở số mệnh nhưng vẫn bị dập vựi.- Văn chương:Tập thơ của Tiểu Thanh và cỏi tài ở đời của nàng Cuộc đời phi lớ, xó hội bất cụng ngang trỏi khiến cỏi đẹp, cỏi tài luụn bị chà đạp phũ phàng.3. Hai cõu luận:“Cổ kim hận sự thiên nan vấn,Phong vận kỳ oan ngã tự cư.”(Nỗi hờn kim cổ trời khôn hỏi,Cái án phong lưu khách tự mang.)Hiện thực xó hội. Nờu cỏch hiểu của em về cụm từ “Nỗi hờn kim cổ” và “cỏi ỏn phong lưu”- “Nỗi hờn kim cổ”:- “Án phong lưu”:Những mối hận từ xưa đến nay.Nỗi oan của những người cú tài.Lời tự giải đỏp cho nỗi oan của Tiểu Thanh và của chớnh Nguyễn Du. Nờu lờn những chuyện phi lớ ở đời và sự đồng cảm của tỏc giả . 4. Hai cõu kết:“Bất tri tam bách dư niên hậu,Thiên hạ hà nhân khấp Tố như ?”(Chẳng biết ba trăm năm lẻ nữa,Người đời ai khóc Tố Như chăng ?)Cảm nghĩ của Nguyễn Du về cuộc đời của mỡnh.Nghệ thuật gỡ được sử dụng ở hai cõu thơ kết? Tỏc dụng?-Nghệ thuật: Cõu hỏi tu từ: Cõu hỏi buồn tha thiết. Chỉ sự cụ đơn của tỏc giả mong tỡm sự đồng cảm của hậu thếĐại từ phiếm chỉ “ai” Tỡnh thương của tỏc giả dành cho Tiểu Thanh và tõm sự của mỡnh với cuộc đời và xó hội lỳc bấy giờ.