Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Rama buộc tội trích (khúc ca thứ sáu, chương 79, sử thi Ramayana)

TRÍCH KHÚC CA THỨ SÁU, CHƯƠNG 79, SỬ THI RAMAYANARAMA BUỘC TỘIVALMIKII.TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: (Theo truyền thuyết) Vamiki sống vào khoảng TK III trước CN, xuất thân đẳng cấp Bàlamôn. Tu luyện thành đạo sĩ. Là người có trí nhớ kì lạ, ăn nói lưu loát, xuất khẩu thành thơ. Nêu những nét cơ bản về tác giả? T¸c gi¶: Va Mi KiVANMIKI 2. Tác phẩm Ramayana a. Vài nét về tác phẩm  Viết bằng tiếng Phạn, khoảng TK III tr. CN  Gồm 24000 câu thơ đôi kể về những kì tích của hoàng tử Rama trong công cuộc chiến đấu tiêu diệt các thế lực đen tối.  Là thiên sử thi anh hùng, ca ngợi những phẩm chất lí tưởng, tinh thần và đạo đức của người Ấn Độ cổ đại.Thành công trong miêu tả thiên nhiên, nội tâm nhân vật. ¶nh h­ëng s©u réng trªn thÕ giíi Vµi nÐt vỊ sư thi “Ra Ma Ya Na”?b. Tóm tắt tác phẩm:Em h·y tãm t¾t sư thi “Ra Ma Ya Na”?RAMA IN THE LAP OF MOTHERRAMA AND LAKSHMANARAMA IS CROSSING THE RIVER GANGARAMA, XITA AND LAKSHMANA IN THE DHANDAKA FORESTHANUMANRAMA, XITA, LAKSHMANA AND HANUMAM3. Đoạn trích: “Rama buộc tội” Vị trí đoạn trích: Thuộc khúc ca thứ 6, chương 79b. Tóm tắt đoạn trích - Sau khi cứu Xita, Rama nổi cơn ghen tuông - Rama xúc phạm Xita, không muốn nhận nàng làm vợ. - Xita đau buồn, uất ức, dùng lời lẽ dịu dàng để giải thích nhưng Rama không nghe. - Để chứng minh lòng trung trinh, Xita bước vào giàn hỏa và nhờ thần Anhi chứng giám.Ra-va-na lËp m­u c­íp Xi-tac. Bố cục: 2 phần  Từ đầu “chịu đựng được lâu”: Cảnh tái hợp giữa Rama – Xita và lời buộc tội của Rama Còn lại: Lời đáp và hành động của Xita §äc ®o¹n trÝch theo ph©n vai vµ cho biÕt : ®o¹n trÝch miªu t¶ sù kiƯn g×? Cã thĨ chia lµm mÊy phÇn? §Ỉt tiªu ®Ị cho tõng phÇn?II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1. Cảnh tái hợp và lời buộc tội của Ramaa. Cảnh tái hợp:- Gặp lại nhau trong không gian công cộng- Rama thể hiện ý thức, vị trí của một người chồng – đồng thời là một Đức vua Xita đứng trước quan hệ riêng tư - quan hệ xã hội.  Cả hai phải qua thử thách để bảo vệ danh dự.Sau chiÕn th¾ng, Rama vµ Xita gỈp l¹i nhau tr­íc sù chøng kiÕn cđa mäi ng­êi. C«ng chĩng ®ã bao gåm nh÷ng ai? a) Anh em, b¹n h÷u cđa Ramab) §éi qu©n cđa loµi khØ Va-na-rac) Quan qu©n, d©n chĩng cđa loµi qủ R¾c-sa-xad) TÊt c¶ nh÷ng ®èi t­ỵng trªnTõ ®ã cho biÕt: cuéc héi ngé ®· diƠn ra trong mét kh«ng gian vµ kh«ng khÝ nh­ thÕ nµo?b. Lời buộc tội của Rama- Lời lẽ trịnh trọng, thái độ xa cách, lạnh lùng- Khẳng định mục đích cuộc chiến, hạ thấp danh dự Xita- Nói rõ lòng ghen tuông, xua đuổi phũ phàng, đau xót vì ghen tức, giận dữ đến thô bạo, tàn nhẫn- Lời nói xúc phạm nặng nề tới nhân phẩm Xita Ý chí sắt đá, sự dằn lòng để làm tròn bổn phậnThùc chÊt Xita cã téi hay kh«ng? T¹i sao l¹i lµ buéc téi, chø kh«ng ph¶i lµ luËn téi, ®Þnh téi? Rama ®· buéc téi Xita nh­ thÕ nµo?(Häc sinh th¶o luËn theo nhãm)Lêi tho¹i cđa Rama tõ chç “ Hìi phu nh©n cao quý” ®Õn chç “gia ®×nh b×nh th­êng” ®Ị cËp ®Õn néi dung g×? - Ta: ®· ®¸nh b¹i kỴ thï ®· tr¶ thï kỴ l¨ng nhơc ta ®· lµm trßn lêi høa ®· tiªu diƯt Ra-va-na - Ta: ®· gì cho nµng khái ®iỊu vu khèng  lµm ®iỊu ®ã v× nh©n phÈm cđa ta, ®Ĩ  b¶o vƯ uy tÝn vµ danh dù cđa dßng hä - Ta ®· ®¸nh th¾ng kỴ thï víi sù giĩp ®ì cđa b¹n bÌ. Ha-nu-man vµ Vi-phi-sa-na ®· “ đng hé ®¹i nghÜa  cđa ta vµ n­¬ng tùa vµo ta” - Ta ph¶i nghi ngê t­ c¸ch cđa nµng, v× nµng ®· l­u l¹i l©u trong nhµ mét kỴ xa l¹Ng­êi ®· sinh tr­ëng trong mét gia ®×nh cao quý cã thĨ nµo l¹i lÊy vỊ mét ng­êi vỵ tõng sèng trong nhµ kỴ kh¸cNµng ®· bÞ quÊy nhiƠu trong v¹t ¸o cđa Ra-va-na- Ta nãi cho nµng hay, nµng muèn ®i ®©u tuú nµng, ta kh«ng ­ng cã nµng cã nµng n÷aNay mơc ®Ých cøu nµng ®· ®¹t ®­ỵc råi, ta kh«ng cÇn ®Õn nµng n÷a. Nµng muèn ®i®©u tuú ý.- Ta nãi râ cho nµng hay: nµng cã thĨ ®Ĩ t©m ®Õn L¾c-ma-na,Bha-ra-ta, Xa-tru-na, Xu-gri-va, hay nÕu nµng thÝch , nµng cã thĨ ®i theo Vi-phi- sa-na cịng ®­ỵc V× sao Rama ra søc cøu Xita råi l¹i kÕt téi, ruång bá nµng?a) V× sù ghen tu«ng, Ých kØb) V× hiĨu lÇmc) V× danh dù cđa céng ®ångý kiÕn cđa em? Tõ ®ã em ®¸nh gi¸ nh­ thÕ nµo vỊ nh©n vËt Rama?  (Häc sinh th¶o luËn) 2. Lời đáp và hành động của Xita a. Lời đáp của Xita:- Ngạc nhiên, đau đớn trước những lời buộc tội- Dần tự chủ và cất tiếng thanh minh: + Bác bỏ những lời buộc tội của Rama + Khẳng định tư cách, phẩm hạnh của mình + Nhấn mạnh nguồn gốc, dòng dõi của mình + Đưa ra lí lẽ, bằng chứng về đức trung trinh Những lời thanh minh dịu dàng mà đầy sức mạnh, rành rẽ, thấu tình, đạt lí.Trước lời buộc tội gay gắt của Rama tâm trạng của Xita như thế nao? b. Hành động của Xita - Xita chọn hành động quyết liệt: Bước lên giàn hỏa thiêu - Cầu khấn thần Anhi chứng giám  Dám bước qua mạng sống của mình, chấp nhận thử thách để chứng minh phẩm hạnhHành động của Xita ?3. Phẩm chất của Rama và XitaRamaXita Giằng xé giữa bổn phận danh dự và tình yêu  Phẩm chất của một vị Vua lí tưởng – trung thành với bổn phận và danh dự Xita kiên trinh, trong sáng, dũng cảm đấu tranh cho tình yêu . Phẩm chất của người vợ lí tưỏng – Yêu thương, chung thuỷ Qua tìm hiểu em cĩ nhận xét gì về Phẩm chất của Rama và Xita?Câu hỏi thảo luận1. Em có cảm nhận gì về thái độ của Rama khi Xita bước lên giàn lửa?2. Tại sao Xita chọn thần Lửa Anhi minh oan cho mình ?3. Cảm nghĩ của em trước cảnh Xita bước vào lửa.III. TỔNG KẾT1. Nội dung:  Cuộc thử thách của hai nhân vật chính là Rama và Xita từ những đòi hỏi trong chính họ.  Đoạn trích biểu hiện quan niệm của Ấn Độ cổ đại về phẩm chất đạo đức: Người anh hùng – đấng quân vương mẫu mực và người phụ nữ lí tưởng. 2. Nghệ thuật: Xây dựng nhân vật sử thi xuất sắc.  Đặt nhân vật vào thử thách; lời nói, hành động thể hiện tâm lí, tính cách  Chi tiết huyền thoại tô đậm chất bi hùng của STRAMA BUỘC TỘII. TÌM HIỂU CHUNG1. Tác giả2. Tác phẩm3. Đoạn tríchII. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1. Cảnh tái hợp và lời buộc tội của Rama2. Lời đáp và hành động của Xita3. Phẩm chất của Rama và XitaIII. TỔNG KẾT1. Nội dung 2. Nghệ thuật