Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết 47: Cảm xúc mùa thu (Thu hứng)

Chào mừng quý thầy cơ cùng các em học sinh đến với tiết học hơm nayTiÕt 47 C¶m xĩc mïa thu (Thu høng)- §ç Phđ-I. Tìm hiểu chung 1. Tác giảChân dung Đỗ PhủI. Tìm hiểu chung 1. Tác giả -Đỗ Phủ (712 – 220) tự là Tử Mĩ, quê ở huyện Củng, tỉnh Hà Nam –Trung Quốc -Gia đình: Có truyền thống nho học và thơ ca -Cuộc đời:	+ Sống ở thời kì loạn lạc	+ Nghèo khổ, lưu lạc, chết trong bệnh tật - Sự nghiệp: Nhà thơ vĩ đại, danh nhân văn hóa thế giới -Nội dung thơ: 	+Phản ánh hiện thực sinh động, chân xác “thi sử”	+ Chan chứa tình yêu thương con người, quê hương, đất nước  “thi thánh”VIET NAMBẢN ĐỒ TRUNG HOATỨ XUYÊNQUỲ CHÂUVIET NAMBẢN ĐỒ TRUNG HOATỨ XUYÊNQUỲ CHÂUChân dung Đỗ PhủChân dung Lý BạchI. Tìm hiểu chung 1. Tác giả 2.Tác phẩm 玉 露 凋 傷 楓 樹 林，Ngäc lé ®iªu th­¬ng phong thơ l©m, 巫 山 巫 峽 氣 蕭 森。Vu S¬n, Vu Gi¸p khÝ tiªu s©m.  江 間 波 浪 兼 天 湧，Giang gian ba l·ng kiªm thiªn dịng, 塞 上 風 雲 接 地 陰。T¸i th­ỵng phong v©n tiÕp ®Þa ©m.  叢 菊 兩 開 他 日 淚，Tïng cĩc l­ìng khai tha nhËt lƯ, 孤 舟 一 繫 故 園 心。C« chu nhÊt hƯ cè viªn t©m. 寒 衣 處 處 催 刀 尺，Hµn y xø xø th«i ®ao xÝch,  白 帝 城 高 急 暮 砧。B¹ch §Õ thµnh cao cÊp mé ch©m.I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả 2 .Tác phẩm Thể loại: thất ngôn bát cú Vị trí: “Thu hứng” là chùm thơ nổi tiếng của Đỗ Phủ gồm 8 bài viết khi tác giả bệnh nặng. Đây là bài thứ nhất Bố cục : 2 phần	+ 4 câu đầu: Bức tranh thiên nhiên	+ 4 câu cuối: Nỗi lòng nhà thơ 3. Chủ đề:Bài thơ miêu tả bức tranh thiên nhiên hùng vĩ mà hiu hắt, đồng thời thể hiện tâm trạng nhớ quê tha thiếtI. Tìm hiểu chung II. Đọc hiểu văn bản Câu hỏi thảo luận:Nhóm 1:Trong 4 câu thơ đầu thấy xuất hiện 4 hình ảnh thiên nhiên mùa thu. Đó là những hình ảnh nào?Cách miêu tả của tác giả có gì độc đáoNhóm 2: Trong một bài thơ Đường, cặp câu nào đối? Chỉ ra cụ thể phép đối, tác dụng phép đối đóNhóm 3: Cặp câu luận (câu 5-6) tác giả sử dụng động từ nào, số từ? Động từ, số từ ấy có thể hiểu theo những nghĩa nàoNhóm 4: Hai câu cuối có gì (Cảnh vật, âm thanh) khác biệt với 6 câu đầu? Tại sao lại có sự thay đổi đó?I. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm,Vu sơn, Vu giáp khí tiêu sâm.Giang gian ba lãng kiêm thiên dũng,Tái thượng phong vân tiếp địa âm.(Lác đác rừng phong hạt móc saNgàn non hiu hắt, khí thu lòaLưng trời sóng rợn lòng sông thẳmMặt đất mây đùn cửa ải xa.)I. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: - Những hạt sương lác đác trên rừng phong Rõng phong tÝn hiƯu b¸o thu vỊI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: - Những hạt sương lác đác trên rừng phong - Dãy núi, kẽm mờ mịt trong sương, khí thu hiu hắtCảnh được vẽ theo bài thơ Thu hứngI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: - Những hạt sương lác đác trên rừng phong - Dãy núi, kẽm mờ mịt trong sương, khí thu hiu hắt - Sóng trường giang dữ dội vọt tới trời -Đám mây xa xầm sát mặt đất nơi cửa ảiCảnh ở Quỳ ChâuI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: - Những hạt sương lác đác trên rừng phong - Dãy núi, kẽm mờ mịt trong sương, khí thu hiu hắt - Sóng trường giang dữ dội vọt tới trời -Đám mây xa xầm sát mặt đất nơi cửa ảiNghệ thuật: Sử dụng thi liệu cổ (rừng phong, hạt móc), nhân hóa (sóng vọt, mây xà ), ẩn dụ, đối (ý, câu)Cảnh vật vừa tàn tạ, buồn thương; vừa hùng vĩ, dữ dội mang dáng dấp của XHPK TQ sau loạn ALSI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: 2.Nỗi lòng nhà thơ Tùng cúc khai tha nhật lệ,Cô chu nhất hệ cố viên tâm.Hàn y xứ xứ thôi đao xích,Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.(khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ,con thuyền buộc chặt mối tình nhà.Lạnh lùng giục kẻ tay dao thướcThành Bạch chày vang bóng ác tà)I. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: 2.Nỗi lòng nhà thơ Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ,Cô chu nhất hệ cố viên tâm.Hàn y xứ xứ thôi đao xích,Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.(khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ,con thuyền buộc chặt mối tình nhà.Lạnh lùng giục kẻ tay dao thướcThành Bạch, chày vang bóng ác tà)I. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1.Bức tranh thiên nhiên: 2.Nỗi lòng nhà thơ lưỡng khaihoa nởlệ tuônKhóc vì ở nơi đất khách nhất hệthuyềnI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1.Bức tranh thiên nhiên: 2.Nỗi lòng nhà thơ lưỡng khaihoa nởlệ tuônKhóc vì ở nơi đất khách nhất hệthuyềnvườn cũNhớ quêÂm thanhRộn ràng : tiếng dao thước may áo rétSinh hoạt của người dân khi thu qua, đông tới  nhớ người thânDồn dập: tiếng chày đập áoI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1.Bức tranh thiên nhiên: 2.Nỗi lòng nhà thơ Nghệ thuật: đối (từ, ý thanh), từ ngữ hàm xúc, nhiều tầng nghĩa, âm thanh gợi cảm và đặc trưng Nỗi buồn của người lữ khách  trái tim trĩu nặng nhớ thương; vò võ cô quạnh của người xa quê, khát vọng trở về tha thiếtNỗi lòng nhà thơNgo¹i c¶nhT©m c¶nh - Cĩc në hoa -Tu«n r¬i n­íc m¾t- Con thuyỊn lỴ loi- Ưíc väng ®­ỵc trë vỊ quª- TiÕng chµy ®Ëp ¸o- Nhí quª da diÕt T©m tr¹ng võa hoµi cỉ võa thÕ sù, chøa chan t×nh ®êi, t×nh ng­êi s©u s¾cI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1 .Bức tranh thiên nhiên: 2.Nỗi lòng nhà thơ III.Tổng kết: nghi nhơIV. Củng cốNhững cảnh vật nào đặc trưng và độc đáo của mùa thu trong bài “Thu hứng” Đoán tên bài hát viết về mùa thuI. Tìm hiểu chungII. Đọc hiểu văn bản 1.Bức tranh thiên nhiên: 2.Nỗi lòng a nhà thơ lưỡng khaihoa nởlệ tuônKhóc vì hai năm qua vẫn ở nơi đất khách nhất hệthuyềnvườn cũTrái tim trĩu nặng nhớ thương; vò võ cô quạnh của người xa quê