Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết 82: Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật (tiết 1)

Chaøo möøng quyù thaày coâ veàdöï giôø thaêm lôùpTieát 82. PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1)HOÄI THI Giaùo vieân Gioûi THPT caáp tænhGv : Vöông Thò Thanh Daâng	Lôùp 10.Ñôn vò : Tröôøng THCS vaø THPT Chu Vaên AnPHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ SINH HOAÏT - Ngoân ngöõ sinh hoaït laø lôøi aên tieáng noùi haèng ngaøy, duøng ñeå thoâng tin, trao ñoåi yù nghó tình caûm,... ñaùp öùng nhöõng nhu caàu trong cuoäc soáng.	- Ngoân ngöõ sinh hoaït chuû yeáu bieåu hieän ôû daïng noùi nhöng cuõng coù theå ôû daïng vieát. Trong vaên baûn vaên hoïc, lôøi thoaïi cuûa nhaân vaät ôû daïng taùi hieän, moâ phoûng ngoân ngöõ sinh hoaït haøng ngaøy.	- Phong caùch ngoân ngöõ sinh hoaït coù 3 ñaëc tröng: tính cuï theå, tính caûm xuùc vaø tính caù theå hoùa. I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT :cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1)Ngữ liệu 1:Vaên baûn 1: "Sen laø caây moïc ôû döôùi nöôùc,laù to troøn,hoa maøu hoàng hay traéng, nhuïy vaøng, haït duøng ñeå aên.“(Theo Nguyeãn Nhö YÙ- Töø ñieån Tieáng Vieät ). Đều cung cấp thông tin về cây sen.Ngôn ngữ giàu sức gợi tả,sinh động, giàu sức biểu cảm.Ngôn ngữ cô đọng, chính xác, sắc thái trung hòa, không bóng bẩy.+ Khái niệm Ngôn ngữ nghệ thuật là ngôn ngữ gợi hình,gợi cảm được dùng trong các văn bản nghệ thuật.Vaên baûn 2:" Trong ñaàm gì ñeïp baèng senLaù xanh boâng traéng laïi chen nhuïy vaøng Nhuïy vaøng boâng traéng laù xanhGaàn buøn maø chaúng hoâi tanh muøi buøn" ( Ca dao) I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT :cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) (2) (A và B đến nhà rủ Linh đi học) A: Linh ơi, đi học nhanh lên! B: Làm gì mà chậm như rùa vậy? A: Gớm hôm nào cũng lạch bà lạch bạch như con vịt bầu.(3) Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học. Chúng thẳng tay chém giết những người yêu nước thương nòi của ta. Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu. Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt. Phong cách ngôn ngữ chính luận. cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT :cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) Nối những tác phẩm ở cột A với thể loại tương ứng ở cột B:A - Tác phẩm Đáp ánB - Thể loại 1. Tấm Cám.2. Hồi trống Cổ Thành.3. Nhưng nó phải bằng hai mày.4. Độc Tiểu Thanh Kí.5. Bến quê.6. Rô-mê-ô và Giu-li-et.7. Đồng chí.8."Chồng người đi ngược về xuôiChồng em ngồi bếp sờ đuôi con mèo"9. Thị Mầu lên chùa. a. Truyện cổ tíchb. Truyện cười.c. Truyện ngắn.d. Tiểu thuyết.e. Thơ Đường Luật.g. Thơ tự do.	h. Ca dao.i. Kịch.k. Chèo Ngôn ngữ tự sựNgôn ngữ thơNgôn ngữ sân khấu1a2d3b 4e5c6i7g8h9kcTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT :cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) Văn bản 2:" Trong đầm gì đẹp bằng senLá xanh bông trắng lại chen nhị vàng Nhị vàng bông trắng lá xanhGần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn" ( Ca dao)Nơi sinh sống, cấu tạo, màu sắc của cây sen. CHỨC NĂNG THÔNG TIN CHỨC NĂNG THẨM MĨVăn bản 1: "Sen là cây mọc ở dưới nước,lá to tròn,hoa màu hồng hay trắng, nhị vàng, hạt dùng để ăn."Theo Nguyễn Như Ý- Từ điển Tiếng Việt . Khẳng định cái đẹp có thể hiện hữu và bảo tồn trong môi trường có nhiều cái xấu . I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT :cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1)Câu hỏi thảo luận: Tìm điểm khác biệt giữa ngôn ngữ sinh hoạt và ngôn ngữ nghệ thuật: Loại hìnhTiêu chíNgôn ngữ sinh hoạtNgôn ngữ nghệ thuậtKhái niệmPhạm vi sử dụng Phân loạiChức năngcTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT :Câu hỏi thảo luận: Tìm điểm khác biệt giữa ngôn ngữ nghệ thuật và ngôn ngữ sinh hoạt: Loại hìnhTiêu chíNgôn ngữ sinh hoạtNgôn ngữ nghệ thuậtKhái niệmLà lời ăn tiếng nói hàng ngày.Là ngôn ngữ gợi hình, gợi cảm.Phạm vi sử dụngTrong cuộc sống hàng ngày. Chủ yếu trong văn bản nghệ thuật.Phân loại- Dạng nói và dạng viết.- Dạng lời nói mô phỏng, tái hiện trong văn bản văn học.- Ngôn ngữ tự sự.- Ngôn ngữ thơ.- Ngôn ngữ sân khấu.Chức năngChức năng thông tin.Chức năng thông tin và thẩm mĩ.cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) Đọc ngữ liệu sau: Hình ảnh "bánh trôi nước". Thân phận của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến. .Tính hình tượng" Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son" (Bánh trôi nước- Hồ Xuân Hương) II.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT:cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT : I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT : II.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT:cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1)"Mặt trời của bắp thì nằm trên trời Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng" ( Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ - Nguyễn Khoa Điềm)Tiếng suối trong như tiếng hát xa. ( Cảnh khuya- Hồ Chí Minh)Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người sỏi đá cũng thành cơm" (Ca dao)ẨN DỤSO SÁNHHOÁN DỤ" Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son" (Bánh trôi nước- Hồ Xuân Hương) I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT : II.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT:cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) 1. Tính hình tượng: Phân tích tính hình tượng trong bài ca dao sau:" Thân em như tấm lụa đàoPhất phơ giữa chợ biết vào tay ai"Hình ảnh "tấm lụa đào"Thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, họ như món hàng hóa, không có quyền quyếtđịnh số phận của mình. II.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT:cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT : I.NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT : II.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT:cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1)cTieát 82 - PHONG CAÙCH NGOÂN NGÖÕ NGHEÄ THUAÄT (Tieát 1) HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Bài vừa học: HS cần nắm được: - Thế nào là ngôn ngữ nghệ thuật?- Phạm vi sử dụng của ngôn ngữ nghệ thuật? - Ngôn ngữ trong văn bản nghệ thuật chia thành mấy loại. Đó là những loại nào? - Chức năng của ngôn ngữ nghệthuật là gì? Phân tích ví dụ cụ thể.- Phân tích tính hình tượng trong văn bản bản nghệ thuạt cụ thể. Bài sắp học: Chuẩn bị bài Trao duyên (Tiết 1). - Đọc phần tiểu dẫn thật kĩ để tìm hiểu vị trí đoạn trích. - Đọc đoạn trích Trao duyên ít nhất 5 lần để: + Xác định bố cục đoạn trích. + Thúy Kiều đã trao duyên choThúy Vân như thế nào?( về ngôn ngữ, hành động) + Thúy Kiều đã thuyết phục Thúy Vân bằng những lời lẽ như thế nào? + Nhận xét tâm trạng của Thúy Kiều khi trao kỉ vật cho Thúy Vân?Chaân thaønh caûm ôn quyù thaày coâ ñaõ döï giôø - thaêm lôùpCaûm ôn taäp theå 10