Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết học 14, 15: Uy - Lít - xơ trở về trích ô - đi - xê - sử thi Hi Lạp

TRÖÔØNG THPT ÑAÏ TOÂNGGV THÖÏC HIEÄN: TRAÀN THÒ KIM LYNAÊM HOÏC: 2009 - 2010taäp theå lôùp 10A4kính chaøo quyù thaày coâ!TRÖÔØNG THPT ÑAÏ TOÂNGUY-LÍT-XÔ TRÔÛ VEÀTrích OÂ-ñi-xeâ - Söû thi Hi LaïpTRƯỜNG THPT ĐẠ TÔNG GV: TRẦN THỊ KIM LYNS: 18-09-09HOÂ-ME-RÔ I. TÌM HIỂU CHUNG.1. Tác giả:- Nhà thơ Hi Lạp sống khoảng TK IX- VIII TCN.- Xuất thân trong một gia đình nghèo.- Ông đã tập hợp tất cả những thần thoại và truyền thuyết để hoàn thành hai bộ sử thi đồ sộ “Iliat” và “Ôđixê“.Nêu vài nét về tác giả Hô-me-rơ?2. Tác phẩm:- Gồm 12110 câu thơ. Kể về hành trình trở về của các tướng lĩnh trong đó có Uy- lít-xơ đầy gian khổ, nguy hiểm sau 10 năm tham gia chiến tranh thành Tơ-roa.3. Đoạn trích:- Vị trí: trích khúc ca thứ XXIII.- Đoạn trích là thử thách cuối cùng của Uy-lít-xơ trên đường trở về đoàn tụ cùng gia đình. Chàng đã thắng trong dịp thi bắn cung với 108 vị cầu hôn. Sau đó trừng phạt bọn gia nhân và nô tì phản bội. Cuối cùng giải tỏa mối nghi ngờ của vợ để sống hạnh phúc cùng gia đình. II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN.Bố cục: - Đoạn 1: từ đầu  “kém gan dạ”tâm trạng của Pê-nê-lốp khi nghe tin chồng trở về và khi gặp chồng.- Đoạn 2: còn lại: thử thách và sum họp của Pê-nê-lốp và UY-lít-xơ.Đoạn trích chia làm mấy phần? Nêu nội dung của từng phần?2. Tìm hiểu văn bản.a. Tâm trạng của Pê-nê-lốp khi nghe tin chồng trở về.Vui sướng tột độ khi nghe tin chồng sắp trở về “mừng rỡ cuống quýt, nhảy ra khỏi giường ôm chầm lấy bà lão, nước mắt chan hoà..”Khi nghe nhũ mẫu Ơ-ri-clê báo tin Uy-lít-xơ sắp trở về tâm trạng của Pê- nê-lốp như thế nào?+ Nàng không tin và tỏ ra nghi ngờ “già ơi già hãy khoan hí hửng reo cười”+ Khi nhũ mẫu đưa ra các bằng chứng(vết sẹo),đánh cuộc bằng tính mạng. Nhũ mẫu đã làm gì để thuyết phục nàng?NS: 18-09-09 Pênêlôp phân vân: Không kiên quyết bác bỏ nhưng cũng không hoàn toàn tin mà chuyển sang thần linh hoá để tự trấn an mình.- Khi đứng trước mặt Uy-lit-xơ tâm trạng của nàng đã có sự thay đổi – nàng đã nhận ra chồng nhưng chưa dám tin vào mắt mình “con ơi lòng mẹ kinh ngạc quá chừng, mẹ không sao nói được một lời”Telemachus and Mentor=> Là người phụ nữ thuỷ chung, thuỳ mị ,đoan trang, thông minh, thận trọng.Pê-nê-lốp là một người phụ nữ như thế nào? b.Thử thách và sum họp- Pê-nê-lốp là người đưa ra thử thách, nàng nói với con trai “nếu quả thật đây là Uy-lít-xơ thì thế nào cha mẹ cũng nhận ra nhau” tế nhị, khéo léo.- Uy-lít-xơ mỉm cười và nói với con nhưng cũng chính là nói với Pê-nê-lốp: “Tê-lê-mác con đừng làm rầy mẹ..chắc chắn như vậy”Ai là người đưa ra thử thách? - Pê-nê-lốp thử thách chồng bằng cách sai nhũ mẫu khiêng chiếc giường kiên cố ra khỏi phòng khiến Uy-lít-xơ phải “giật mình, chột dạ” vì đó là chiếc giường không thể xê dịch được buộc chàng phải lên tiếng. Chàng đã miêu tả thật chi tiết, tỉ mỉ chiếc giường bí mật do chính chàng tạo ra.Pê-nê-lốp đã thử Uy-lít-xơ bằng cách nào? Kết quả ra sao?- Pê-nê-lốp “bủn rủn chân tay”, “chạy lại nước mắt chan hòa ôm lấy cổ, hôn lên trán chồng”  cử chỉ thật cảm động, hạnh phúc tột cùng.- Bày tỏ lí do mà nàng tỏ ra thận trọng: “thiếp luôn lo sợ chỉ làm điều tai ác” chứng minh tấm lòng trong sạch,thủy chung của nàng.Khi nhận ra chồng, Pê-nê-lốp có những hành động gì?Nàng đã bày tỏ với chồng điều gì?=>Pê-nê-lốp: thông minh, khôn ngoan, thận trọng và là một người vợ có tấm lòng thủy chung.- Trí tuệ và tình yêu son sắt của Uy-lít-xơ đã mang lại niềm hạnh phúc tột đỉnh cho hai người “ôm lấy người vợ .khóc dầm dề” đó là nước mắt của niềm vui và hạnh phúc.=> Uy-lít-xơ là hình ảnh lí tưởng về người anh hùng, người chồng, người cha dũng cảm, mưu trí, độ lượng, thủy chung.III. TỔNG KẾT:1. Chủ đề:Đoạn trích ca ngợi những phẩm chất thông minh, trí tuệ, ý chí và nghị lực của con người. Ca ngợi tình yêu, tình nghĩa vợ chồng chung thuỷ, là mẫu mực tình cảm biểu hiện bằng những biểu tượng đẹp mà còn có ý nghĩa đến ngày nay. Nêu chủ đề của đoạn trích?2. Nghệ thuật.- Miêu tả tỉ mỉ, chi tiết, cụ thể. - Hình ảnh so sánh mở rộng- Xây dựng chuyện theo hình thức đối thoại. Ghi nhớ (SGK)Em hãy chỉ ra các đặc trưng nghệ thuật của đoạn trích?1. Thái độ của Pê-nê-lốp như thế nào khi nghe tin chồng trở về?A. Xúc động.B. Đau buồn.C. Phân vân.D. Vui sướng.2. Pê-nê-lốp là một người phụ nữ như thế nào?A. Thông minh, thủy chung.B. Thủy chung, dũng cảm.C. Dũng cảm, thông minh.D. Thủy chung, gan dạ.3. Nhân vật UY-lít-xơ là người như thế nào?A. Dũng cảm, cao thượng.B. Dũng cảm, bao dung.C. Trí tuệ, thông minh .D. Cao thượng, ngay thẳng.