Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết học: Độc tiểu thanh kí (đọc tập tiểu thanh kí) (Nguyễn Du)

Kiểm tra bài cũEm đã đọc bài thơ nào của Nguyễn Du viết về phụ nữ ?- Đoạn trường tân thanh- Sở kiến hành- Long thành cầm giả ca- Văn chiêu hồn-Độc Tiểu Thanh KíI/ Giới thiệu chung:a. Nhan đề tác phẩm.Em hiểu nhan đề tác phẩm như thế nào?Câu chuyên về nàng Tiểu Thanh và thơ của Tiểu ThanhBài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)b. Tiểu ThanhNàng họ Phùng. Tên thật Phùng Huyền Huyền Lấy lẽ Phùng Sinh .Tên thật là Phùng Tử Hư Chữ Tiểu Thanh chỉ nàng hầu hay tì thiếpTiểu Thanh sống ở thời kì nào?- Sống ở đời Minh Trung Quốc- Tiểu Thanh sinh năm 1594 mất 1612 Bài thơ được Nguyễn Du viết vào thời gian nào?c. Thời gian sáng tácBài thơ viết trước khi đi sứ Trung Quốc Được đăng trong tập Thanh Hiên Thi Tậpb. Tiểu ThanhI/ Giới thiệu chung:a. Nhan đề tác phẩm.Bài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)II/ Tìm hiểu baì: Tây hồ hoa uyển tẫn thành khư Độc điếu song tiền nhất chỉ thư Chi phấn hữu thần liên tử hậu Văn chương vô mệnh lụy phần dư Cổ kim hận sự thiên nam vấn Phong vận kì oan ngã tự cư Bất tri tam bách dư niên hậu Thiên hạ hà nhân khấp Tố NhưCảm nhận chung về bài thơ?Nhà thơ viết về cuộc đời bất hạnh của Tiểu Thanh đồng thời nói nên tâm sự u uất của mình về cuộc đời, về xã hội lúc bấy giờc. Thời gian sáng tácb. Tiểu ThanhI/ Giới thiệu chung:a. Nhan đề tác phẩm.Bài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)1. Hai câu đềII/ Tìm hiểu baì: I/ Giới thiệu chung:Bài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)Tác giả giới thiệu điều gì?Vườn hoa bên tây hồ đã thành bãi hoang rồiHiện tượng này xảy ra ở đâu?Địa danh tây hồ – có thật : Hàng Châu Chiết Giang Trung Quốc. Có ba mặt núi vây quanh bốn mùa phong cảnh đẹp.Vườn hoa là nói cái đẹp nay hoang phế. Quá khứ đẹp còn thực tại thì bị tàn phá ,trong đó cái đẹp bị tàn phá nhiều nhất.Tác giả mượn địa danh Tây hồ, một hình tượng không gian để nói sự đổi thay của cuộc đời.Ngay từ đầu câu thơ đã có sức khái quát lớn.Tây hồ hoa uyển tẫn thành khư Độc điếu song tiền nhất chỉ thưTây hồ hoa uyển tẫn thành khư Độc điếu song tiền nhất chỉ thưTrong thơ ca cổ điển tác giả nào đã nói về sự biến thiên dâu bể này ?Trương Hán Siêu – Nguyễn Trãi – Bà Huyện Thanh Quan1. Hai câu đềII/ Tìm hiểu baì: I/ Giới thiệu chung:Bài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)Độc điếu song tiền nhất chỉ thưNguyễn Du đến với Tiểu thanh như thế nào?Qua một tập sách ; Sách bị đốt dở ( Phần dư cảo)Nói sách của Tiểu Thanh chứng tỏ Tiểu Thanh là người có tài. Sách thể hiện tâm hồn nàngSách Tiểu Thanh liên quanđến cuộc đời của Tiểu ThanhTiểu Thanh chết sách không còn nguyên vẹn như vậy tài năng và tâm hồn đều bị huỷ diệt“Độc điếu” ý nghĩa gì?Bản dịch bỏ mất chữ “độc”Người làm thơ cô đơn mà chết,người đọc thơ của Tiểu Thanh cũng cô đơn chỉ có mọt mình đến với Tiểu Thanh hay một mình Nguyễn Du Đang đối mặt với biến thiên dâu bểQua thơ tiểu Thanh Nguyễn Du đã tìm thấy sự đồng cảmVì sao?Người đọc thơ cũng có một quãng đời gió bụiĐây là sự cảm thong của hai con người – Hai thế kỉ – hai đất nướcBài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)1. Hai câu đềII/ Tìm hiểu baì: I/ Giới thiệu chung:Bài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)1. Hai câu đềII/ Tìm hiểu baì: I/ Giới thiệu chung:2. Hai câu thựcChi phấn hữu thần liên tử hậu Văn chương vô mệnh lụy phần dưSự vât nào liên quan lúc nàng còn sống?Son phấn Sắc đẹp Văn chương Tài năngHai câu thực chỉ ra điều gì trong cuộc đời nàng?Đó là nghịch lí xót xa: Sắc đẹp bị huỷ diệt, văn chương chịu chung số mệnh với con người. Từ một hiện tượng cụ thể tác giả mở rộng mang ý nghĩa phổ quát hơnNhững việc ngang trái của cuộc đời khôg phải chết là hết nó còn kéo dài, tồn tại mãi mãi...Nguyễn Du khóc cho Tiểu Thanh tài sắc vẹn toàn bị huỷ diệt lúc 18 xuân xanh .Nguyễn Du còn khóc cho giai nhân tài tửBài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)1. Hai câu đềII/ Tìm hiểu baì: I/ Giới thiệu chung:2. Hai câu thực3. Hai câu luậnCổ kim hận sự thiên nam vấn Phong vận kì oan ngã tự cưNỗi hận nỗi hờn của ai?Nỗi hận không phải chỉ riêng của Tiểu Thanh. Nỗi hận chung của bậc tài hoa tài tử Nỗi hận cổ kim?Nỗi hận trải dài theo lịch sử. Nỗi hận này không hỏi trời được nó không chỉ tồn tại một thời mà muôn đờiTại sao Nguyễn Du coi mình cùng hội với Tiểu Thanh?Tiểu Thanh có tài thơ văn Nguyễn Du có tài Thơ văn; cùng cô đơn Nguyễn Du đã xoá nhoà danh giới trong xã hội cỉ còn lại sự đồng cảm xót thương. Điều này giống với Bạch Cư Dịý thức tài và thân phận trở thành nỗi ám ảnh trong thơ văn sau này ( Xuân Hương...)II/ Tìm hiểu baì: I/ Giới thiệu chung:Bài giảngĐộc Tiểu Thanh Kí (Đọc tập Tiểu Thanh kí) (Nguyễn Du)1. Hai câu đề2. Hai câu thực3. Hai câu luậnBất tri tam bách dư niên hậu Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như4. Hai câu kếtNguyễn Du hướng về ai?Tác giả hướng về mình để hỏi . Tiểu thanh cách Nguyễn Du mấy trăm năm, dù nàng có bạc mệnh đến đâu cũng có một người đồng cảm chia sẻCòn Nguyễn Du 300 năm sau ai khóc ?Ông đặt mình vào dòng chảy của thời gian để hỏi một câu hỏi buồn thống thiết nõi cô đơn cô độc giữa đời muốn tìm mọt tấm lòng tri kỉ. Ông nhân danh cho tât cả các bậc tài hoa mà lên tiếng phát ngôn cho nghịch líBức thông điệp mà Nguyễn Du gửi cho hậu thế?Cái đẹp phải trả về đúng vị trí của nó không ai có quyền phủ nhậnHãy biết chân trọng tài năng -Ngày nay cái băn khoăn của Nguyễn du đã được giải đáp: dân tộc ta kỉ niệm 200 năm ngày sinh -T ác phẩm được đưa vào giảng dạy trong nhà trường -Nguyễn Du được tôn vinh thiên tài văn học