Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Uy - Lít - xơ trở về (trích Ô - đi - xê sử thi Hi lạp) - Trường THPT mạc Đĩnh Chi

UY-LÍT-XƠ TRỞ VỀ(Trích Ô-đi-xê_ sử thi Hi Lạp)GVBM:Cô Nguyễn Thi Mộng ThuTrường:THPT Mạc Đĩnh ChiLớp:10A1Năm học:2008-2009Học sinh thực hiện:Tạ Nhựt ThànhĐền thờ Pan-Tê-Nông Di tích thành Troy. Ngựa gỗ thành TroyHải cảng Pirê (Hi Lạp)I. Tìm hiểu chung:	1. Tác giả Hô-Me-Rơ:	-Theo truyền thuyết ông sống vào thế kỷ IX-VIII trước công nguyên.	-Là người nghệ sĩ mù và thông thái, thường đi lang thang để kể truyện thơ của mình.	-Tác phẩm: Iliat và Ôđixê. Hô-ne-rơ đi kể chuyện ở các thành bang	2. Tác phẩm Ô-đi-xê:	Là một trong hai sử thi lớn nhất của Hi Lạp.	-Nội dung: Kể lại cuộc hành trình 10 năm của Ulix từ thành Troy trở về quê hương.	-Hình thức: Tác phẩm gồm có 12 110 câu thơ, được chia thành 24 khúc ca.	-Tư tưởng: Chinh phục thiên nhiên, mở rộng giao lưu, tái hiện xung đột giữa các nền văn minh, các trình độ văn hóa, đấu tranh để bảo vệ hạnh phúc gia đình. 	3. Vị trí của đọan trích:	Khúc ca XXIII của sử thi Odysee. Uy-li-sơ trở về đoàn tụ gia đình. 	4. Bố cục: 2 đoạn.	+Đoạn 1: Nhũ mẫu, Telemac khẳng định Ulix đã trở về nhưng Penelop không tin. (Từ đầu đến kém gan dạ)	+Đoạn 2: Penelop thử thách người hành khất tài giỏi và nhận ra chồng mình. (Phần còn lại) 	5. Tóm tắt đoạn trích:	-Đoạn trích Uy-lít-xơ trở về thuộc khúc ca thứ XXIII của sử thi Ô-đi-xê, Uy-lít-xơ dưới bộ áo hành khất tham gia cuộc thi bắn cung và chàng đã chiến thắng. Chàng tiêu diệt những tên cầu hôn đầu sỏ, trừng phạt lũ đầy tớ phản chủ. Nhưng Penenlop vẫn không tin đó là chồng nàng. Cuối cùng, qua phép thử “bí mật về chiếc giường”, vợ chàng đã nhận ra chàng, họ đoàn tụ và cuộc sống mới bắt đầu trên quê hương yêu dấu của Uy-lít-xơ (Itac). Baûn ñoà haønh trình trôû veà cuûa UlixThaønh TroyXi-coânLoâtoâphagiôXicloápAioâloátLeùttrigoângBaûn ñoà haønh trình trôû veà cuûa UlixXieác-xeâXirenCa-rípÑaûo thaàn maët trôøi HeâlioátCalípxoâPheâ-a-xiItac (queâ nhaø)II. Đọc hiểu văn bản:1. Nhân vật Penelop: Penelop chung thủy đợi chồng về. Tâm trạng của Penelop khi nghe tin chồng trở về: 	- Lòng rất đỗi phân vân: “khoâng bieát neân ñöùng xa xa hoûi chuyeän hay oâm laáy ñaàu, caàm laáy tay maø hoân”	- “Ngoài laëng thinh treân gheá loøng söûng soát, khi thì ñaêm ñaêm aâu yeám nhìn choàng, khi thì khoâng nhaän ra choàng”.	- “loøng meï kinh ngaïc quaù chöøng,  khoâng theå nhìn thaúng maët ngöôøi”.	Vöøa tính toaùn, doø xeùt, suy nghó moâng lung nhöng khoâng neùn ñöôïc söï baøng hoaøng, vui möøng, xuùc ñoäng khoân cuøng.Lòng rất đỗi phân vân	- “Ñaây laø moät vò thaàn ñaõ gieát boïn caàu hoân”	- “Veà phaàn Ulix, chaøng ñaõ heát hi voïng trôû laïi, chính chaøng cuõng ñaõ cheát roài”.	 Thaän troïng traán an nhuõ maãu vaø töï traán an mình baèng caùch thaàn bí hoaù söï vieäc.	 mieâu taû daùng ñieäu, cöû chæ, lôøi noùi ñeå khaéc hoaï tính caùch nhaân vaät.	 Penenlop laø moät ngöôøi phuï nöõ trí tueä, baûn lónh, tænh taùo, thaän troïng, bieát kìm neùn tình caûm maõnh lieät cuûa mình khi hoaøn caûnh chöa thích hôïp.Thử thách: 	- “Neáu quaû thaät ñaây laø Ulix thì theá naøo cha meï cuõng nhaän ra nhau”.	- “Sai nhuõ maãu khieâng chieác giöôøng kieân coá ñeå cho Ulix naèm”.	 Baèng caùch neâu ra bí maät cuûa hai vôï choàng, Penelop thöû thaùch ñeå xaùc minh ngöôøi tröôùc maët mình coù thaät laø Ulix hay khoâng  khoân kheùo, caån thaän.	- Nguyeân nhaân: sôï coù ngöôøi ñeán duøng lôøi ñöôøng maät ñaùnh löøa, sôï thaàn linh ñaùnh löøa  taám loøng chung thuûy, kieân trinh cuûa Penelop.Sum họp:	- “Buûn ruûn caû chaân tay, chaïy ngay laïi, nöôùc maét chan hoøa, oâm laáy coå choàng, hoân leân traùn choàng”.	- “Nhìn choàng khoâng chaùn maét, hai caùnh tay traéng muoát cuûa naøng cöù oâm laáy coå choàng khoâng nôõ buoâng rôøi”.	 Tình yeâu dòu hieàn, maõnh lieät vaø son saét cuûa Penelop xöùng ñaùng ñöôïc ñeàn ñaùp baèng haïnh phuùc tuyeät vôøi.2. Nhân vật Ulix:	Thử thách:	- “Ngoài töïa moät caùi coät cao, maét nhìn xuoáng ñaát, ñôïi xem ngöôøi vôï cao quyù noùi gì vôùi mình”.	- “Nhaãn naïi vaø mæm cöôøi: con ñöøng laøm raày me”.	 Ulix coù tính caùch nhaãn naïi, coù trí tueä saùng suoát, khoâng voäi vaøng haáp taáp maø voâ cuøng bình tónh, töï tin.	- “Traùi tim saét ñaù, giaø haõy keâ cho toâi moät chieác giöôøng ñeå toâi nguû moät mình, nhö baáy laâu nay” 	 Giaû vôø traùch moùc vôï, kyø thaät laø thanh minh, baøy toû loøng chung thuûy cuûa mình	-Giaät mình, choät daï, mieâu taû tæ mæ veà chieác giöôøng. 	 Vöøa giaûi maõ daáu hieäu rieâng cuûa hai vôï choàng, vöøa nhaéc laïi kæ nieäm tình yeâu giöõa hai ngöôøi.Sum họp:“Ngöôøi oâm laáy ngöôøi vôï xieát bao thaân yeâu maø khoùc daàm deà” Caûnh sum hoïp caûm ñoäng. Penelop khoân kheùo, thaän troïng, Ulix trí tueä nhaïy beùn ñeàu ñaõ vöôït qua thöû thaùch cuoái cuøng. Trí tueä, tình yeâu vaø loøng chung thuûy cuûa hai ngöôøi thaät laø caân xöùng. Caû hai ñeàu laø ngöôøi chieán thaéng. 3. Nghệ thuật:	- Caùch keå chuyeän tæ mæ, chaäm raõi vaø trang troïng.	- Laëp ñi laëp laïi caùc ñònh ngöõ chæ phaåm chaát.	- Caâu chuyeän ñöôïc taïo neân töø caùc ñoái thoaïi. (ñaëc bieät laø khoâng tröïc tieáp chuyeån thoâng tin ñeán ngöôøi nghe maø höôùng ñeán ñoái töôïng khaùc).	- “dòu hieàn thay maët ñaát”: bieän phaùp so saùnh ñuoâi daøi (so saùnh môû roäng). III. Tổng kết:1. Nội dung: Ca ngợi hai phẩm chất quan trọng của con người: trí tuệ và lòng chung thủy.2. Nghệ thuật: Giàu tính kịch, xây dựng nhân vật tinh tế.Xin chân thành cám ơnQuý thầy cô và các bạn.