Bài giảng môn Ngữ Văn 6 - Tiết 108: Thi làm thơ năm chữ
Xuân ơi ! Xuân đến rồi
Bạn ơi ! Có biết không ?
Cây vào mùa kết trái
Những cành hoa đua nở
Dành cho đàn ong bướm
Đến vây quanh múa lượn Những chú chim có đôi
Giống như hai chúng mình
Càng nhỏ nên càng xinh.
CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ GIÁO Tiết 108 - THI LÀM THƠ NĂM CHỮ CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ GIÁO THI LÀM THƠ NĂM CHỮ NGỮ VĂN LỚP 6Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ 1/ Ví dụ Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi :Đoạn 1Đoạn 2Đoạn 3Anh đội viên nhìn BácCàng nhìn lại càng thươngNgười Cha mái tóc bạcĐốt lửa cho anh nằmRồi Bác đi dém chănTừng người từng người mộtSợ cháu mình giật thộtBác nhón chân nhẹ nhàngAnh đội viên mơ màngNhư nằm trong giấc mộngBóng Bác cao lồng lộngẤm hơn ngọn lửa hồng (Minh Huệ)Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàBày mực tàu giấy đỏBên phố đông người qua.Bao nhiêu người thuê viếtTấm tắc ngợi khen tài:“Hoa tay thảo những nétNhư phượng múa rồng bay”.Nhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu ?Giấy đỏ buồn không thắmMực đọng trong nghiên sầu (Vũ Đình Liên)Em đi như chiều điGọi chim vườn bay hếtEm về tựa mai vềRừng non xanh lộc biếcEm ở trời trưa ởNắng sáng màu xanh che.(Chế Lan Viên)---*---Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dòng, khổ thơ, nhịp, vần ) ?-Thơ ngũ ngôn-Mỗi khổ 4 câu hoặc không chia khổ?- Nhịp ?Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏiĐoạn 1Đoạn 2Đoạn 3Anh đội viên/ nhìn BácCàng nhìn/ lại càng thươngNgười Cha/ mái tóc bạcĐốt lửa/ cho anh nằmRồi Bác/ đi dém chănTừng người /từng người mộtSợ cháu mình/ giật thộtBác nhón chân/ nhẹ nhàngAnh đội viên/ mơ màngNhư nằm /trong giấc mộngBóng Bác/ cao lồng lộngẤm hơn/ ngọn lửa hồng (Minh Huệ)Mỗi năm/ hoa đào nởLại thấy/ ông đồ giàBày mực tàu/ giấy đỏBên phố/ đông người qua.Bao nhiêu người/ thuê viếtTấm tắc/ ngợi khen tài:“Hoa tay/ thảo những nétNhư phượng múa/ rồng bay”.Nhưng mỗi năm/ mỗi vắngNgười thuê viết/ nay đâu ?Giấy đỏ/ buồn không thắmMực đọng/ trong nghiên sầu (Vũ Đình Liên)Em đi/ như chiều điGọi chim vườn/ bay hếtEm về/ tựa mai vềRừng non/ xanh lộc biếcEm ở/ trời trưa ởNắng sáng/ màu xanh che.(Chế Lan Viên)---*---Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dòng, khổ thơ, nhịp, vần ) ?-Thơ ngũ ngôn-Mỗi khổ 4 câu hoặc không chia khổ-Nhịp 3/2 hoặc 2/3?- Vần ?Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏiĐoạn 1Đoạn 2Đoạn 3Anh đội viên/ nhìn BácCàng nhìn/ lại càng thươngNgười Cha/ mái tóc bạcĐốt lửa/ cho anh nằmRồi Bác/ đi dém chănTừng người /từng người mộtSợ cháu mình/ giật thộtBác nhón chân/ nhẹ nhàngAnh đội viên/ mơ màngNhư nằm /trong giấc mộngBóng Bác/ cao lồng lộngẤm hơn/ ngọn lửa hồng (Minh Huệ)Mỗi năm/ hoa đào nởLại thấy/ ông đồ giàBày mực tàu/ giấy đỏBên phố/ đông người qua.Bao nhiêu người/ thuê viếtTấm tắc/ ngợi khen tài:“Hoa tay/ thảo những nétNhư phượng múa/ rồng bay”.Nhưng mỗi năm /mỗi vắngNgười thuê viết/ nay đâu ?Giấy đỏ/ buồn không thắmMực đọng/ trong nghiên sầu(Vũ Đình Liên)Em đi/ như chiều điGọi chim vườn/ bay hếtEm về/ tựa mai vềRừng non/ xanh lộc biếcEm ở/ trời trưa ởNắng sáng/ màu xanh che.(Chế Lan Viên)---*---Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dòng, khổ thơ, nhịp, vần ) ?-Thơ ngũ ngôn-Mỗi khổ 4 câu hoặc không chia khổ-Nhịp 3/2 hoặc 2/3-Vần chân + vần lưng (vần liền , vần gián cách)Tiết 108 – Hoạt động Ngữ văn : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ 1/ Ví dụ * Ghi nhớ: (Sgk) 2/ Tập làm đoạn thơ năm chữ Tập làm đoạn thơ năm chữSách giáo khoaHọc sinh 1Học sinh 2Mặt trời càng lên tỏBông lúa chín thêm vàngSương treo đầu ngọn cỏSương lại càng long lanhBay vút tận trời xanhChiền chiện cao tiếng hót.Mỗi khi sang mùa hèTrời đổi sang tiết nóngHoa đâm chồi nảy lộcCho cây mận kết bôngThắp sáng cả vườn hồngTiếng đàn ve inh ỏi.Một buổi tối đầy saoLòng tôi bỗng nao naoNgước lên cao nhìn trờiMuôn vì sao lấp lánhAi ai cùng nhìn ngắmKỉ niệm xưa năm nào.Tập làm đoạn thơ năm chữSách giáo khoaHọc sinh 1Học sinh 2Mặt trời càng lên tỏBông lúa chín thêm vàngSương treo đầu ngọn cỏSương lại càng long lanhBay vút tận trời xanhChiền chiện cao tiếng hót.Mỗi khi sang mùa hèTrời đổi sang tiết nóngHoa đâm chồi nảy lộcCho cây mận kết bôngThắp sáng cả vườn hồngTiếng đàn ve inh ỏi.Một buổi tối đầy saoLòng tôi bỗng nao naoNgước lên cao nhìn trờiMuôn vì sao lấp lánhAi ai cùng nhìn ngắmKỉ niệm xưa năm nào.Tập làm đoạn thơ năm chữSách giáo khoaHọc sinh 1Học sinh 2Mặt trời càng lên tỏBông lúa chín thêm vàngSương treo đầu ngọn cỏSương lại càng long lanhBay vút tận trời xanhChiền chiện cao tiếng hót.Mỗi khi sang mùa hèTrời đổi sang tiết nóngHoa đâm chồi nảy lộcCho cây mận kết bôngThắp sáng cả vườn hồngTiếng ve kêu inh ỏi.Một buổi tối đầy saoLòng tôi bỗng nao naoNgước lên cao nhìn trờiMuôn vì sao lấp lánhAi ai cùng nhìn ngắmKỉ niệm xưa năm nào.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ 1/ Ví dụ * Ghi nhớ: (Sgk) 2/ Tập làm đoạn thơ năm chữ II- Thi làm thơ năm chữ Đề tài sáng tác: 1/ Hoa mùa xuân 2/ Quả mùa hè 3/ Lá mùa thu 4/ Gió mùa đôngTiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Hoa mùa xuânMùa xuân ơi mùa xuânMùa xuân đã đến rồiTràn ngập bao sắc tháiNiềm vui đến mọi nơiHoa mùa xuân đã vềCành đào hồng thắm tươiNhánh mai vàng nở rộMang đến bao yêu thương.Xuân ơi ! Xuân đến rồiBạn ơi ! Có biết không ?Cây vào mùa kết tráiNhững cành hoa đua nởDành cho đàn ong bướmĐến vây quanh múa lượn Những chú chim có đôiGiống như hai chúng mìnhCàng nhỏ nên càng xinh.Ô kìa ! mùa xuân thắmTrăm hoa khoe sắc màuĐâu là cúc vàng tươiCùng hoa mai năm cánhVà hoa đào hồng ánhHoa huệ trắng như mâyXen lẫn cánh hoa lanNgát hương mùi vạn thọXuân năm nay đẹp quáEm chăm học chăm làmNhớ ơn người dạy dỗSẽ mãi là mùa xuân.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Hoa mùa xuânMùa xuân ơi mùa xuânMùa xuân đã đến rồiTràn ngập bao sắc tháiNiềm vui đến mọi nơiHoa mùa xuân đã vềCành đào hồng thắm tươiNhánh mai vàng nở rộMang đến bao yêu thương.Xuân ơi ! Xuân đến rồiBạn ơi ! Có biết không ?Cây vào mùa kết tráiNhững cành hoa đua nởDành cho đàn ong bướmĐến vây quanh múa lượn Những chú chim có đôiGiống như hai chúng mìnhCàng nhỏ nên càng xinh.Ô kìa ! Mùa xuân thắmTrăm hoa khoe sắc màuĐâu là cúc vàng tươiCùng hoa mai năm cánhVà hoa đào hồng ánhHoa huệ trắng như mâyXen lẫn cánh hoa lanNgát hương mùi vạn thọXuân năm nay đẹp quáEm chăm học chăm làmNhớ ơn người dạy dỗSẽ mãi là mùa xuân.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Hoa mùa xuânMùa xuân ơi mùa xuânMùa xuân đã đến rồiTràn ngập bao sắc tháiNiềm vui đến mọi nơiHoa mùa xuân đã vềCành đào hồng thắm tươiNhánh mai vàng nở rộMang đến bao yêu thương.Xuân ơi ! Xuân đến rồiBạn ơi ! Có biết không ?Cây vào mùa kết tráiNhững cành hoa đua nởDành cho đàn ong bướmĐến vây quanh múa lượn Những chú chim có đôiGiống như hai chúng mìnhCàng nhỏ nên càng xinh.Ô kìa ! mùa xuân thắmTrăm hoa khoe sắc màuĐâu là cúc vàng tươiCùng hoa mai năm cánhVà hoa đào hồng ánhHoa huệ trắng như mâyXen lẫn cánh hoa lanNgát hương mùi vạn thọXuân năm nay đẹp quáEm chăm học chăm làmNhớ ơn người dạy dỗSẽ mãi là mùa xuân.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Quả mùa hèSắp tới là mùa hèQuả nào cũng chín nởVí dụ là quả ổiQuả ổi chín thật “ôi”!Quả ổi bóng như mỡSẽ ra thơm mùi ổiNhìn lại ổi chín “ôi”!Hương lừng bay khắp chốn.Quả xoài như thẹn thùngTrốn tít trên tận cùngGió thổi cành rung rungTrên ngọn lá xanh thẫmQuả dừa tròn bụ bẫmNở nụ cười mũm mĩmQuả lựu thì lim dimĐu đưa ngủ trên cànhTrên một nhánh cây chanhCó chú chim vàng anhĐang hát vang khúc nhạcChào buổi sáng trong lành.Mùa hè là mùa nóngĐã có quả dưa hấuGiải khát cho mọi ngườiNhững quả dưa chín đỏNhững quả dưa tròn nútLông lốc như trái banhNhững quả dưa ngọt thanhGiúp mọi người giải khát.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Quả mùa hèSắp tới là mùa hèQuả nào cũng chín nởVí dụ là quả ổiQuả ổi chín thật “ôi”!Quả ổi bóng như mỡSẽ ra thơm mùi ổiNhìn lại ổi chín “ôi”!Hương lừng bay khắp chốn.Quả xoài như thẹn thùngTrốn tít trên tận cùngGió thổi cành rung rungTrên ngọn lá xanh thẫmQuả dừa tròn bụ bẫmNở nụ cười mũm mĩmQuả lựu thì lim dimĐu đưa ngủ trên cànhTrên một nhánh cây chanhCó chú chim vàng anhĐang hát vang khúc nhạcChào buổi sáng trong lành.Mùa hè là mùa nóngĐã có quả dưa hấuGiải khát cho mọi ngườiNhững quả dưa chín đỏNhững quả dưa tròn nútLông lốc như trái banhNhững quả dưa ngọt thanhGiúp mọi người giải khát.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Quả mùa hèSắp tới là mùa hèQuả nào cũng chín nởVí dụ là quả ổiQuả ổi chín thật “ôi”!Quả ổi bóng như mỡSẽ ra thơm mùi ổiNhìn lại ổi chín “ôi”!Hương lừng bay khắp chốn.Quả xoài như thẹn thùngTrốn tít trên tận cùngGió thổi cành rung rungTrên ngọn lá xanh thẫmQuả dừa tròn bụ bẫmNở nụ cười mũm mĩmQuả lựu thì lim dimĐu đưa ngủ trên cànhTrên một nhánh cây chanhCó chú chim vàng anhĐang hát vang khúc nhạcChào buổi sáng trong lành.Mùa hè là mùa nóngĐã có quả dưa hấuGiải khát cho mọi ngườiNhững quả dưa chín đỏNhững quả dưa tròn nútLông lốc như trái banhNhững quả dưa ngọt thanhGiúp mọi người giải khát.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Lá mùa thuNhững chiếc lá màu xanhĐã chuyển sang màu vàngNhững chiếc lá buồn rầuVì sắp phải xa nhauTrước giờ phút chia tayLá vàng còn vương vấnNhánh và cành bịn bịnLá đừng đi bạn ơi !Những chiếc lá trên cànhDần dần thay đổi màuDấu hiệu của mùa thuDấu hiệu của vòng đờiMùa thu đến rất mauNhững chiếc lá trên cànhCùng nhanh đi theo gióĐể kết thúc cuộc đời.Mùa thu lá bay bayNhư trời mây phấp phớiGiữa một không gian rộngLan tỏa ánh bình minhNhững lá thu đu đưaRồi từ từ rơi xuốngHòa quyện từng tiếng gióXào xạc ta cùng bayNhững chiếc lá trên câyThì thầm như muốn nói:“Sao ta lại không bayĐi tìm người bạn mới ?”.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Lá mùa thuNhững chiếc lá màu xanhĐã chuyển sang màu vàngNhững chiếc lá buồn rầuVì sắp phải xa nhauTrước giờ phút chia tayLá vàng còn vương vấnNhánh và cành bịn bịnLá đừng đi bạn ơi !Những chiếc lá trên cànhDần dần thay đổi màuDấu hiệu của mùa thuDấu hiệu của vòng đờiMùa thu đến rất mauNhững chiếc lá trên cànhCùng nhanh đi theo gióĐể kết thúc cuộc đời.Mùa thu lá bay bayNhư trời mây phấp phớiGiữa một không gian rộngLan tỏa ánh bình minhNhững lá thu đu đưaRồi từ từ rơi xuốngHòa quyện từng tiếng gióXào xạc ta cùng bayNhững chiếc lá trên câyThì thầm như muốn nói:“Sao ta lại không bayĐi tìm người bạn mới ?”.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Lá mùa thuNhững chiếc lá màu xanhĐã chuyển sang màu vàngNhững chiếc lá buồn rầuVì sắp phải xa nhauTrước giờ phút chia tayLá vàng còn vương vấnNhánh và cành bịn bịnLá đừng đi bạn ơi !Những chiếc lá trên cànhDần dần thay đổi màuDấu hiệu của mùa thuDấu hiệu của vòng đờiMùa thu đến rất mauNhững chiếc lá trên cànhCùng nhanh đi theo gióĐể kết thúc cuộc đời.Mùa thu lá bay bayNhư trời mây phấp phớiGiữa một không gian rộngLan tỏa ánh bình minhNhững lá thu đu đưaRồi từ từ rơi xuốngHòa quyện từng tiếng gióXào xạc ta cùng bayNhững chiếc lá trên câyThì thầm như muốn nói:“Sao ta lại không bayĐi tìm người bạn mới ?”.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Gió mùa đôngMùa đông đã đến rồiTrước sân nhà đầy nướcNhững con chó lạnh ướtNằm trong bếp lửa ấmCây trong vườn cũng lạnhLạnh quá nên rụng láChỉ còn thân với cànhTrơ trọi chờ mùa xuân.Mùa đông đã về rồiÔng mặt trời lật đậtChui vào trong đám mâyMẹ tôi lo áo ấmCho bố và chúng tôiGió thổi đến sầm sậpCảnh vật nhà xơ xácTrời thì mưa ầm ầmGà mẹ dẫn đàn con Tìm một nơi ẩn nấpSấm chớp xuống sân nhàChú ếch nhảy lên bờKêu ồm ồm ồm ộp !Mùa đông đã đến rồiSắp phải thấy mưa rơiNhững cơn mưa đầu mùaLàm đong đầy lòng trẻHứng những giọt mưa rơiThấy bao điều mới lạMùa đông tuy lạnh lắmNhưng rất xao xuyến lòngMùa đông khi đến lớpBạn bè ngồi sát nhauThầy giáo chẳng càu nhàuVì cả lớp thương nhau.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Gió mùa đôngMùa đông đã đến rồiTrước sân nhà đầy nướcNhững con chó lạnh ướtNằm trong bếp lửa ấmCây trong vườn cũng lạnhLạnh quá nên rụng láChỉ còn thân với cànhTrơ trọi chờ mùa xuân.Mùa đông đã về rồiÔng mặt trời lật đậtChui vào trong đám mâyMẹ tôi lo áo ấmCho bố và chúng tôiGió thổi đến sầm sậpCảnh vật nhà xơ xácTrời thì mưa ầm ầmGà mẹ dẫn đàn con Tìm một nơi ẩn nấpSấm chớp xuống sân nhàChú ếch nhảy lên bờKêu ồm ồm ồm ộp !Mùa đông đã đến rồiSắp phải thấy mưa rơiNhững cơn mưa đầu mùaLàm đong đầy lòng trẻHứng những giọt mưa rơiThấy bao điều mới lạMùa đông tuy lạnh lắmNhưng rất xao xuyến lòngMùa đông khi đến lớpBạn bè ngồi sát nhauThầy giáo chẳng càu nhàuVì cả lớp thương nhau.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Gió mùa đôngMùa đông đã đến rồiTrước sân nhà đầy nướcNhững con chó lạnh ướtNằm trong bếp lửa ấmCây trong vườn cũng lạnhLạnh quá nên rụng láChỉ còn thân với cànhTrơ trọi chờ mùa xuân.Mùa đông đã về rồiÔng mặt trời lật đậtChui vào trong đám mâyMẹ tôi lo áo ấmCho bố và chúng tôiGió thổi đến sầm sậpCảnh vật nhà xơ xácTrời thì mưa ầm ầmGà mẹ dẫn đàn con Tìm một nơi ẩn nấpSấm chớp xuống sân nhàChú ếch nhảy lên bờKêu ồm ồm ồm ộp !Mùa đông đã đến rồiSắp phải thấy mưa rơiNhững cơn mưa đầu mùaLàm đong đầy lòng trẻHứng những giọt mưa rơiThấy bao điều mới lạMùa đông tuy lạnh lắmNhưng rất xao xuyến lòngMùa đông khi đến lớpBạn bè ngồi sát nhauThầy giáo chẳng càu nhàuVì cả lớp thương nhau.Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ II- Thi làm thơ năm chữ III- Hướng dẫn tự học 1/ Bài vừa học: -Thuộc ghi nhớ. -Làm tập thơ năm chữ của lớp. 2/ Bài sắp học: Lòng yêu nước -Đọc văn bản và chú thích. -Đọc ghi nhớ và suy ngẫm. -Trả lời các câu hỏi “Đọc – Hiểu văn bản”. -Sáng tác bài thơ ca ngợi vẻ đẹp quê hương mình. Kính chúc quý thầy cô sức khỏe ! Kính chúc quý thầy cô sức khỏe !
File đính kèm:
- bai_giang_mon_ngu_van_6_tiet_108_thi_lam_tho_nam_chu.ppt