Bài giảng môn Ngữ văn khối 10 - Tấm cám (truyện cổ tích)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚPTẤM CÁM(Truyện cổ tích)I. TÌM HIỂU CHUNGII. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN1. Đọc- tóm tắt văn bản:2. Bố cục: 3. Tìm hiểu văn bản:a. Các nhân vật trong truyện:b. Diễn biến mâu thuẩn, xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám:Chặng đường thứ nhất: Mâu thuẩn gia đình- Bắt tép- Chăn trâu- Xem hội- Trở thành hoàng hậu* Chặng đường thứ hai: mâu thuẩn xã hộiKhi Tấm trở thành hoàng hậu mâu thuẩn xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám diễn ra như thế nào? Vì sao?TÊmC¸m, d× ghÎ1VÒ lo giç bè TrÌo cau → Ng· chÕt ®uèi. Ho¸ thµnh chim vµng anh. → hãt m¾ng C¸mD× ghÎ bµy m­u ®éc. §½n gèc cau giÕt TÊm. §­a C¸m vµo thÕ chÞ lµm hoµng hËu (Vua kh«ng nãi g×)2Chim vµng anh bÞ giÕtL«ng chim ho¸ thµnh 2 c©y xoan C¸m theo lêi mÑ giÕt chim, lµm thÞt chim ¨n, vøt l«ng ra v­ên. 3Xoan bÞ chÆt ®ãng khung cöi -> nguyÒn rña téi c­íp chång cña C¸m. - C¸m sai chÆt xoan, ®ãng khung cöi (vua kh«ng nãi g× ) 4Khung cöi bÞ ®ètTõ ®èng tro mäc lªn c©y thÞ cã 1 qu¶ -> ë víi bµ l·o.Tõ qu¶ thÞ b­íc ra trë thµnh c« TÊm xinh ®Ñp h¬n x­a gÆp l¹i vua, trë l¹i lµm hoµng hËu. C¸m ®èt khung cöi, ®æ tro bªn lÒ ®­êng xa hoµng cung.(vua kh«ng nãi g× ) C¸m sî h·i, muèn xinh ®Ñp nh­ TÊmHình ảnh về 4 lần hóa thân của TấmTHẢO LUẬN NHÓMNhóm1: Bốn lần giết Tấm một cách quyết liệt, vô cùng độc ác chứng tỏ điều gì nơi mẹ con Cám? Quá trình biến hóa của Tấm nói lên ý nghĩa gì?Nhóm 2: Vì sao ở chặng này, không thấy Bụt hiện lên lần nào, không thấy Tấm khóc? Vì sao nhà Vua- chồng Tấm, suốt 4 lần vợ bị hại đều không nói gì, không làm gì để bảo vệ vợ mình?Nhóm 1: - Hành động kiên quyết tiêu diệt bằng được Tấm thể hiện lòng ích kỷ, sự đố kị, lòng tham lam muốn độc chiếm ngôi Hoàng hậu để hưởng vinh hoa, phú quý.- Cô Tấm không chết: tác giả dân gian muốn chứng minh sức sống mãnh liệt của Tấm và thể hiện triết lý sống của dân gian: “Ở hiền gặp lành”Nhóm 2: Bốn lần hóa thân thể hiện sự trưởng thành và quá trình đấu tranh giành lấy hạnh phúc của Tấm* Chặng đường thứ 3: Sự trả thù của TấmHành động động trả thù của Tấm có 2 ý kiến tranh luận: Đồng tình với cách trả thù của Tâm, cho rằng như thế là hợp lý, là đích đáng. Mẹ con Cám đáng bị trừng trị như vậy. Không đồng tình với hành động của Tấm cho rằng như thế là trái với bản chất hiền hậu của Tấm, làm giảm vẽ đẹp thuần khiết của nhân vật.Hãy phát biểu suy nghĩa của em?III. TỔNG KẾT:Em hiểu như thế nào về chủ đề của truyện? Truyện Tấm Cám hấp dẫn người nghe nhờ những biện pháp nghệ thuật gì?1. Chủ đề: - Thể hiện sức sống trỗi dậy mãnh liệt của con người trước sự vùi dập- Phản ánh mâu thuẩn xung độ trong gia đình phụ quyền thời cổ.- Thể hiện mơ ước và tinh thần lạc quan của nhân dân.2. Nghệ thuật: - Cốt truyện li kì , hấp dẫn, có nhiều yếu tố kì ảo- Có sự xen kẽ các câu văn vần- Sự chuyển biến của hình tượng nhân vật Tấm: từ yếu đuối, thụ động đến kiến quyết đấu tranh giành lại sự sống và hạnh phúc.* Củng cố: Qua lần hóa thân cuối cùng, Tấm trở về với cuộc đời, dân gian muốn gửi gắm điều gì?a. Khẳng định: “Ở hiền gặp lành”b. Thể hiện ước mơ xã hội công bằngc. Sức sống mãnh liệt của con ngườid. Cả 3 phương án trên* Dặn dò: Tóm tắt truyện, nắm nội dung bài học, làm bài tập sgkSoạn bài: Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sựXin chân thành cảm ơn quý thầy cô, chúc quý thầy cô mạnh khoẻ và thành đạt