Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Lượm (tiết 2)

 Văn bản --Tè H÷u-- Giáo viên: Hà Huy Long Hải☻ Trường: THCS Phú☺Bài CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ MÔN NGỮ VĂN LỚP 6A5 Giáo viên: Hà Huy Long Hải Trường THCS Phú Bài Văn bản --Tè H÷u-- Giáo viên: Hà Huy Long Hải Trường: THCS Phú Bài Hình ảnh nhà thơ Tố Hữu *Nhà thơ Tố Hữu: -Tên khai sinh: Nguyễn Kim Thành (1920-2002). Quê quán: Thừa Thiên- Huế. - Là nhà cách mạng, là người mở đầu cho thơ ca cách mạng Việt Nam hiện đại. * Hoàn cảnh sáng tác: Viết năm 1949. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, in trong tập Việt Bắc. * Thể loại và phương thức biểu đạt: Thể thơ 4 tiếng - Phương thức biểu đạt: trữ tình kết hợp miêu tả, tự sự và biểu cảm. Bố cục: 3 đoạn. Đoạn 1: ( từ đầu đến “Cháu đi xa dần’): Hình ảnh Lượm trong lần gặp gỡ tình cờ với tác giả. Đoạn 2: ( từ “Cháu đi đường cháu” đến “Hồn bay giữa đồng”): Câu chuyện Lượm làm nhiệm vụ và hi sinh. - Đoạn 3: ( từ “Lượm ơi, còn không!” đến hết): Hình ảnh Lượm còn sống mãi. Hình ảnh Lượm Dáng điệu, cử chỉ: +Từ ngữ: loắt choắt, thoăn thoắt, nghênh nghênh là những từ láy gợi hình ảnh một chú bé nhỏ nhắn, nhanh nhẹn. +Hình ảnh: cười híp mí, má đỏ bồ quân, như con chim chích. Thảo luận nhóm 2 phút. Câu hỏi: Tại sao tác giả lại so sánh Lượm như con chim chích? - So sánh Lượm như con chim chích nhằm nhấn mạnh vẻ đẹp hồn nhiên trong sáng, vui tươi, bé bỏng non nớt mà nhanh nhẹn.Chú bé loắt choắt đã vươn mình lớn dậy trên con đường kháng chiến rất gian nan, nguy hiểm. Trang phục: Ca lô đội lệch Cái xắc xinh xinh  thể hiện tính chất công việc làm liên lạc của chú bé Lượm. Và vì Lượm còn nhỏ tuổi nên cái xắc đeo bên mình chỉ “xinh xinh” với chiếc mũ ca lô đội lệch rất hiên ngang, hiếu động. *Lời nói của Lượm: Cháu đi liên lạc Vui lắm chú à Ở đồn Mang Cá Thích hơn ở nhà. *Lời nói của Lượm hồn nhiên, ngây thơ, chân thật cho ta hiểu chú bé rất yêu thích công việc kháng chiến, tự nguyện tham gia kháng chiến (niềm vui chung của cả thế hệ trẻ sau cách mạng tháng 8). * Hình ảnh Lượm trong năm khổ thơ đầu được mieâu taû sinh ñoäng vaø roõ neùt qua nhöõng chi tieát ngheä thuaät. - C¸i x¾c xinh xinh - Ca l« ®éi lÖch - lo¾t cho¾t, tho¨n tho¾t - nghªnh nghªnh - huýt s¸o, - c­êi hÝp mÝ - Ch¸u ®i liªn l¹c ;Vui l¾m chó µ ; Th«i chµo ®ång chÝ ! = >Trang phôc cña c¸c chiÕn sÜ vÖ quèc => Nhá bÐ, nhanh nhÑn, tinh nghÞch => Hån nhiªn, vui vÎ, yªu ®êi = >Say mª c«ng t¸c kh¸ng chiÕn => Hình ảnh chú bé Lượm thật hồn nhiên, đáng yêu. Lượm đi đưa thư “Thượng khẩn”. Vụt qua mặt trận Đạn bay vèo vèo Thư đề :”Thượng khẩn” Sợ chi hiểm nghèo? Hành động: nhanh, dứt khoát, quả cảm. Thái độ: Thách thức hiểm nguy, đặt nhiệm vụ lên trên hết. -> C¸i chÕt ®Õn bÊt ngê ®ét ngét ? Sự hy sinh của Lượm gợi cho em cảm xúc gì? C¸i chÕt cao ®Ñp, nhÑ nhµng,thanh th¶n. L­îm nh­ mét thiªn thÇn nhá ®ang yªn nghØ gi÷a c¸nh ®ång quª h­¬ng. Linh hån cña em hãa th©n vµo thiªn nhiªn ®Êt n­íc - > Sù hi sinh cao ®Ñp, ®¸ng tr©n träng - Ra thÕ L­îm ¬i !... - Th«i råi, L­îm ¬i! C©u th¬ t¸ch lµm hai dßng -> th¸i ®é s÷ng sê tr­íc tin L­îm hi sinh. C©u c¶m th¸n ng¾t lµm hai vÕ -> Béc lé c¶m xóc nghÑn ngµo ®au xãt, tiÕc th­¬ng. ? NhËn xÐt cÊu t¹o cña c¸c c©u th¬ vµ nªu t¸c dông trong viÖc béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ ? . => Tác giả sững sờ, nghẹn ngào đau xót. Câu hỏi thảo luận nhóm: “Có hai ý kiến trái ngược nhau về việc tác giả lặp lại khổ thơ 2,3 ở cuối bài. Một cho rằng lặp như thế không sâu sắc; một lại cho rằng nội dung diễn đạt trở nên sâu sắc hơn. Em đồng ý với ý kiến nào và tại sao?”. Điệp khúc lặp lại nguyên vẹn khổ thơ 2,3 ở cuối bài khẳng định Lượm vẫn còn sống mãi cùng thời gian trong lòng tác giả và mọi người (sự bất tử, vẹn nguyên của chú bé anh dũng) như Tố Hữu đã từng viết: “ Có cái chết hóa thành bất tử”. Cách xưng hô của tác giả: + Chú bé là cách gọi của người lớn với người em trai nhỏ, quan hệ thân mật. + Cháu là cách gọi biểu lộ sự trìu mến, tình cảm gần gũi, thân thiết như quan hệ ruột thịt. + Chú đồng chí nhỏ là cách gọi vừa thân thiết, trìu mến, vừa trân trọng, ngang hàng giữa hai người đồng chí. 1.Nội dung: Bài thơ đã khắc họa và ca ngợi hình ảnh chú bé liên lạc hồn nhiên, vui tươi, hăng hái, dũng cảm. Lượm đã hi sinh anh dũng nhưng hình ảnh em còn sống mãi trong lòng mọi người. 2.Nghệ thuật: - Kết hợp miêu tả, tự sự và biểu cảm. - Thể thơ 4 chữ giàu âm điệu. - Nhiều từ láy gợi hình - Cách so sánh độc đáo. - Kết cấu đầu cuối tương xứng H­íng dÉn häc sinh häc bµi - Häc thuéc lßng bµi th¬ L­îm – Tè H÷u - ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nghÜ cña em sau khi häc bµi th¬ L­îm - So¹n bµi v¨n b¶n C« T« - cña NguyÔn Tu©n. Giáo viên: Nguyễn Thanh Quang Trường: THCS Hồ Thị Kỷ