Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 108 - Thi làm thơ năm chữ (tiếp)

 GV Thöïc hieân: Nguyễn T Truyền Nhiễm Chuyeân moân : Ngữ Văn Toå : Văn – Sử Đọc kỹ khổ thơ sau và trả lời: Chú bé loắt choắt Cái xắc xinh xinh Cái chân thoăn thoắt Cái đầu nghênh nghênh... ( “ Lượm – Tố Hữu) Từ đoạn thơ trên em hãy nhắc lại đặc điểm của thể thơ 4 chữ? Trả lời -Thơ 4 chữ: + Mỗi dòng thơ gồm 4 chữ. + Nhịp thường là nhịp 2/ 2. + Vần chân, cách : cuối dòng thơ + Vần lưng: Giữa dòng thơ Kiểm tra bài cũ. Tiết 108- THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Đoạn2. Anh đội viên nhìn Bác Càng nhìn lại càng thương Người Cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm... Rồi Bác đi dém chăn Từng người từng người một Sợ cháu mình giật thột Bác nhón chân nhẹ nhàng Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng ( Minh Huệ) Đoạn 1. Mỗi năm hoa đào nở Lại thấy ông đồ già Bày mực tàu giấy đỏ Bên phố đông người qua... Bao nhiêu người thuê viết Tấm tắc ngợi khen tài Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay Nhưng mỗi năm mỗi vắng Người thuê viết nay đâu? Giấy đỏ buồn không thắm Mực đọng trong nghiên sầu ( Ông đồ- Vũ Đình Liên) Từ các đoạn thơ trên, em hãy cho biết thể thơ 5 chữ có đặc điểm gì? Số chữ? Nhịp? Vần? Đặc điểm thể thơ năm chữ: * Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi: Trả lời. - Mỗi dòng thơ gồm 5 chữ - Nhịp thơ 3/2 hoặc 2/ 3. - Vần thơ thay đổi linh hoạt: + Vần chân: Chân, cách hoặc chân liền - Mỗi khổ thơ thường có 4 câu, có thể hai câu. Đoạn 3 Em đi như chiều đi Gọi chim vườn bay hết Em về tựa mai về Rừng xanh non lộc biếc Em ở trời trưa ở Nắng sáng màu xanh che. (Chế Lan Viên) / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Đoạn2. Anh đội viên nhìn Bác Càng nhìn lại càng thương Người Cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm... Rồi Bác đi dém chăn Từng người từng người một Sợ cháu mình giật thột Bác nhón chân nhẹ nhàng Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng ( Minh Huệ) Tiết 108- THI LÀM THƠ NĂM CHỮ * Ghi nhớ (sgk/105) - Mỗi dòng thơ gồm 5 chữ - Nhịp thơ 3/2 hoặc 2/ 3. - Vần thơ thay đổi linh hoạt: 	+ Vần chân: Gieo cuối dòng thơ 	+ Vần lưng: Gieo ở các tiếng giữa dòng thơ 	+ Vần liền: Gieo liên tiếp ở cuối các dòng thơ. 	+ Vần cách: Không gieo liên tiếp, thường cách ra một dòng Mỗi khổ thơ thường có 4 câu, có thể hai câu hoặc không chia khổ. I- Đặc điểm thể thơ 5 chữ Tiết 108- THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thể thơ 5 chữ * Ghi nhớ (sgk) I- Đặc điểm thể thơ 5 chữ - Mỗi dòng thơ gồm 5 chữ - Nhịp thơ 3/2 hoặc 2/ 3. - Vần thơ thay đổi linh hoạt: + Vần chân: Gieo cuối dòng thơ + Vần lưng: Gieo ở các tiếng giữa dòng thơ + Vần liền: Gieo liên tiếp ở cuối các dòng thơ. + Vần cách: Không gieo liên tiếp, thường cách ra một dòng - Mỗi khổ thơ thường có 4 câu, có thể hai câu hoặc không chia khổ. Em dựa vào những hiểu biết về thơ năm chữ và hãy mô phỏng( bắt chước) tập làm thơ năm chữ theo vần và nhịp đoạn thơ sau: Mặt trời / càng lên tỏ Bông lúa chín / thêm vàng Sương treo / đầu ngọn cỏ Sương lại càng / long lanh Bay vút / tận trời xanh Chiền chiện / cao tiếng hót (Thăm lúa- Trần Hữu Thung) Tiết 108- THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Hoàn thành tiếp những từ còn thiếu cho phù hợp với nhịp và vần theo mẫu sau, chủ đề tự chọn: …… …../ ………… ỏ ( nhịp thơ 2/3) ……………../…….. àng (3/2) …………/…………… (2/3) ………/càng……… anh (2/3) ………./………… anh (2/3) ………./………… (2/3) I- Đặc điểm thể thơ 5 chữ I- Đặc điểm thể thơ 5 chữ - Mỗi dòng thơ gồm 5 chữ - Nhịp thơ 3/2 hoặc 2/ 3. - Vần thơ thay đổi linh hoạt: + Vần chân: Gieo cuối dòng thơ + Vần lưng: Gieo ở các tiếng giữa dòng thơ + Vần liền: Gieo liên tiếp ở cuối các dòng thơ. + Vần cách: Không gieo liên tiếp, thường cách ra một dòng - Mỗi khổ thơ thường có 4 câu, có thể hai câu hoặc không chia khổ. * Ghi nhớ (sgk/105 *Tập làm thơ. Ghi nhớ (sgk/105) Đoạn thơ mô phỏng : t v Cỏ l x Hoa hồng khoe sắc đ Cúc nở rộ thêm v Thu giăng đầu cửa ngõ Thu lại trong x Mang theo không khí l Để người buồn se lạnh. \ Tiết 108- THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thể thơ 5 chữ I- Đặc điểm thể thơ 5 chữ - Mỗi dòng thơ gồm 5 chữ - Nhịp thơ 3/2 hoặc 2/ 3. - Vần thơ thay đổi linh hoạt: + Vần chân: Gieo cuối dòng thơ + Vần lưng: Gieo ở các tiếng giữa dòng thơ + Vần liền: Gieo liên tiếp ở cuối các dòng thơ. + Vần cách: Không gieo liên tiếp, thường cách ra một dòng - Mỗi khổ thơ thường có 4 câu, có thể hai câu hoặc không chia khổ. * Ghi nhớ (sgk/105) II. Thi làm thơ năm chữ. Các em trao đổi theo nhóm (3 phút) về các bài thơ năm chữ làm ở nhà để xác định bài sẽ giới thiệu trước lớp của nhóm. Mỗi nhóm cử đại diện đọc và bình bài thơ của nhóm mình trước lớp. II. Thi làm thơ năm chữ Lớp cùng cô giáo nhận xét, đánh giá và xếp loại. Tiết 108- THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Củng cố. Tiết học hôm nay các em cần nắm những nội dung sau: Đặc điểm thể thơ năm chữ. -Mỗi dòng có năm chữ. -Nhịp : 3/2 hoặc 2/3. -Vần thơ :chân, liền hoặc chân, cách. Mỗi khổ thường bốn câu, có khi hai câu hoặc không chia khổ. Hướng dẫn học ở nhà - Tập làm thơ theo chủ đề 	+ Mùa xuân. 	+ Mùa thu. 	+ Làng quê... Chuẩn bị bài: Câu trần thuật đơn có từ là. ( Đọc trước bài, trả lời câu hỏi)