Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 11, 12 - Sự việc và nhân vật trong văn tự sự

ĐẾN VỚI TIÕT HỌC CỦA LỚP 6A1 TIẾT 11-12 KIỂM TRA BÀI CŨ ? Em hãy trình bày các sự việc trong văn bản: “SƠN TINH- THỦY TINH” và cho biết sự việc trong văn bản Tự sự có đặc điểm gì? CÁC SỰ VIỆC TRONG VĂN BẢN “SƠN TINH –THỦY TINH” Vua Hùng kén rể Sơn Tinh và Thủy Tinh đến cầu hôn Vua Hùng ra điều kiện chọn rể Sơn Tinh đến trước được vợ Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về Hàng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thua Đặc điểm của nhân vật trong văn Tự sự * Phải đảm bảo 6 yếu tố: Ai làm? ( nhân vật là ai) Việc sảy ra ở đâu? (địa điểm) Việc sảy ra lúc nào? (thời gian) Việc diễn biến như thế nào? (quá trình) Việc sảy ra do đâu? (nguyên nhân) Việc kết thúc như thế nào? (kết quả) * Sự việc trong văn Tự sự phải được lựa chọn và sắp xếp theo một trật tự phù hợp với chủ đề tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt. TIẾT 12 I/ Đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn Tự sự2. Nhân vật trong văn Tự sự a. Lập bảng 2.NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ a. Lập bảng 2.NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ a. Lập bảng b. Nhận xét Nhân vật trong văn Tự sự: là kẻ thực hiện các việc và là kẻ được thể hiện trong văn bản Nhân vật trong văn bản tự sự gồm: + Nhân vật chính: đóng vai trò chủ yếu trong việc thể hiện tư tưởng của văn bản + nhân vật phụ: Chỉ giúp nhân vật chính hoạt động - Nhân vật được thể hiện qua các mặt: tên gọi, lai lịch, tính nết, hình dáng,việc làm… * Chú ý Nhân vật trong văn tự sự: + Có thể được gọi bằng tên cụ thể VD: Sơn Tinh, Thủy Tinh, Tấm Cám, Thạch Sanh… + Có thể không được gọi bằng tên cụ thể VD: ông lão đánh cá, cô bé bán diêm,… * Ghi nhớ Nhân vật trong văn tự sự là kẻ thực hiện các sự việc và là kẻ được thể hiện trong văn bản. Nhân vật chính đóng vai trò chủ yếu trong việc thể hiện tư tưởng của văn bản. Nhân vật phụ chỉ giúp nhân vật chính hoạt động. Nhân vật được thể hiện qua các mặt: tên gọi, lai lịch, tính nết, hình dáng, việc làm… II/ Luyện tập1. Bài tập 1 Những việc các nhân vật trong truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh đã làm Vua Hùng………………………………….. Mị Nương…………………………………… Sơn Tinh……………………………………… Thủy Tinh……………………………………. * Nhận xét …………………………………….. II/ Luyện tập1. Bài tập 1 Những việc các nhân vật trong truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh đã làm Vua Hùng: thử tài Sơn Tinh- Thủy Tinh, ra điều kiện sính lễ Mị Nương: theo chồng về núi Sơn Tinh: đến cầu hôn,mang sính lễ đến trước, ngăn chặn dòng nước lũ, giao tranh với Thủy Tinh Thủy Tinh: đến cầu hôn, mang sính lễ đến sau, dâng nước đánh Sơn Tinh * Nhận xét : Sơn Tinh: + Vai trò: là nhân vật chính thể hiện chủ đề + Ý nghĩa: ước muốn chế ngự thiên tai, lũ lụt. Thủy Tinh: + Vai trò: là nhân vật chính thể hiện chủ đề + Ý nghĩa : thể hiện sức mạnh tàn phá của thiên tai, lũ lụt. Vua Hùng, Mị Nương: + Vai trò: là nhân vật phụ + Ý nghĩa: giúp nhân vật chính hoạt động Tóm tắt truyện Sơn Tinh- Thủy Thủy Tinh theo sự việc và nhân vật chính * Tóm tắt truyện Sơn Tinh- Thủy Tinh Sơn Tinh và Thủy Tinh một người chúa miền non cao, một người chúa miền nước thẳm, cả hai đều có tài lạ. Nghe tin vua Hùng đang kén rể cho Mị Nương. Hai chàng cùng đến cầu hôn và thể hiện tài năng của mình. Vua Hùng không biết chọn ai từ chối ai, liền ra điều kiện sính lễ . Ngày mai ai mang sính lễ đến trước sẽ được cưới Mị Nương. Sớm hôm sau Sơn Tinh mang lễ vật đến trước cưới được Mị Nương. Thủy Tinh đến sau không lấy được vợ dâng nước đuổi đánh Sơn Tinh để cướp Mị Nương. Sơn Tinh bốc đồi ,dời núi đánh trả quyết liệt. Thủy Tinh thua trận, ôm hận, hàng năm lại dâng nước lên đánh Sơn Tinh nhưng đều thất bại. 1 2 4 3 * Thảo luận - Nhóm 1: Tại sao tên tác phẩm lại gọi là Sơn Tinh- Thủy Tinh? Nhóm 2: Nếu đổi là vua Hùng kén rể có được không? Nhóm 3: Nếu đổi tên là: truyện vua Hùng, Mị Nương, Sơn Tinh và Thủy Tinh có được không? Nhóm 4: Nếu đổi là bài ca chiến công của Sơn Tinh được không? Nhóm 1:tại sao tên tác phẩm lại gọi là “Sơn Tinh-Thủy Tinh”? Tên nhân vật chính của Truyện Tên ngắn gọn dễ nhớ Các truyện Thường Lấy tên Như vậy các tác Phẩm dân Gian thường Lấy tên Nhân vật chính Tên các nhân vật trong truyện * ĐÁP ÁN Nhóm 1: truyện đặt tên là Sơn Tinh- Thủy Tinh vì: đó là tên nhân vật chính của truyện Nhóm 2: không đổi được vì truyện sẽ không bộc lộ được chủ đề . Nhóm 3: cũng không được đổi tên như vậy vì vừa dài dòng vừa đánh đồng các nhân vật chính với nhân vật phụ. Nhóm 4: có thể đặt tên truyện như vậy vì truyện nhăm ca ngơi chiến thắng của Sơn Tinh và nhân dân ta trong công cuộc đấu tranh chống thiên tai bão lụt sảy ra hàng năm. II/ luyện tập2. Bài tập 2 Cho nhan đề truyện: Một lần không vâng lời Hãy xác định: +Nhân vật trong truyện + Sự việc trong truyện + Diễn biễn các sự việc II/ Luyện tập2. Bài tập 2 Nhân vật: + Nhân vật chính: Em + Nhân vật phụ: Mẹ em, cô giáo, bạn cùng lớp… Sự việc: VD: Mẹ cho tiền đóng học Gặp bạn , bạn rủ đi đánh điện tử Cô giáo điện thoại thông báo em chưa đóng tiền lại bỏ học Mẹ hỏi em không biết giải thích hợp lý khiến mẹ buồn. Em ân hận về những việc làm của mình. Bài tập trắc nghiệm Câu 1: nhân vật Tự sự được kể như thế nào? Được gọi tên, đặt tên Được giới thiệu lai lịch,tính tình,hình dáng, tài năng… Được kể các việc làm,hành động, ý nghĩ… Cả 3 đáp án trên. Bài tập trắc nghiệm Câu 1: nhân vật tự sự được kể như thế nào? Được gọi tên, đặt tên Được giới thiệu lai lịch,tính tình,hình dáng, tài năng… Được kể các việc làm,hành động, ý nghĩ Cả 3 đáp án trên. Bài tập trắc nghiệm Câu 2: Nhân vật chính trong văn bản tự sự có vai trò như thế nào? Được nhắc tới trong văn bản Là nhân vật thể hiện các sự việc Là nhân vật thể hiện chủ đề tư tưởng của văn bản Là nhân vật giúp nhân vật khác thể hiện chủ đề tưởng của văn bản. Bài tập trắc nghiệm Câu 2: Nhân vật chính trong văn bản tự sự có vai trò như thế nào? Được nhắc tới trong văn bản Là nhân vật thể hiện các sự việc Là nhân vật thể hiện chủ đề tư tưởng của văn bản Là nhân vật giúp nhân vật khác thể hiện chủ đề tưởng của văn bản. Sơ đồ nhân vật trong văn Tự sự Nhân vật trong Văn Tự sự Đặc điểm 2 loại Nhân vật Nhân vật chính Nhân vật phụ Vai trò Vai trò DẶN DÒ Học thuộc phần ghi nhớ Làm hoàn thiện bài tập 2 Chuẩn bị soan bài : Sự tích Hồ Gươm