Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 116: Ôn tập truyện và kí

 T.116: ễn tập truyện và kớ 1, Bài học đường đời đầu tiên. 2, Sông nước Cà Mau. 3, Bức tranh của em gái tôi. 4, Vượt thác. 5, Buổi học cuối cùng. 6, Cô Tô. 7, Cây tre Việt Nam. 8, Lòng yêu nước. 9, Lao xao. Em hóy kể tờn những tỏc phẩm thuộc thể loại truyện và kớ đó học ở học kỡ II? Tờn cỏc văn bản truyện và kớ học trong học kỡ II 1 Bài học đường đời đầu tiên (trích Dế Mèn phiờu lưu kí) Tô Hoài Truyện Dế Mèn cú vẻ đẹp cường trỏng nhưng tớnh tỡnh kiờu căng, xốc nổi gõy cỏi chết của Dế Choắt.DM rỳt ra bài học cho mỡnh. 2 Sông nước Cà Mau ( trích truyện dài Đất rừng phương Nam) Đoàn Giỏi Truyện dài Cảnh sắc phong phú của sông nước Cà Mau và cảnh chợ Năm Căn trù phú, tấp nập. 3 Bức tranh của em gái tôi Tạ Duy Anh Truyện ngắn Tài năng tâm hồn trong sáng và lòng nhân hậu của em gái Kiều Phương – Mèo – nhà hoạ sĩ trong tương lai, đã giúp cho anh trai vượt lên lòng tự ái, đố kị và sự tự ti của bản thân mình I.Nội dung cơ bản những truyện – kí đã học 4 Vượt thác Võ Quảng Cảnh vượt thỏc của con thuyền trờn sụng Thu Bồn làm nổi bật vẻ đẹp hựng dũng và sức mạnh của người lao động trờn vựng sụng nước Buổi học cuối cùng Anphôngxơ Đôđê Truyện ngắn Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng vùng Andát bị quân Phổ (Đức) chiếm đúng và hình ảnh thầy giáo Hamen qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé học trò Phrăng. 6 Cô Tô Nguyễn Tuân Kí (Tuỳ bút) Vẻ đẹp đảo, biển, cảnh mặt trời lên và một vài nét về cuộc sống sinh hoạt của người dân Cô Tô. Truyện dài 5 7 Cây tre Việt Nam Thép Mới Cây tre – người bạn thân của nhân dân Việt Nam, là biểu tượng cho đất nước và dân tộc Việt Nam. Lòng yêu nước Ilia Êrenbua (Nga) Bút kí Lòng yêu nước được khơi nguồn từ những vật bình thường gần gũi, từ tình yêu gia đình, quê hương, được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. 9 Lao xao Duy Khán Tả, kể về các loài chim ở làng quê, qua đó thể hiện vẻ đẹp, sự phong phú của thiên nhiên làng quê và bản sắc văn hoá dân gian Kí – thuyết minh phim 8 Hồi kí - tự truyện Truyện có nhiều thể như: Truyện ngắn truyện vừa, truyện dài, tiểu thuyết,…;kí bao gồm nhiều thể như:kí sự, bút kí, nhật kí, phóng sự,… Truyện và kí hiện đại thường viết bằng văn xuôi. 1 Bài học đường đời đầu tiên. Truyện 2 Sông nước Cà Mau. Truyện dài 3 Bức tranh của em gái tôi. Truyện ngắn 4 Vượt thác Truyện dài 5 Buổi học cuối cùng. Truyện ngắn 6 Cô Tô. Kí 7 Cây tre Việt Nam. Bút kí 8 Lòng yêu nước. Tùy bút 9 Lao xao. Hồi kí Qua phần tổng kết vố những tỏc phẩm đó học, em cú nhận xột gỡ về thể loại truyện và ki? Bài học đường đời đầu tiên Truyện Có Kể theo trình tự thời gian. Có nhân vật chính:Dế Mèn và nhân vật phụ: Dế Choắt, chị Cốc… Dế Mèn Ngôi thứ nhất Sông nước Cà Mau Truyện dài Cú Ông Hai. Thằng An, thằng Cò. Thằng An, thằng bé lưu lạc, chọn ngôi kể thứ nhất. Bức tranh của em gái tôi Truyện ngắn Có. Trình tự kể theo thời gian. Người anh trai. Em gái Kiều Phương, chú Tiến Lê… Người anh trai Ngôi thứ nhất II. ĐặC ĐIểM CủA TRUYệN Và Kí Vượt thác Truyện dài Cú Dượng Hương Thư cùng các bạn chèo Hai chú bé Cục và Cù Lao. Ngôi thứ nhất xưng chúng tôi Buổi học cuối cùng Truyện ngắn Có. Kể theo trình tự thời gian Chú bé Phrăng Thầy Hamen Cụ Hôde Chú bé Phrăng. Chọn ngôi kể thứ nhất Cô Tô Kí - Tuỳ bút Không Anh hùng Châu Hoà Mãn và vợ con, những người dân trên đảo và tác giả Tác giả Ngôi kể thứ nhất. Cây tre Việt Nam Bút kí Không có cốt truyện Cây tre,họ hàng của tre Nhân dân Việt Nam Giấu mình. Kể theo ngôi thứ 3 Lòng yêu nước Bút kí Không Nhân vật: Nhân dân các dân tộc, các nước cộng hoà trong đất nước Liên Xô Giấu mình. Kể theo ngôi thứ 3 Lao xao Hồi kí – tự truyện Không Các loài hoa, ong, bướm, chim. Tác giả, chon ngôi kể thứ 1, xưng tôi, chúng tôi Điểm chung Thuộc loại hình tự sự viết bằng văn xuôi; Đều có người kể hay người trần thuật. Nêu đặc điểm chung và riêng giữa truyện và kí ? Điểm riêng Truyện Kí - Có cốt truyện, có nhân vật; - Những điều đã kể không phải đã từng xảy ra đúng như trong thực tế. - Thường không có cốt truyện, có khi không có cả nhân vật; - Kể những điều có thật đã từng xảy ra. Bài học đường đời đầu tiên Sông nước Cà Mau Bức tranh của em gái tôi Vượt thác Cô tô Cây tre Việt Nam Lòng yêu nước Lao xao NÊu CảM NHậN CủA EM Về THIÊN NHIÊN, ĐấT Nước, con người qua các truyện, kí đã học. 1.Bài học đường đời đầu tiên d,Dế Mốn tớnh tỡnh kiờu căng bày trũ trờu trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt. Mèn ân hận 2.Sông nước Cà Mau g)Cảnh sắc phong phú sông nướ c Cà Mau và cảnh chợ Năm Căn trù phú, tấp nập. Nối thông tin ở cột A(văn bản) tương ứng cột B (nội dung) 3.Cây tre Việt Nam e)Cây tre – người bạn thân của nhân dân Việt Nam, anh hùng trong lao động, anh hùng trong chiến đấu, biểu tượng cho đất nước và dân tộc Việt Nam. 4.Cô Tô a)Vẻ đẹp đảo, biển, cảnh mặt trời lên và một vài nét cuộc sống sinh hoạt của người dân Cô Tô 5.Lòng yêu nước c)Lòng yêu nước được khơi nguồn từ những vật bình thường gần gũi, từ tình yêu gia đình, quê hương, Tổ quốc. 6.Vượt thác b)Nột đoạn trong hành trình ngược sông Thu Bồn, vượt thác của con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy. Tỡm tờn tỏc giả ứng tờn tỏc phẩm Sụng nước Cà Mau Bức tranh của em gỏi tụi Bài học đường đời đầu tiờn Cụ Tụ Đoàn Giỏi Tạ Duy Anh Tụ Hoài Nguyễn Tuõn Cõy tre Việt Nam Vượt thỏc Lao xao Buổi học cuối cựng Thộp Mới Duy Khỏn I-ấrenbua Vừ Quảng An-phụng-xơ Đụ đờ Lũng yờu nước Trong tất cả cỏc nhõn vật trong mỗi cõu truyện mà em đó được học, em thớch và nhớ nhất nhõn vật nào? Em hóy phỏt biểu cảm nghĩ của mỡnh về nhõn vật ấy? III. TổNG KếT BàI HọC * Truyện có nhiều thể như: Truyện ngắn truyện vừa, truyện dài, tiểu thuyết,…;kí bao gồm nhiều thể như: kí sự, bút kí, nhật kí, phóng sự,… Truyện và kí hiện đại thường viết bằng văn xuôi. * Các thể truyện và phần lớn các thể kí (như bút kí, kí sự, phóng sự) thuộc loại hình tự sự. Tự sự là phương thức tái hiện đời sống chủ yếu bằng kể và tả. Tác phẩm tự sự là câu chuyện về người hoạc sự việc nào đó được kể lại, miêu tả lại qua lời người kể chuyện. Các yếu tố cốt truyện, nhân vật, lời kể thường không thể thiếu trong tác phẩm truyện. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Nắm nội dung cỏc văn bản truyện- kớ đó học. - Nắm đặc điểm chung và riờng của truyện và kớ. Soạn bài:Cõu trần thuật đơn khụng cú từ “là”. - Nắm đặc điểm cõu trần thuật đơn khụng cú từ “là” và cấu tạo của cõu miờu tả và cõu tồn tại.