Bài giảng Môn Ngữ Văn lớp 6 - Tiết 118: Tiếng việt: Câu trần thuật đơn không có từ “là”

Bài tập: Trong hai c©u sau c©u nµo lµ c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ? a. Trªn bÇu trêi, m©y ®en kÐo ®Õn mï mÞt. b. Søc kháe lµ vèn quý cña con ng­êi. CN CN VN VN Tiết 118:Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT 	ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ “LÀ” Tiết 118: Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ I.Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là : 1. VÝ dô: a) Phú ông mừng lắm. b) Chúng tôi đi lao động. CN VN CN VN c) Cả làng thơm. d) Gió thổi. CN VN CN VN (tính từ) (động từ) (cụm tính từ ) (cụm động từ) Tiết 118: Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ I.Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là : 1. VÝ dô: a) Phú ông mừng lắm. b) Chúng tôi đi lao động. CN VN CN VN c) Cả làng thơm. d) Gió thổi. CN VN CN VN (tính từ) (động từ) (cụm tính từ ) (cụm động từ) -> Phó «ng kh«ng ( ch­a) mõng l¾m. -> Chóng t«i kh«ng đi lao động. -> C¶ lµng kh«ng (ch­a) th¬m. -> Giã kh«ng (ch­a) thæi. Chọn những từ hoặc cụm từ phủ định thích hợp cho sau đây, điền vào trước vị ngữ của các câu trên : không, không phải, chưa, chưa phải. 2. Ghi nhí: SGK/ 119 Tiết 118: Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ I.Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là : II. Các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là : 1. VÝ dô: a) Đằng cuèi bãi, hai cậu bé con tiến lại. b) Phú ông mõng lắm. c) Em thấy cơn mưa rào. d) Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con. e) Trên bầu trời, vụt tắt một vì sao. f) Trên sân trường, nở rực hai hàng hoa mười giờ. TN CN CN VN VN Miªu t¶ hµnh ®éng cña hai cËu bÐ  ChØ tr¹ng th¸i cña phó «ng. CN VN  Miêu tả đặc điểm của cơn mưa. CN CN CN VN VN VN TN TN TN -> Th«ng b¸o sù xuÊt hiÖn cña hai cËu bÐ ->Thông báo về sù biÕn mÊt cña vì sao. ->Thông báo về sự tồn tại của hai hàng hoa. CN ñöùng tröôùc VN. VN ñöùng tröôùc CN. Dïng ®Ó miªu t¶ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i, ®Æc ®iÓm … cña sù vËt nªu ë chñ ngữ. Dùng để th«ng b¸o vÒ sù xuÊt hiÖn, tån t¹i hoÆc tiªu biÕn cña sù vËt. => Câu miêu tả => Câu tồn tại Hãy chuyển những câu miêu tả sau sang câu tồn tại: Ví dụ: 	Xa xa, một hồi trống nổi lên. 	 TN CN VN =>Xa xa, nổi lên một hồi trống. TN VN CN a,Cuối vườn, những chiếc lá khô rơi lác đác. =>Cuối vườn, rơi lác đác những chiếc lá khô. b,Trước nhà, những hàng cây xanh mát. =>Trước nhà, xanh mát những hàng cây. Chọn trong hai câu đã dẫn một câu thích hợp để điền vào chổ trống trong đoạn dưới đây. Giải thích vì sao em chọn câu này mà không chọn câu kia. Ấy là vào đầu mùa hè năm kia. Buổi sáng, tôi đang đứng ngoài cửa gặm mấy nhaùnh cỏ non ăn điểm tâm. Bỗng tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước. Thấy bóng người, tôi vội lẩn xuống cỏ, chui nhanh về hang. ( Theo Tô Hoài ) ………………………………………… a/. Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại. => Câu miêu tả Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con. b/. => Câu tồn tại Tiết 118: Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ I.Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là : II. Các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là : 1. VÝ dô: a) Đằng cuèi bãi, hai cậu bé con tiến lại. b) Phú ông mõng lắm. c) Em thấy cơn mưa rào. d) Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con. e) Trên bầu trời, vụt tắt một vì sao. f) Trên sân trường nở rực hai hàng hoa mười giờ. TN CN CN VN VN Miªu t¶ hµnh ®éng cña hai cËu bÐ  ChØ tr¹ng th¸i cña phó «ng. CN VN  Miêu tả đặc điểm của cơn mưa. CN CN CN VN VN VN TN TN TN -> Th«ng b¸o sù xuÊt hiÖn cña hai cËu bÐ ->Thông báo về sù biÕn mÊt cña vì sao. ->Thông báo về sự tồn tại của hai hàng hoa. CN ñöùng tröôùc VN. VN ñöùng tröôùc CN. Dïng ®Ó miªu t¶ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i, ®Æc ®iÓm … cña sù vËt nªu ë chñ ngữ. Dùng để th«ng b¸o vÒ sù xuÊt hiÖn, tån t¹i hoÆc tiªu biÕn cña sù vËt. => Câu miêu tả => Câu tồn tại 2. Ghi nhớ: SGK/ 119 Tiết 118: Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là : II. Các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là : III. Luyện tập: Bài tập 1: Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau. Cho biết những câu nào là câu miêu tả, những câu nào là câu tồn tại. a.Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn.Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính.Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hóa lâu đời. ( Thép Mới ) b.Bên hàng xóm tôi có cái hang của Dế Choắt. Dế Choắt là tên tôi đặt cho nó một cách chế giễu và trịch thượng thế. ( Tô Hoài ) c.Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy mà trỗi dậy. ( Ngô Văn Phú ) Bài tập 1: Câu a. 1.Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. 	 2.Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính.	 3.Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hóa lâu đời.	 	 VN CN CN VN CN VN =>Câu miêu tả =>Câu tồn tại =>Câu miêu tả Bài tập 1: Câu c: 1.Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. 	 	 2.Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy mà trỗi dậy. VN CN CN VN =>Câu tồn tại =>Câu miêu tả Tiết 118: Tiếng Việt: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là : II. Các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là : III. Luyện tập: Bài tập 1: Câu a. 1.Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. =>Câu miêu tả CN VN 2.Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính. =>Câu tồn tại VN CN 3.Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hóa lâu đời.	=>Câu miêu tả CN VN	 Câu c: 1.Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. =>Câu tồn tại VN CN 2.Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy mà trỗi dậy. CN VN =>Câu miêu tả Bài tập 2: Viết đoạn văn từ năm đến bảy câu tả cảnh trường em, trong đó có sử dụng ít nhất là một câu tồn tại. Trường em nằm ở xã Vạn Thắng. Ngôi trường 2 tầng rất khang trang đẹp đẽ. Các phòng học được quét vôi vàng trông rất nổi bật. Trong các lớp học, vang lên tiếng giảng bài của các thầy cô giáo. Sân trường đã được đổ bê tông sạch sẽ để chúng em vui chơi. Cây cối trồng rất nhiều, bên cạnh đó là những bồn hoa nhiều màu sắc. Trường em đẹp thế đấy! Em rất yêu ngôi trường này.   VÒ nhµ Dặn dò:_ Hoàn thành bài tập phần luyện tập. _ Học ghi nhớ 1,2/SGK/118,119._ Chuẩn bị bài: Ôn tập văn miêu tả .+ Trả lời câu hỏi SGK/ 121+ Hãy viết đoạn văn miêu tả về người bạn của mình.