Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 30, 31 - Văn bản: Cây bút thần

Ngữ văn 6 Người trình bày: Ngô Thị Hường TPM Giờ thao giảng Kiểm tra bài cũ Em hãy làm bài tập trắc nghiệm sau: Bài tập 1:Nhân vật chính trong truyện “Em bé thông minh” thuộc kiểu nhân vật nào? 	a. Nhân vật dũng sĩ. 	b. Nhân vật thông minh. 	c. Nhân vật bất hạnh được phù trợ. 	d. Nhân vật ngốc nghếch gặp may. Bài tập 2: Sự thông minh của em bé được thể hiện qua hình thức thử thách nào? 	a. Chiến đấu với quái vật. 	b. Trả lời câu đố. 	c. Lập các kì tích. Bài tập 3: Mục đích chính câu truyện “em bé thông minh” là gì? 	a. Ca ngợi sự thông minh. 	b. Ca ngợi tài trí của nhân vật lao động. 	c. Đả kích bọn quan lại ngốc nghếch. 	d. Ca ngợi tài dùng người của nhà vua. Đáp án Em hãy làm bài tập trắc nghiệm sau: Bài tập 1:Nhân vật chính trong truyện “Em bé thông minh” thuộc kiểu nhân vật nào? 	a. Nhân vật dũng sĩ. 	b. Nhân vật thông minh. 	c. Nhân vật bất hạnh được phù trợ. 	d. Nhân vật ngốc nghếch gặp may. Bài tập 2: Sự thông minh của em bé được thể hiện qua hình thức thử thách nào? 	a. Chiến đấu với quái vật. 	b. Trả lời câu đố. 	c. Lập các kì tích. Bài tập 3: Mục đích chính câu truyện “em bé thông minh” là gì? 	a. Ca ngợi tài trí của nhân vật lao động. 	b. Đả kích bọn quan lại ngốc nghếch. 	c. Ca ngợi tài dùng người của nhà vua. Tiết 30, 31 - Văn bản: 	 Cây bút thần 	 (Truyện cổ tích Trung Quốc) Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần (Truyện cổ tích Trung Quốc) I. Tìm hiểu chung:		 Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần (Truyện cổ tích Trung Quốc) I. Tìm hiểu chung:1. Đọc, kể,giải nghĩa từ:		 	 	 a. Đọc. 	 b.Kể,tóm tắt. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần (Truyện cổ tích Trung Quốc) I. Tìm hiểu chung: 1. Đọc, kể,giải nghĩa từ:	 a. Đọc(SGK) b. Kể tóm tắt Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần (Truyện cổ tích Trung Quốc) I. Tìm hiểu chung:1. Đọc, kể,giải nghĩa từ:	a. Đọc(SGK)	 	 	 b.Kể tóm tắt 	 	 c. Giải nghĩa từ Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần (Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung:1. Đọc, kể,giải nghĩa từ:	 2. Bố cục: Gồm 3 phần : Phần1: từ đầu “....lấy làm lạ”: Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. Phần 2:tiếp “...súng hung dữ”: Mó Lương sử dụng bỳt thần. Phần 3:cũn lại: Những truyền tụng về Mó Lương và cõy bỳt thần. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc)I.Tỡm hiểu chung:1.Đọc, giải nghĩa từ:2.Bố cục:  3. Kiểu nhõn vật chớnh: Nhõn vật cú tài năng kỳ lạ. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc)I,Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương vẽ giỏi và cú được cõy bỳt thần. a. Nguyờn nhõn giỳp Mó Lương vẽ giỏi: Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương vẽ giỏi và cú được cõy bỳt thần. a.Nguyên nhân giúp Mã Lương vẽ giỏi: - Nguyên nhân thực tế: -Cha mẹ mất sớm ước mơ có được cây bút vẽ. - Thông minh có năng khiếu vẽ. - Say mê vẽ giỏi,kiên trì khổ luyện.  Yêu cuộc sống có ý chí,nghị lực,tài năng,say mê nghệ thuật. Thảo luận : Mó Lương ước mơ cú được cõy bỳt thần. ? Ai là người giỳp em thực hiện ước mơ đẹp đú? ? Sự việc diễn ra như thế nào? + Được thần cho bỳt quý. +Bỳt thần cú khả năng biến ước mơ thành sự thật. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. a.Nguyên nhân giúp Mã Lương vẽ giỏi: - Nguyên nhân thực tế: - Nguyên nhân thần kì: - Được thần cho bút. - Bút thần có khả năng biến ước mơ thành sự thật.  Chi tiết kì ảo hoang đường(Đặc điểm của truyện cổ tích). Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. a.Nguyờn nhõn giỳp Mó Lương vẽ giỏi: - Nguyờn nhõn thực tế : Nguyờn nhõn thần kỳ: ý nghĩa: 	- Là kết quả quá trình khổ học thành tài của Mã Lương. 	- Là phần thưởng xứng đáng cho chú bé thông minh cần cù nghị lực. - Là sự kết hợp tài năng,điều kiện và phương tiện. 	- Chứng minh chân lí dân gian “Có công mài sắt có ngày nên kim”. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. a.Nguyờn nhõn giỳp Mó Lương vẽ giỏi: - Nguyờn nhõn thực tế : - Nguyờn nhõn thần kỳ: Những nguyờn nhõn trờn cú quan hệ mật thiết với nhau. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. a.Nguyờn nhõn giỳp Mó Lương vẽ giỏi: - Nguyờn nhõn thực tế : - Nguyờn nhõn thần kỳ: Những nguyờn nhõn trờn cú quan hệ mật thiết với nhau. Phải có đủ các yếu tố trên thì Mã lương mới thành tài thực sự.Hai yếu tố đó không thể tách rời nhau mà có quan hệ gắn bó mật thiết với nhau,hỗ trợ cho nhau để làm nên tài năng kì lạ của nhân vật. - Thể hiện quan niệm của nhân dân:Nghệ thuật được nuôi dưỡng từ thực tế. ?Từ khi cú bỳt thần, Mó Lương đó vẽ được tỏc phẩm như thế nào? -> Vẽ chim – chim tung cỏnh; Vẽ cỏ – cỏ trườn xuống nước bơi lội... Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. a.Nguyờn nhõn giỳp Mó Lương vẽ giỏi: - Nguyờn nhõn thực tế : - Nguyờn nhõn thần kỳ: Những nguyờn nhõn trờn cú quan hệ mật thiết với nhau. *Tác phẩm đạt đến trình độ tuyệt vời về nghệ thuật. (Ước mơ về khả năng kỳ diệu của con người.) III. Luyện tập Thảo luận nhóm bài tập sau: Bài tâp 1: Truyện “Cây bút thần” là truyện cổ tích nước nào? 	a. Việt Nam. 	b. Trung Quốc. 	c. Nga. 	d. Lào. III. Luyện tập Thảo luận nhóm bài tập sau: Bài tâp 1: Truyện “Cây bút thần” là truyện cổ tích nước nào? 	a. Việt Nam. 	b. Trung Quốc. 	c. Nga. 	d. Lào. III. Luyện tập Thảo luận nhóm bài tập sau: Bài tâp 2: Truyện “Cây bút thần” có bao nhiêu sự việc chính? 	a. Ba. 	b. Bốn. 	c. Năm. 	d. Sáu. III. Luyện tập Thảo luận nhóm bài tập sau: Bài tâp 2: Truyện “Cây bút thần” có bao nhiêu sự việc chính? 	a. Ba. 	b. Bốn. 	c. Năm. 	d. Sáu. III. Luyện tập Thảo luận nhóm bài tập sau: Bài tâp 3: Nhân vật Mã Lương thuộc kiểu nhân nào? 	a. Nhân vật có tài năng kì lạ. 	b. Nhân vật mồ côi. 	c. Nhân vật thông minh. 	d. Nhân vật dũng sĩ. III. Luyện tập Thảo luận nhóm bài tập sau: Bài tâp 3: Nhân vật Mã Lương thuộc kiểu nhân nào? 	a. Nhân vật có tài năng kì lạ. 	b. Nhân vật mồ côi. 	c. Nhân vật thông minh. 	d.Nhân vật dũng sĩ. ?Sau khi thành tài, Mó Lương dựng tài 	năng nghệ thuật của mỡnh để làm gỡ? 	 	A. Thỏa món khỏt vọng cỏ nhõn; 	 	B. Trả thự cỏ nhõn đối với bọn địa chủ, vua quan; 	 	C. Phục vụ lũ người tham tham lam độc ỏc; 	 	D. Làm điều thiện thực hiện ước mơ cụng lý: giỳp người 	nghốo, diệt kẻ ỏc. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: a.Giỳp cho người nghốo: ?Dựa vào văn bản và sự quan sỏt tranh, em hóy thuật lại việc Mó Lương vẽ giỳp người nghốo những gỡ? Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: a.Giỳp cho người nghốo: - Cụng cụ lao động hữu ớch. - Đồ dựng sinh hoạt. Thảo luận nhúm:?Mó Lương vẽ cho người nghốo khụng phải là vàng bạc, chõu bỏu, khụng phải thúc lỳa. Vỡ sao vậy? ?Việc làm của Mó Lương thể hiện điều gỡ??Mục đớch của tài năng mà Mó Lương hướng tới là gỡ? - Phải tự lực lao động; khụng ăn bỏm; - Hóy lao động chõn chớnh, tạo ra của cải chứ khụng hưởng thụ cụng sức của người khỏc; - Cú cụng cụ lao động sẽ làm ra vật chất. =>Quan điểm lao động chõn chớnh. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: a.Giỳp cho người nghốo: Cụng cụ lao động hữu ớch. Đồ dựng sinh hoạt. Quan điểm lao động chõn chớnh. Thể hiện tấm lũng nhõn hậu của Mó Lương. Mục đớch của tài năng nghệ thuật là phục vụ nhõn dõn. - Bàn tay ta làm nờn tất cả Cú sức người sỏi đỏ cũng thành cơm. Tay làm hàm nhai, tay quai, miệng trễ. Cú làm thỡ mới cú ăn 	Khụng dưng ai dễ đem phần đến cho. - Giàu đõu đến kẻ ngủ trưa 	Sang đõu đến kẻ say sưa tối ngày. 	.......... Đối với người lao động lương thiện, Mó Lương yờu quý, tạo điều kiện giỳp họ cú cuộc sống ấm no. Cũn đối với kẻ tham lam cậy quyền thế, Mó Lương xử sự ra sao, chỳng ta chuyển sang phần tiếp. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: a.Giỳp cho người nghốo: b. Đấu tranh chống cỏi ỏc: Với tờn địa chủ Bị bắt vẽ ...... khụng vẽ. Bị nhốt vào ...... vẽ lũ sưởi, chuồng ngựa vẽ bỏnh để ăn. Kẻ thự đến ........... vẽ thang giết, cướp bỳt ....... trốo để thoỏt thõn. Kẻ thự đuổi ......... vẽ tuấn mó để chạy, vẽ 	cung tờn diệt kẻ ỏc. Với tờn vua Bắt vẽ rồng .......vẽ cúc ghẻ Bắt vẽ phượng .....vẽ gà trụi 	lụng Bị cướp bỳt ....... vàng biến bị nhốt vào thành đỏ, ngục móng xà. Giả vờ vẽ ......... vẽ giú to, biển, cỏ, súng lớn thuyền dỡm chết kẻ ỏc. . Sơ đồ hai cuộc đấu tranh của Mó Lương và bỳt thầnđể trừng trị bọn tham lam, độc ỏc. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: a. Giỳp người nghốo: b. Đấu tranh chống cỏi ỏc: - Chiến đấu với tờn địachủ: + Kiờn quyết khụng theo yờu cầu của hắn. + Dựng bỳt thần để tự vệ. -> Kể chuyện hấp dẫn, trớ tưởng tượng phong phỳ, cỏch giải quyết tỡnh huống bất ngờ... Tạo sự hấp dẫn, thớch thỳ cho người đọc. Sau khi giết chết tờn địa chủ, Mó Lương đi đến mọt nơi rất xa vẽ tranh để kiếm sống. ? Nhưng vỡ sao Mó Lương bị vua bắt về cung? Mó Lương vẽ con cũ, nhưng sơ ý đỏnh rơi giọt mực vào mắt cũ, cũ vỗ cỏnh bay đi, việc đến tai nhà vua. ?Em cú nhận xột gỡ về chi tiết nghệ thuật này?  Đõy là một chi tiết hoang đường ly kỳ hấp dẫn, làm cho cõu chuyện phỏt triển hợp lý, hợp tớnh cỏch nhõn vật. Chi tiết này cũn mang đậm tớnh chất cổ tớch, bởi nú mở đầu cho cuộc đấu tranh mới, thử thỏch mới..., đấu tranh chống lại tờn vua độc ỏc. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: a. Giỳp người nghốo: b. Đấu tranh chống cỏi ỏc: Chiến đấu với tờn địa chủ: - Chiến đấu với tờn vua: + Vẽ ngược lại yờu cầu của tờn vua. +Dựng mưu để giết chết tờn vua tham lam, độc ỏc. Sự kiện dồn dập, bất ngờ, bỳt thần được dựng nhiều, tạo ra sự hứng thỳ liờn tiếp. Nghệ thuật tăng cấp. Hai tuyến nhõn vật đối khỏng... Tài năng, mưu trớ, dũng cảm, khảng khỏi...là phẩm chất của Mó Lương. ? So với cuộc chiến đấu chống tờn địa chủ, cuộc chiến đấu với tờn vua cú gỡ giống và khỏc nhau về thỏi độ, cỏch thức? So sỏnh: Giống:- Đều căm ghột kẻ tham lam, khụng vẽ theo yờu cầu 	của chỳng. - Tỡm cỏch để trừng trị. Khỏc: - vẽ trỏi lệnh vua, làm vua tức giận. - vờ võng lệnh vua khi hắn dỗ dành, nhưng em đó 	 chủ động dựng chớnh vật đó vẽ để chụn vựi hắn. ? Em cú nhận xột gỡ những sự kiện, chi tiết ở phần này? Nhận xột: - ML trải qua thử thỏch gay go hơn, khú khăn hơn.(đặc điểm của nh,vật cổ tớch) - Từ bị động, ML chủ động tiờu diệt kẻ ỏc, trừ hoạ cho dõn. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I. Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: a. Giỳp người nghốo: b. Đấu tranh chống cỏi ỏc: Chiến đấu với tờn địa chủ: Chiến đấu với tờn vua: Thể hiện khớ phỏch, bản lĩnh của mỡnh. Ghột cường quyền bạo lực. Kiờn quyết diệt trừ cỏi ỏc. Bỳt thần trở thành vũ khớ đấu tranh giai cấp.  Nghệ thuật thuộc về nhõn dõn, phục vụ nhõn dõn => Mó Lương như người được trao sứ mệnh vụ cựng vẻ vang là thực hiện cụng lý, đem cụng bằng đến cho xó hội. Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I.Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1.Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2.Mó Lương sử dụng bỳt thần: 3. Những truyền tụng về Mó Lương và cõy bỳt thần: - Khụng ai biết Mó Lương đi đõu. - Mó Lương cựng bỳt thần đi nhiều nơi phục vụ người nghốo. Kết truyện:+ tạo sự suy tư nhiều chiều trong lũng người đọc; + giỳp cho hỡnh tượng Mó Lương càng lung linh hơn . + Bỳt thần cựng Mó Lương tiếp tục phục vụ nhõn dõn. => Kết mở . Tiết 30, 31-Văn bản : Cõy bỳt thần ( Truyện cổ tớch Trung Quốc) I.Tỡm hiểu chung: II. Đọc, hiểu văn bản: 1. Mó Lương học vẽ và cú được cõy bỳt thần. 2. Mó Lương sử dụng bỳt thần: 3.Những truyền tụng về Mó Lương và cõy bỳt thần: 4. í nghĩa của truyện: - Thể hiện khỏt vọng cụng lý xó hội. - Ước mơ và niềm tin về khả năng kỳ diệu của 	con người. - Khẳng định: nghệ thuật chõn chớnh phải thuộc 	về nhõn dõn. Ghi nhớ III. Tổng kết: 1.Nghệ thuật: 2. Nội dung: Luyện tập: ? Giả sử được Mó Lương trao lại bỳt thần cho em, em sẽ vẽ gỡ? 1. Em hóy nhắc lại tờn 4 truyện cổ tớch đó học? 2. Thế nào là truyện cổ tớch? Luyện tập:3. Dựng cỏc truyện cổ tớch để làm sỏng tỏ đặc điểm của thể loại cổ tớch: Nối tờn nhõn vật trong cỏc truyện cổ tớch đó học, đọc thờm đỳng với kiểu nhõn vật: Bất hạnh Dũng sỹ Thụng minh Tài năng kỳ lạ Em bộ thụng minh Sọ Dừa Thạch Sanh Mó Lương Kiểu nhõn vật Nhõn vật cổ tớch Luyện tập:3. Dựng cỏc truyện cổ tớch để làm sỏng tỏ đặc điểm của thể loại cổ tớch: b. Nối những hỡnh tượng nghệ thuật được sử dụng trong cổ tớch đỳng với nhõn vật: Hướng dẫn về nhà