Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 31 - Cây bút thần

Kiểm tra bài cũ: Vỡ sao Mó Lương được tặng cõy bỳt thần? Đó là ước mơ gì của nhân dân? Vì Mã Lương mồ côi, nghèo khổ, thông minh, tốt bụng, say mê kiên trì học vẽ, có tài vẽ như thật.  Đây là mơ ước của nhân dân những người có tài đức cần được ban thưởng xứng đáng. II. Tìm hiểu văn bản: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Cây bút thần có khả năng kì diệu gì? Khi có bút thần trong tay, việc làm đầu tiên là Mã Lương vẽ cho ai? => Mã Lương dùng bút thần vẽ cho tất cả người nghèo trong làng. => Vẽ được vật thật như ý muốn II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Mã Lương đã vẽ những gì cho người nghèo? Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Vẽ cày Vẽ cuốc Vẽ đèn Vẽ thùng Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Mã Lương dùng tài năng vẽ giúp người nghèo. =>Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Nhóm 1: Tại sao Mã Lương không vẽ cho dân làng là thóc gạo, nhà cửa, vàng bạc, châu báu mà là cái cày, cái cuốc, cái đèn, cái thùng? Nhóm 2: Qua sự việc Mã Lương vẽ cho người nghèo, nhân dân ta muốn nghĩ gì về mục đích của tài năng? Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) CÂU HỏI THảO LUậN Nhóm 3: Nếu như có được cây bút thần trong tay thì các em sẽ vẽ gì cho người nghèo? Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Nhóm 1: Tại sao Mã Lương không vẽ cho dân làng là thóc gạo, nhà cửa, vàng bạc, châu báu mà là cái cày, cái cuốc, cái đèn, cái thùng? => Không tạo ra của cải vật chất có sẵn để người dân hưởng thụ, mà chỉ vẽ những phương tiện để họ sản xuất, sinh hoạt, từ đó tạo ra của cải vật chất. Nhóm 2: Qua sự việc Mã Lương vẽ cho người nghèo, nhân dân ta muốn nghĩ gì về mục đích của tài năng? => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) CÂU HỏI THảO LUậN Nhóm 3: Nếu như có được cây bút thần trong tay thì em sẽ vẽ gì cho người nghèo? => Đồng ruộng, dòng sông, mảnh vườn, sách vở, … II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. b. Đối với kẻ tham lam, độc ác: Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Tài vẽ đã gây họa gì cho Mã Lương? Tại sao tên địa chủ bắt Mã Lương? Mã Lương có vẽ theo đúng ý muốn của hắn không? Thái độ của tên địa chủ thế nào? Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Em thử hình dung tên địa chủ sẽ bắt Mã Lương vẽ theo những ý muốn nào của hắn? - Dụ dỗ, dọa nạt - Không vẽ thứ gì - Tức giận bắt nhốt vào chuồng ngựa Vẽ lò lửa, bánh ăn, vẽ thang vượt tường trốn - Cùng đầy tớ đuổi bắt - Vẽ cung tên bắn chết tên địa chủ Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Mã Lương không vẽ theo ý muốn của tên địa chủ và thái độ của hắn. => Không vẽ theo ý muốn của kẻ tham lam, độc ác. Vì sao Mã Lương không vẽ theo ý muốn của tên địa chủ mặc cho hắn dụ dỗ, dọa nạt? Điều đó nói lên tính cách gì của Mã Lương? => Tính tình khảng khái, căm ghét bọn giàu sang, tham lam, không vẽ cho chúng. II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. Đối với kẻ tham lam, độc ác: Căm ghét bọn giàu sang, tham lam, không vẽ theo ý muốn của chúng. Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Cây bút thần trong tay nhà vua có tác dụng không? => Để thoả mãn lòng tham => Có thái độ không hợp tác, vẽ ngược lại những yêu cầu của nhà vua = > Có tác dụng ngược lại mong muốn của nhà vua Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Nhà vua bắt Mã Lương vào cung nhằm mục đích gì? Lúc đầu thái độ của Mã Lương như thế nào? Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) * Khi cây bút trong tay Mã Lương - Sai triều thần đến đón, dụ dỗ, dọa nạt - Căm ghét vua, không muốn vẽ + Bắt vẽ rồng Vẽ cóc ghẻ + Bắt vẽ phượng hoàng Vẽ con gà trụi lông => Có thái độ không hợp tác, vẽ ngược lại những yêu cầu của nhà vua Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) * Khi cây bút trong tay vua Vẽ núi vàng -> ra tảng đá. Vẽ thỏi vàng -> ra mãng xà. => Cây bút thần chỉ phát huy sức mạnh dưới bàn tay của người có tài và phục vụ chính nghĩa. Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Tại sao Mã Lương lại đồng ý vẽ thuyền và biển cho vua? Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Khi hợp tác với nhà vua Mã Lương vẽ những gì? - Vẽ biển cả - Đồng ý - Vẽ cá đủ màu sắc - Đồng ý - Vẽ thuyền buồm lớn - Đồng ý - Vẽ gió nhẹ - Đồng ý - Yêu cầu dừng vẽ - Vẽ sóng to, gió lớn -> nhấn chìm bọn vua quan. Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Qua những lần đối phó với tên địa chủ và nhà vua, em có nhận xét gì về phẩm chất, hành động của Mã Lương? => Mã Lương bình tĩnh, quyết đoán, thông minh dũng cảm. Từ chỗ bị động buộc phải trừng trị kẻ ác để thoát thân (bắn chết tên địa chủ) Mã Lương đã chủ động tiêu diệt kẻ ác lớn nhất trừ họa cho dân (tiêu diệt vua), thực hiện công lí. => Để tiêu diệt kẻ ác chỉ có sự khảng khái, dũng cảm và cây bút thần thì chưa đủ mà cần phải có sự mưu trí và thông minh nữa. Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. Đối với kẻ tham lam, độc ác: - Căm ghét bọn giàu sang, tham lam, không vẽ theo ý muốn của chúng. - Bình tĩnh, thông minh, dũng cảm, quyết đoán, chủ động, tiêu diệt kẻ ác trừ hại cho dân. Truyện kể này được xây dựng theo trí tưởng tượng rất phong phú và độc đáo của nhân dân. Theo em, những chi tiết nào trong truyện là lí thú và gợi cảm hơn cả? Là phần thưởng xứng đáng cho Mã Lương; Có những khả năng kì diệu; Chỉ ở trong tay Mã Lương, bút thần mới tạo ra được những vật như mong muốn, theo chủ ý người vẽ, còn ở trong tay kẻ ác, nó tạo ra những điều ngược lại. Cây bút thần thực hiện công lí của nhân dân: giúp đỡ người nghèo khó và trừng trị kẻ tham lam, độc ác. Nó cũng thể hiện ước mơ về những khả năng kì diệu của con người. Theo em, nhân dân muốn thể hiện quan niệm nào về tài năng qua sự việc Mã Lương vẽ để trừng trị bọn vua quan độc ác? =>Tài năng không thể phục vụ bọn người có quyền thế mà phải được dùng để diệt trừ cái ác. II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. b. Đối với kẻ tham lam, độc ác: - Căm ghét bọn giàu sang, tham lam, không vẽ theo ý muốn của chúng. - Bình tĩnh, thông minh, dũng cảm, quyết đoán, chủ động, tiêu diệt kẻ ác trừ hại cho dân. =>Tài năng không thể phục vụ bọn người có quyền thế mà phải được dùng để diệt trừ cái ác. Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Truyện có ý nghĩa gì ? Truyện thể hiện quan niệm của nhân dân về công lí xã hội ; Những người chăm chỉ tốt bụng, thông minh nhận phần thưởng xứng đáng, kẻ độc ác, tham lam bị trừng trị. Khẳng định tài năng và nghệ thuật chân chính thuộc về nhân dân, phục vụ nhân dân, phục vụ chính nghĩa, chống lại cáI ác. Thể hiện mơ ước, niềm tin về những khả năng kì diệu của con người. Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. b. Đối với kẻ tham lam, độc ác: - Căm ghét bọn giàu sang, tham lam, không vẽ theo ý muốn của chúng. - Bình tĩnh, thông minh, dũng cảm, quyết đoán, chủ động, tiêu diệt kẻ ác trừ hại cho dân. =>Tài năng không thể phục vụ bọn người có quyền thế mà phải được dùng để diệt trừ cái ác. III. Tổng kết: (Ghi nhớ sgk) II. Tìm hiểu văn bản: a. Mã Lương vẽ cho người nghèo: Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) 1. Mã Lương được tặng bút thần: 2. Mã Lương sử dụng bút thần: I. Đọc, kể văn bản: Vẽ những đồ dùng cần thiết và dụng cụ lao động để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. => Tài năng phải phục vụ người nghèo, phục vụ nhân dân. b. Đối với kẻ tham lam, độc ác: - Căm ghét bọn giàu sang, tham lam, không vẽ theo ý muốn của chúng. - Bình tĩnh, thông minh, dũng cảm, quyết đoán, chủ động, tiêu diệt kẻ ác trừ hại cho dân. =>Tài năng không thể phục vụ bọn người có quyền thế mà phải được dùng để diệt trừ cái ác. III. Tổng kết: (Ghi nhớ sgk) IV. Luyện tập: Câu 1: Mã Lương dùng bút thần để làm gì? 	A.Vẽ theo ý thích của mình 	B. Vẽ phục vụ bọn nhà giàu 	C. Trả thù cá nhân 	D. Giúp đỡ người nghèo, trừng trị kẻ ác Câu 2: Cuộc đấu tranh trong truyện “Cây bút thần” là cuộc đấu tranh nào? 	A. Chống bọn địa chủ 	B. Chống bọn vua chúa 	C. Chống áp bức, bóc lột 	D. Chống lại những kẻ tham lam, độc ác D D Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Câu 3: Ước mơ nổi bật của nhân dân lao động trong truyện “Cây bút thần” là gì? A.Về khả năng kì diệu của con người B. Sống yên lành C. Thoát khỏi áp bức, bóc lột D. Thay đổi hiện thực Câu 4: Niềm tin của nhân dân lao động thể hiện trong truyện “Cây bút thần” là gì? A. Chế độ phong kiến sẽ đem lại hạnh phúc cho con người B. Những con người bé nhỏ, bị chà đạp sẽ được đổi đời, sẽ chiến thắng. C. Vua chúa, quan lại, địa chủ sẽ hy sinh quyền lợi vì nhân dân. D. Chỉ cần nghệ thuật cũng có thể cải tạo xã hội. A B Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt) Nhắc lại định nghĩa truyện cổ tích và kể tên những truyện cổ tích mà em đã học? Truyện cổ tích: là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuộc: + Nhân vật bất hạnh (người mồ côi, người con riêng, người em út, …); + Nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ; + Nhân vật thông minh và nhân vật ngốc nghếch; + Nhân vật là động vật; Truyện thường có yếu tố hoang đường. Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công. * Những truyện cổ tích đã học: Thạch Sanh, Em bé thông minh, Cây bút thần. Tiết 31: Văn bản – Cây bút thần (t2) - Học bài, tóm tắt văn bản : Cây bút thần. - So sánh giữa truyện truyền thuyết và truyện cổ tích. - Chuẩn bị bài : Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự + Đọc các đoạn văn trong SGK và trả lời câu hỏi + Người kể tự giấu mình đi tức là kể theo ngôi thứ mấy? + Khi tự xưng là tôi thì kể theo ngôi thứ mấy? Tiết 31: CÂY BÚT THẦN (tt)