Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 32 - Danh từ (tiết 8)

GV dạy: Lờ thị Nhanh Lớp: 6 Trường THCS An Thành KIỂM TRA MIỆNG Câu hỏi: ở tiểu học em đã học về từ loại danh từ. Hãy nhớ lại kiến thức và xác định danh từ trong ví dụ sau? 	Ví dụ: 	Ngày xưa, ở làng tiếng Việt có rất nhiều người sinh sống hỗn tạp. Họ làm nhiều công việc khác nhau. Về sau, họ đã phõn ra thành nhiều dòng họ theo công việc của mình: Dòng họ danh từ, dòng họ động từ, dòng họ tính từ… 	( Câu chuyện tưởng tượng của một học sinh) Đáp án: Các danh từ là: Ngày xưa, làng, tiếng Việt, người, công việc, dòng họ…. Tiết 32 : DANH TỪ I-Đặc điểm của danh từ : 1-Ví dụ :Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con […] 	(Em bé thông minh ) 2-Nhận xét: Cụm danh từ: ba con trâu ấy Các danh từ khác trong câu: Vua, làng, gạo, nếp, thúng... Danh từ Chỉ người Khái niệm Chỉ vật Chỉ vật - Danh từ là những từ chỉ người, vật, khái niệm, hiện tượng... - Danh từ : + có khả năng kết hợp với các từ chỉ số lượng ở đằng trước: những, các, vài, ba, bốn ... + có thể kết hợp với các từ: này, ấy, kia, nọ, đó , kìa... ở đằng sau Hãy đặt câu với các danh từ sau: Vua, làng, học sinh . Vua kén rể cho con gái. Làng tôi rất đẹp. Tôi là học sinh. CN CN VN Chức vụ điển hình của danh từ trong câu là chủ ngữ. Khi làm vị ngữ danh từ cần có từ là đứng trước. 3. Kết luận (Ghi nhớ: sgk/ 86) Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm… Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước và các từ này, ấy, kia, đó… ở phía sau để tạo thành cụm danh từ. Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là chủ ngữ. Khi làm vị ngữ, danh từ cần có từ là đứng trước. II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật 1.Ví dụ ba con trâu một viên quan ba thúng gạo sáu tạ thóc Danh từ chỉ sự vật: trâu, quan, gạo, thóc Danh từ chỉ đơn vị: con, viên, thúng, tạ…. Danh từ được chia thành hai loại lớn: Danh từ đơn vị và danh từ chỉ vật Danh từ chỉ đơn vị: Nêu tên đơn vị dùng để tính, đếm, đo … sự vật. Danh từ chỉ vật: Nêu tên từng loại cá thể, người, vật, hiện tượng, khái niệm… 2. Nhận xét: * So sỏnh cỏc cặp cụm danh từ sau rồi nhận xột nghĩa của nú ? a/ ba con trõu – ba chỳ trõu một viờn quan - một ụng quan b/ ba thỳng gạo – ba rỏ gạo sỏu tạ thúc – sỏu cõn thúc Nghĩa CDT khụng đổi khi thay đổi dt đơn vị => dtđv tự nhiờn Nghĩa CDT thay đổi khi thay đổi dt đơn vị => dtđv quy ước.  Trong danh từ đơn vị được chia thành hai loại nhỏ: Danh từ đơn vị tự nhiên, danh từ đơn vị quy ước Bài tập bổ trợ 	Cho các danh từ đơn vị: ông, nắm, vị, một, chiếc, ngài, mớ, cái, ki lô mét… Sắp xếp chúng thành hai loại: Danh từ đơn vị tự nhiên, danh từ đơn vị quy ước Danh từ đơn vị tự nhiên: Danh từ đơn vị quy ước: Ông, ngài, vị, cái, chiếc Nắm, mớ, mét, kilô mét.. Trong danh từ đơn vị quy ước có hai loại: Danh từ đơn vị quy ước ước chừng và danh từ đơn vị quy ước chính xác Ví dụ: - Danh từ quy ước ước chừng: 	 thúng, nắm, mớ… 	 - Danh từ quy ước chính xác: 	 cân, tạ, mét, lít, gam…. 3. Kết luận (ghi nhớ sgk/ 87 ) Danh từ tiếng Việt được chia thành hai loại lớn là danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ vật. Danh từ chỉ đơn vị nêu tên đơn vị dùng để tính, đếm ,đo lường sự vật. Danh từ chỉ sự vật nêu tên từng loại hoặc từng cá thể người, vật, hiện tượng, khái niệm. Danh từ chỉ đơn vị gồm hai nhóm là: Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên Danh từ chỉ đơn vị quy ước, cụ thể: 	+ Danh từ chỉ đơn vị chính xác 	+ Danh từ chỉ đơn vị ước chừng Hóy tỡm cỏc DT chỉ đơn vị thớch hợp để kết hợp với DT chỉ sự vật và cỏc từ khỏc sau đõy. - gà - Hổ - Tượng - sỏch -bàn -lọ -thợ -lớnh - Thẩm phỏn - sống - vui Baứi taọp nhanh: Traỷlời: Gà Hổ Bàn lọ Tượng sỏch thợ lớnh Thẩm phỏn Sống vui Con chỳ Cỏi chiếc Người anh Pho, bức Quyển Vị Ngài, ụng Cuộc niềm III. Luyện tập Bài 1: Liệt kê một số danh từ chỉ sự vật mà em biết? Đặt câu với một trong các danh từ ấy? Đáp án: Các danh từ chỉ sự vật là: bàn, ghế, nhà, cửa, chó, mèo… Đặt câu: 	* Chú mèo nhà em rất lười. 	* Cái ghế này bị góy. Bài 2: Liệt kê các loại từ: Chuyên đứng trước danh từ chỉ người, ví dụ như : ông, vị, cô… Chuyên đứng trước danh từ chỉ đồ vật,ví dụ: cái, bức, tấm… Đáp án: Loại từ chuyên đứng trước danh từ chỉ người: ụng, bà, chú, bác, cô, dì, cháu, ngài, vị… Loại từ chuyên đứng trước danh từ chỉ đồ vật: cái, bức, tấm, chiếc, quyển, bộ, tờ… Bài 3: Liệt kê các danh từ: Chỉ đơn vị quy ước chính xác, ví dụ: mét, lít, ki lô gam… Chỉ đơn vị quy ước ước chừng ví dụ như: nắm, mớ, đàn… Đáp án: Danh từ chỉ đơn vị quy ước chính xác: mét, gam, lít, hảI lý, dặm, kilô gam… Danh từ chỉ đơn vị quy ước ước chừng: nắm, mớ, đàn, thúng, đấu, vốc, gang, đoạn, sải…. Bài tập củng cố Dựa vào ghi nhớ phần hai hãy phân loại danh từ bằng sơ đồ? HƯỚNG DẪN TỰ HỌC * Đối với bài học tiết này: Viết một đoạn văn ( 4- 5 câu) có sử dụng danh từ. Học bài, nắm chắc nội dung 2 phần ghi nhớ. * Đối với bài học tiết sau: Xem tiếp bài danh từ (tt) ( trang 108- 109). Cỏm ơn Thầy Cụ và cỏc em học sinh