Bài giảng Môn Ngữ Văn lớp 6 - Tiêt 61 - Cụm động từ (tiếp theo)

 GV: Leâ thò Dieäu Hieàn Kiểm tra bài cũ Câu 1: Nêu đặc điểm của động từ? Câu 2: Đặt một câu có động từ? ĐÁP ÁN Câu 1: Động từ là những từ chỉ hành động,trạng thái của sự vật. Động từ thường kết hợp với các từ đã, sẽ, đang, cũng, vẫn, hãy, chớ, đừng... để tạo thành cụm động từ. Chức vụ điển hình trong câu của động từ là vị ngữ.Khi làm chủ ngữ, động từ mất khả năng kết hợp với các từ đã, sẽ, đang, cũng, vẫn, hãy, chớ, đừng... Tiếng việt 6 Tiết 61: CỤM ĐỘNG TỪ Ví dụ a: Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. I- Cụm động từ là gì? Các từ, cụm từ màu đỏ bổ sung ý nghĩa cho từ nào ? Từ “đi” và từ “ra” thuộc từ loại nào? Em hãy cho biết cụm động từ là gì? Ví dụ a: Viên quan ấy đi , đến đâu quan . Kết luận: Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm,tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa.. đã nhiều nơi cũng những câu đố oái oăm để hỏi mọi người Thử lược bỏ các từ, cụm từ màu đỏ rồi cho biết: nội dung câu văn thay đổi thế nào ? Từ đó nhận xét về vai trò của các từ, cụm từ màu đỏ ấy với động từ đi, ra ? I- Cụm động từ là gì? ra Kết luận: Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ So sánh về cấu tạo và ý nghĩa của động từ “đi” và cụm động từ “đã đi nhiều nơi”? Qua đó em rút ra kết luận gì về ý nghĩa,cấu tạo và hoạt động của cụm động từ trong câu?  I- Cụm động từ là gì? Tôi đi C V Tôi đã đi nhiều nơi C V Ví dụ b: Cụm động từ là loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm,tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa. Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ,nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ. GHI NHỚ I: I- Cụm động từ là gì? LÀM NHANH Tìm và chép các cụm động từ trong những câu ở bài tập 1 (phần a, b trang 148 + 149): II/Cấu tạo của cụm động từ Nhắc lại: cấu tạo cụm danh từ gồm mấy phần ? Là những phần nào? Qua phần chuẩn bị bài ở nhà, em thấy cấu tạo của cụm động từ có giống và khác với cấu tạo của cụm danh từ ? Phần trước Phần trung tâm Phần sau đã cũng đi ra nhiều nơi những câu đố oái oăm để hỏi mọi người Cụm động từ có cấu tạo mấy phần? Là những phần nào ? Thử điền các cụm động từ ở ví dụ trên vào mô hình cụm ? Kết luận: Mô hình cụm động từ: Phần trước Phần trung tâm Phần sau đang làm yêu thương ở nhà Mị Nương hết mực, lấy không đi hãy gạo làm bánh mà lễ Tiên Vương * Phụ ngữ trước bổ sung ý * Phụ ngữ sau bổ sung ý nghĩa cho động từ về nghĩa cho động từ về: Thời gian: - Nơi chốn: Sự tiếp diễn tương tự: - Đối tượng: Sự phủ định: - Mục đích: Sự khuyến khích: …… ……. còn  II/Cấu tạo của cụm động từ * Trong cụm động từ: Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa: quan hệ thời gian; sự tiếp diễn tương tự; sự khuyến khích hoặc ngăn cản hành động; sự khẳng định hoặc phủ định hành động… (có thể vắng) Phần trung tâm: động từ. Các phụ ngữ ở phần sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phương tiện và cách thức hành động,…( Có thể vắng) GHI NHỚ II: Mô hình cụm động từ: I. Cụm động từ là gì ? II. Cấu tạo của cụm động từ Nội dung bài học: Bài học hôm nay, chúng ta cần ghi nhớ những nội dung nào ? III- Luyện tập Bài tập 1: Nhận định nào sau đây không đúng về cụm động từ: a/ Hoạt động trong câu như một động từ; b/ Hoạt động trong câu khác với động từ; c/ Do động từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành; d/ Có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn động từ. Bài tập 2: Chép các cụm động từ ở bài tập 1a,b (sgk- 148, 149) vào mô hình cụm động từ. Bài tập 3 - 148 a. Ý nghĩa các phụ ngữ in đậm? b. Sự khác nhau về nghĩa của hai từ đó? c. Tác dụng của việc dùng phụ ngữ này trong đoạn văn? chưa, không đều có ý nghĩa phủ định chưa phủ định tương đối không phủ định tuyệt đối sự thông minh, nhanh trí của em bé Truyện “Treo biển” phê phán nhẹ nhàng những người thiếu chủ kiến khi làm việc,không suy xét kĩ khi nghe những ý kiến khác. Bài 4: Viết một câu trình bày ý nghĩa truyện “Treo biển”. Chỉ ra các cụm động từ trong câu văn đó. “Ca lô đội lệch Mồm huýt sáo vang Như con chim chích Nhảy trên đường vàng.” (Lượm-Tố Hữu) “Tôi là sợi rác Bị vứt ra đường Chẳng chút xót thương Hết mưa rồi nắng ......................... Tôi mong vĩnh viễn Chẳng còn những ngày Bị những bàn tay Ném không đúng chỗ (Sợi rác tâm tình-Nguyễn thị Hải Yến) Nắm kiến thức: Cụm động từ là gì ? Cấu tạo cụm động từ ?Hoàn thành nốt phần so sánh cụm động từ với cụm danh từ, xem trước và thử so sánh với cả cụm tính từ sẽ học ở tiết 63. Hoàn thành bài tập 4 trong SGK – 149. Viết một câu văn có cụm động từ làm chủ ngữ? Soạn: Mẹ hiền dạy con (tóm tắt truyện, hiểu nội dung ý nghĩa của truyện.Tìm 5 cụm động từ trong câu chuyện.)