Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 88 - Phương pháp tả cảnh, viết bài tập làm văn tả cảnh ở nhà

 phòng giáo dục và đào tạo huyện tiên yên kính chào quý thầy cô về tham gia hội giảng giáo viên giỏi cấp huyện Tiết 88: phương pháp tả cảnh viết bài tập làm văn tả cảnh ở nhà 1. Nhúm 1: Xỏc định đối tượng miờu tả trong văn bản đầu. Tại sao cú thể núi, qua hỡnh ảnh nhõn vật, ta cú thể hỡnh dung được những nột tiờu biểu của cảnh sắc ở khỳc sụng cú nhiều thỏc dữ? Nhúm 1: Thảo luận nhúm 2. Nhúm 2: Văn bản thứ hai tả quang cảnh gỡ? Để làm nổi bật quang cảnh đú tỏc giả đó quan sỏt và lựa chọn những hỡnh ảnh tiờu biểu nào? Người viết đó miờu tả cảnh vật ấy theo một thứ tự nào? Ta có thể đảo thứ tự này được không? Vì sao? 3. Nhúm 3: Hóy chỉ ra ba phần của văn bản thứ ba và túm tắt cỏc ý của mỗi phần. Từ dàn ý đú hóy nhận xột về thứ tự miờu tả của tỏc giả trong đoạn văn (miờu tả từ trờn xuống dưới, từ xa đến gần, từ ngoài vào trong, từ khỏi quỏt đến cụ thể hay theo thứ tự thời gian?…) Nhúm 1: văn bản thứ nhất - Qua hỡnh ảnh dượng Hương Thư ta cú thể phần nào hỡnh dung được cảnh sắc ở khỳc sụng cú nhiều thỏc dữ bởi vì: Người vượt thỏc đó phải đem hết sức lực và tinh thần để chiến đấu cựng thỏc dữ: Cỏc bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa, như hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh... (nhờ tả ngoại hỡnh và cỏc động tỏc) - Đối tượng miêu tả: Dượng Hương Thư chèo thuyền vượt thác Nhúm 2: văn bản thứ hai Đối tượng miờu tả: Quang cảnh dũng sụng Năm Căn Hỡnh ảnh tiờu biểu: Cảnh dưới mặt sụng, cảnh rừng đước trờn bờ Thứ tự miờu tả: Từ dưới sụng lờn trờn bờ, từ gần đến xa Nhúm 3: văn bản thứ ba Dàn ý Phần đầu (từ đầu -> màu của luỹ): Giới thiệu khỏi quỏt về luỹ tre làng Phần hai (tiếp -> khụng rừ): Miờu tả cụ thể ba vũng của luỹ tre Phần ba (cũn lại): Phỏt biểu cảm nghĩ và nhận xột về luỹ tre Trỡnh tự miờu tả: Từ ngoài vào trong, từ khỏi quỏt đến cụ thể Ghi nhớ: . Muốn tả cảnh cần: Xác định đối tượng miêu tả; Quan sát, lựa chọn được những hình ảnh tiêu biểu; Trình bày những điều quan sát được theo một thứ tự; . Bố cục của bài văn tả cảnh thường có ba phần: Mở bài: giới thiệu cảnh được tả; Thân bài: tập trung tả cảnh vật chi tiết theo một thứ tự; Kết bài: thường phát biểu cảm tưởng về cảnh vật đó; 1. Nhóm 1: Nếu phải tả quang cảnh lớp học trong giờ viết bài tập làm văn thì em sẽ miêu tả như thế nào? Hãy suy nghĩ và trả lời theo gợi ý sau:a) Em sẽ quan sát và lực chọn những hình ảnh cụ thể, tiêu biểu nào cho quang cảnh ấy?b) Em định miêu tả quang cảnh ấy theo thứ tự như thế nào? Thảo luận nhúm 2. Nhúm 2: Nếu phải tả quang cảnh sân trường trong giờ ra chơi thì trong phần thân bài em sẽ miêu tả theo thứ tự nào (theo thứ tự không gian: từ xa tới gần hay theo thứ tự thời gian: trước, trong và sau khi ra chơi)? 3. Nhúm 3: Hãy đọc kĩ bài văn “Biển đẹp” và rút lại thành một dàn ý. Nhúm 1: Bài tập 1 a) Em sẽ quan sỏt và lựa chọn những hỡnh ảnh cụ thể, tiờu biểu nào cho quang cảnh ấy? - Cụ giỏo (thầy giỏo), khụng khớ lớp, quang cảnh chung của phũng học (bảng, tường, bàn ghế...), cỏc bạn (tư thế, thỏi độ, cụng việc chuẩn bị viết bài...), cảnh viết bài, cảnh ngoài sõn trường, tiếng trống... b) Em định miờu tả quang cảnh ấy theo thứ tự như thế nào? - Cú thể từ ngoài vào trong lớp, từ phớa trờn bảng cụ giỏo (thầy giỏo) xuống dưới lớp; từ khụng khớ chung của lớp học đến bản thõn người viết... Nhúm 2: Bài tập 2 Nếu phải tả quang cảnh sõn trường trong giờ ra chơi thỡ trong phần thõn bài em sẽ miờu tả theo thứ tự nào (theo thứ tự khụng gian: từ xa đến gần hay theo thứ tự thời gian: trong, trước và sau khi ra chơi)? - Thứ tự khụng gian: từ xa đến gần (cảnh học sinh chơi đựa ở phớa gần cổng trường, ở giữa sõn trường, gốc cõy bàng, gần của lớp..) Thứ tự thời gian: + Trước giờ ra chơi: sõn trường vắng vẻ + Trong giờ ra chơi: sõn trường ồn ào, nỏo động + Sau giờ ra chơi: học sinh về lớp, sõn trường trở lại vắng lặng Nhúm 3: Bài tập 3 Nờu dàn ý cho bài “Biển đẹp” 1. Mở bài: chớnh là tờn văn bản “Biển đẹp” 2. Thõn bài: tả vẻ đẹp của biển ở nhiều thời điểm khỏc nhau Buổi sỏng; Buổi chiều: lại cú buổi chiều lạnh, nắng tắt sớm; buổi chiều nắng tàn, mỏt dịu; Buổi trưa; Ngày mưa rào; Ngày nắng. 3. Kết bài (đoạn cuối): Nhận xột, suy nghĩ về sự thay đổi cảnh sắc của biển So sánh Tưởng tượng A Liên tưởng B C D Nhận xét “Từ chỗ vệt rừng đen xa tớt đú, chim cất cỏnh tua tủa bay lờn, giống hệt đàn kiến từ lũng quả đất chui ra, bũ li ti đen ngũm lờn da trời. Càng đến gần, khi búng chim chưa hiện rừ hỡnh đụi cỏnh, thỡ quang cảnh đàn chim bay lờn giống như đỏm giú bốc tro tiền, tàn bay liờn tri hồ điệp.” (Đất rừng phương Nam- Đoàn Giỏi) Tác giả đã vận dụng kĩ năng nào để miêu tả cảnh sân chim? Từ ngoài vào trong Từ cao xuống thấp A Từ xa đến gần C B D Từ gần đến xa “Từ chỗ vệt rừng đen xa tớt đú, chim cất cỏnh tua tủa bay lờn, giống hệt đàn kiến từ lũng quả đất chui ra, bũ li ti đen ngũm lờn da trời. Càng đến gần, khi búng chim chưa hiện rừ hỡnh đụi cỏnh, thỡ quang cảnh đàn chim bay lờn giống như đỏm giú bốc tro tiền, tàn bay liờn tri hồ điệp.” (Đất rừng phương Nam- Đoàn Giỏi) Để cảnh sõn chim hiện lờn thật cụ thể và sinh động, tỏc giả đó miờu tả cảnh theo trỡnh tự nào? Viết bài tập làm văn tả cảnh ở nhà Đề bài : Em hãy viết thư cho bạn ở miền xa, tả lại khu phố hay thôn xóm, bản làng nơi mình ở vào một ngày mùa đông giá lạnh. hướng dẫn về nhà: 1. Bài cũ: - Học thuộc ghi nhớ - Làm hết bài tập còn lại - Viết bài Tập làm văn theo đề giáo viên đã giao (thứ tư tuần sau nộp) 2. Bài mới: - Soạn văn bản “ Buổi học cuối cùng” + Tóm tắt văn bản + Trả lời các câu hỏi phần đọc hiểu văn bản Giờ học của chúng ta kết thúc tại đây. 	Xin chân thành cảm ơn ban giám khảo, các thầy cô giáo! 	Cám ơn các em học sinh!